19 Mart 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

Fuarı tertipliyenler bu suretle 125 bin yabancı ziyaretçi miktarını arttı- rabileceklerini ummaktadırlar. Leipzig ilkbahar fuarı L eipzig ilkbahar fuarı 27 şubat cumartesi günü açılmıştır. 1291 senesınden beri ilk defa olarak Leip- zig fuarı ilkbahar ve sonbaharda ol- mak üzere açılacaktır. Fuar iki yüz elli bin metre karelik bir saha üzeri- ne uzanacak ve bu sahada ancak yir- midört bin metro karelik bir saha Ba- tı Almanya firmalarına tahsis edile- cektir. Bu 125i senesinde Batı Al- manyaya ayrılan yerın iki katından daha fazladır. Leipzig fuarında 58 Batı Almanya çelik sanayii temsil edilmektedir. Sovyet sanayii tek başına 190 bin metrekarelik bir saha işgal etmekte- ir. Fransa Leipzig fuarında 1500 metre karelik bir sahada temsil olun- maktadır. Leipzig fuarında — deniz aşırı memleketler için bir pavyon meydana getirilmiştir. Leipzig fua- rına iştirak eden başlıca memleket- ler Avusturya, Belçika, Ingıltere, Hollaııda, İtalya ve İsviçre'dir. u Almanya halk cumhurıyetı Leıpzıg fuarı vasıtasiyle Batı Almanya yadan iki yüz milyon dolarlık ithalât ve ihracat siparişinde bulunmayı ta- sarlamaktadır. Biri İngiltere, diğeri Merkezi Av- rupada olmak üzere ele aldığımız bu iki fuar tipi birbirinden tamamen ay- rılmaktadır. Fuar bilindiği üzere en mütekâmil pazar demektir. İngiliz- ler fuarı bu mânada anladıkları için fuara iştirak eden firmaların artma- sını özlemekte ve fuarda alım satım- da bulunacak müşterilerle fuarı ziya- ret edecek olan yabancı iş adamları- na ellerinden gelen kolaylığı göster- mektedirler. Fuar bu manada anla- şılınca iktisadi ve ticari münasebet- lerin gelişmesinde önemli bir rol oy- nar. Bunu Ingılterede bariz bir şe- kilde görmek mümkündür. 125 bin yabancı iş adamının fuarı ziyaretini başka bir şekilde tefsir etmeye im- kan yoktur. En mütekâmil iktisat kitapların- dan en ıptıdaı coğrafya kitaplarına kadar geçmiş olan Leipzig fuarına ismi maalesef zamanımızda eski "Le- ipzigsmesse" şöhretini kaybetmiştir. Senede iki defa da olsa Leipzig fua- rı fuardan daha çok bir propaganda sahası mahiyetini taşımaktadır. Bu- nu, rakkamların şu basit mukayese- sinden anlamak mümkündür. Bir Al- man şehri olan Leipzigte iki yüz elli bin metre karelik saha üzerinde eski meşhur fuar açılıyor ve iki yüz elli bin metre karenin 120 bin metre ka- resi Rusyaya tahsis ediliyor. Batı Al- manya pavyonuna ilk defa olarak 24 bin metre karelik bir yer. ayrılmıştır. Bu da bize gösteriyor ki Leipzig fu- arı pazar yeri olmaktan daha çok komünist propaganda sahası olarak kullanılmaktadır. Ruslar otuz sene- den beri Rusyada ne meydana getir- mişlerse, onların hepsini Alman hal- AKİS, 19 MART 1955 kuta göstermekte ve böylece kollek- tivist iktisadiyatın kapitalist iktisa- diyatına nazaran üstünlüğünü belirt- mek istemektedirler. Çünkü onlara göre Batı Avrupanın komünist ol- ması Almanyanı komunıstleştırıl- mesine baglıdır Birinci ve İkinc an Harplerinden sonra Batı Avru- payı komünistlikten kurtaran Al- manya olmuştur. Elhasıl Avrupa- nın komunistleştirilmesi Almanya- nın — kollektivistleştirilmesidir. kat Almanya en aşağı — Ameri- ka Birleşik Devletleri kadar ka- pitalist bir memlekettir. İşte bu- nun için Ruslar Avrupada kuvvetli bir mukavemet yuvasıyla karşılaş- mışlaı'dır Öyle bir mukavemet yuva- bir çeyrek asırda rus emelleri- nın ıkı defa gerçekleşmesine mani ol- muştur Pazarlar Dünya yün istihlaki C ommonvealth iktisadi komitesi- nin son tahminlerine göre dünya yün istihlaki geçen sene yüzde dört mspetınde bir tenezzül göstermiştir. men geçen seneki istihlâ 1234 1238 yılları ortalamasından da- ha fazladır. 1954 senesinde başlıca yün istihlâk eden memleketlerde İis- tihlak yüzde on düşmü mukabil dünya yün ıstıhsalınm üçte ikisini istihlak eden memleketlerin dışında kalan diğer memleketlerde, meselâ Sovyet Rusyada istihlâk u- mumi temayülün aksine olarak yüz- de dokuz artmıştır. Sovyet Rusyadaki istihlâkin art- ması yün ithalinin, bilhassa Avust- ralyadan ithal edilen yünlerin art- masından ileri gelmektedir. Başlıca yün istihlâk eden 11 memlekette (Büyük Britanya, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Batı Almanya, İtalya, Japonya, Belçika, Avustral- ya, Kanada, Hollanda, İsveç) istih- lak 1851 milyon pound iken 1254 yı- lında 1672 milyon pound'a düşmüş- tür. İstihlâkteki tenezzül bilhassa Amerika Birleşik Devletlerinde göze çarpmaktadır. Zira bir evvelki yıla nazaran - istihlâk yüzde 23 düşmüş- tür. Geçen seneki yün istihlâkinin u- laşmış olduğu seviye harpten beri Amerika Birleşik _Devletlerinin en düşük seviyesidir. İstihlakin düşme- si diğer bazı memleketlerde de husu- le gelmiştir. Mesela, Japonyada is- tihlâk yüzde 13, İtalyada yüzde 8, düşmüştür. Commonwealth' iktisat komitesinin belirttiğine göre mezkür memleketlerde ve bilhassa Fransa, Italya ve Belçikada yün İstihlakinde- stihsali yüne bağlı olan diğer maddelerdeki istihlâkin yüzde beş nispetinde artması ile telâfi edil- miştir. İktisadi faaliyetler daimi olarak tercihler mihrakı etrafında —döner. Onun için her hangi bir istihsal ve- tiresinde hangi malın kullanılacağı tamamen iktisadi bir davadır. İkti- sat, bilindiği gibi mahdut vasıtalarla İKTİSADİ VE MALİ SAHADA sonsuz ihtiyaçları giderme yollarını öğreten bir ilimdir. Mesele bu yonden ele alınınca yün istihlâkinin düşmes yün yerine başka maddeleri ıstıhlak etmenin daha iktisadi olmasındandır. Meseleyi biraz müşahhaslaştırmak istersek dıyehılırız kı mesele nerede pekmez, nerede şeker yeme meselesi- Ama iktisadi davaları tek bir hal yoluna bağlamak daima hatalı- dır. Amerika Birleşik Devletleri baş- ta gelen yün müstehliki bir memle- ket olduğuna ve istihlâk da en baş- ta gelire bağlı bulunduğuna göre denebilir ki yün istihlâki de 1254 se- nesindeki erika Birleşik Devletle- ri iktisadi hayatındaki duraklamadan müteessir olmuştur. Kaldı ki Avust- sibi ziraat memleketleri hay- vancılı ğa daha fazla önem vermek suretiyle yün istihsalini de arttırmış durumdadırlar. 1254 senesinin, silâh- h ihtilâfların çözülme yılı olması da her halde küçük de olsa yün tale- binde bir tesir icra etmiştir. Batı Birliği Refahın temeli A vrupada sulhun ve refahın teme- li, İngiliz - Fransız dostluğudur. Fransadan vazgeçem Bu sözler İngiltere malıye baka- nı Mr. Butler tarafından İngilterede- ki Fransız ticaret odasında söylen- miştir ve Butler bir ara sözlerine de- vamla "Biz ekseriya Avrupa ekono- misi üzerinde Fransız ekonomisinin geçmişte oynadığı ve halde oynamak- ta olduğu kalkındırıcı rolünü unutu- yor gibiyiz. Temenni ederim ki Fran- sa Avrupa savunma hareketinin ba- şı olsun Ve sadece sanatta, hukukta, edebiyatta usta olmakla yetinmesin, fakat medeniyeti kurtarmak ıstıyen gurubun - kılavuzluğunu yapsın" de- İngiliz maliye nazırı bundan son- ra Avrupa ekonomisinin kaydetmek- te olduğu inkişafı belirtmiş ve Avru- panın Amerika Birleşik Devletlerine nazaran daha az istihsalde bulunmuş olmasına rağmen Dünya ticaretinde- ki hissesinin daha büyük olduğunu tebarüz ettirmiştir. Filhakika 1954 te Avrupa İktisadi İşbirliği Teşkil;- tına aza memleketler istihsallerini X 9 nisbetinde artırmışlardır. İn- giltere geçen sene en yüksek istihsal seviyesine ulaşmıştır. Fransa çelik ve otomobil istihsalinde rekor kır- mıştır. Avrupanın ihracatı ise yüzde sekiz artmıştır ve artmakta da de- vam etmektedir. Bundan sonra Mr. Butler Fransız ekonomisinin gücü hakkındaki sita- yişkâr sözlerini söylemiş ve Fransa- nın ithalâtının yüzde yetmiş beşinin liberasyona tabi olmasını ve Fransa- nın Birliğe karşı olan borçlarmdan seksen milyon doları ödemesini "iş- te bu emareler, Fransız ıktısadıyatı— nın artan gücünü göstermektedir" şeklinde tefsir etmiştir. 15