15 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

Başvekil Nehru Ara bulucu geçenlerde Pekine giderek komünist Çi- ni ziyaret etmiş ve bu Ziyareti Yugos- lav Cumhurreisi Mareşal Titonun Hin- distanı Zziyareti takıp etmiştir. Şimdi Nehrunun Moskovaya gideceğinden ve orada Rus devlet adamlarıyla temaslar- da bulunacağından bahsolunmaktadır Acaba hakikaten komünist âlem pitalist âem yanyana yaşıyabılırler mı? Bu hususta lehte ve aleyhte çok söz söylenmiştir, yalnız gerçek olan şudur komünistlerin tesis aktadır. İfa ettiği bu harpte arzedeceği ehemmiyet dolayısiy- le taraflar Hindistanı kazanma yarışın- dadırlar. Bu yarıştan bugün Hindistan ıstıfade etmektedir, çünkü her iki tara- fin yardı ıyla sanayiini kurmaktadır. Hındıstan için takip edilen politika her- halde ısabetlı bir polıtıkad ır. Zira o mil- letlerarası dış münasebetlerde taraflar dan biri olmakt an daha çok hakem olL- mak arzusundadır. Nehru da Kore har- bindenberi bu arzuyu gerçekleştirebil- ir. Her ıkı blokla ü sonra da gerçekleştirebilecektir. Almanya Rusya ile ticaı'î münasebetler . B atı Alman: Federal Cumhuriyeti ile Sovyet Sosyalıst Cumhuriyetler Bırlıgı arasındaki - ticari - mübadeleler 1954 yılının on ayı zarfı lara nazaran çek artmıştır. ilk on ayında Batı Almanyadan Rusyaya AKİS, 15 OCAK 1955 yapılan — ihracat — kıymet 417.710.000 mark civarındadır. Ru:! usya- dan Batı Alm a yapılan ithalât ise 60.465.000 marka balıg olmaktadır. Ge- çen sene bu rakamlar, şöyle idi: Rusya- n batı Almanya nın yaptığı ithalât 50 milyon 369 000 mark Batı Almanya'nın Rusya'ya yaptığı iharacat ise 972 000 mark değerinde idi. sene Zzarfında itibariyle her iki memleke- tin karşılıklı olarak ithalât ve ihracat hacminde husu gelmiş olan inkişafi sarin olarak i ah etmek güçtür. Buna rağmen bazı fık rler de ileri suı'ulebılır 1954 senesinde doğu batı ticaretinde bir serbesti — vukubulmuş, ihracı Rusya'ya Battle Act'la yasak edililmiş olan 80 ka lem eşyanın ihracı serbest bırakılmıştır sanıyen Almanya Avrupa Tediyeler liğine üye me leketlerın hemen hemen hepsınden alacaklı durumda olduğu için Almanya'nın ticareti de EPU dışı mem- leketlere doğru bir kayma göstermiştir, salisen 1954 senesınde dış münasebetler bakımından Almanya, üzerinde en fazla konuşulan memleket olmuştur. Bu se- beple Ruslar istiyerek veya istemiyerek birinci halde iktisadi mülâhazalar, ikin- ci halde polıtık mülâhazalar icabı Al- manya ile mübade e hacimlerini genış— letmekte bir fayda görmüştür. n ıthalatını genışletmesı ise tabıı— dır Zira Rusya Almanya'nın tabii pa- zarıdır. Bizce üzerinde — durulacak yön Rus - Alman -mübadele hacminin ulaştı- ğı seviyenin büyüklüğü değil, 1954 se- nesinde Almanya'nın politik alanda el- de ettiği — muvaffakiyetler — karsısında Rusyanın takındığı kötü tavra ragmen ticari mubadelelerın gösterdiği inki tır. Yoksa — haddizatında Rus- Alman mübadele hacmi normal olarak şimdiki seviyenin beş on kat fevkindedir. Zira buğday ambarı olarak gösterilen Ukray- nanın en başta gelen müşterisi Alman- yadır, petrol memleketi olarak tanınan müşterilerinden anya idi. e bakımlarda an mamullerine muhtaçtır, kimya sanayii, tıpla ilgili mamuller «produits pharma- ceutiguees» teknik eşya ve makinalar Rusya'nın Almanyadan kolaylıkla elde edebileceği ve Alman ihracatının başın- da gelen mallardır. Amerika Dünya çelik istihsali D ünya çelik ıstıhsalı bu sene 5 düşmüştür. Bu düşme Amerikan çelik ıstıhsalındekı yüzde 0,8 azalıştan ılerı gelmektedır Amerikan demir der- 825 bin tondur. yanın geri kalan kısmında ise ıstıhsal azalmıştr Filhaki- ka 1953'te istihsal hacmi 200 milyon 369 bin tondu bu sene ise 182 milyon İKTİSADİ VE MALİ SAHADA 365 bin tondur. Amerika Birleşik Dev- letlerınde ıstıhsalde bu sene yüzde 20 l lmasına rag en Amerıka bu s n iki da- -a fazla çelık ıstıhsal etmıştir 1952 se- nesinde bu nisbet bire karşı üç idi Çelik sanayii birkaç bakımdan e- hemmiyet arzetmektedir. İktisatçılardan bazıları bunu refah ekonomisiyle alâka- l1 görmektedirler, çünkü ağır sanayıın bir kısmı, otomobil, traktör ve saıre sa- nayii genış ölçüde çelik sanı da- y maktadır. Bu sanayılerı faalıyetlen— deV am etmeleri deniyor ki, insanla- rın otomobile, traktöre karşı olan ta- leplerinden ileri gelmektedir. Eğer bun- lara karşı talep varsa iktisadi hayat ha- kikaten canlılık devresindedir. Saniyen çelik harp ekonomisinde oynadığı rol akımından ehemmiyetli bir mevki işgal eder. Çünkü tank, top, — tayyare gibi harp sanayiiyle ılgılı faalıyetlerın hepsı çelik yutan ağızlardır. Amerikan çelik ıstıhsalındekı azalışı şöyle izah etmek mümkündür: 1963 se- nesiyle 1954 sı nesının ilk ayl rı Ameri- kan ekonomisinin hafif duraklama «re- cession» devridir. Boyle deVırlerde du- raklama ilk önce ağır sanayide kendini gösterir, bu iktisadi bir ızah tarzıdır SI ir de aske yapılacak olursa denebılır ki nesi tamamen bir ş devresi olmuş- tur. Korede bir mutareke 1953 yılında imzalanmış olduğundan — 1954 ıında milli savunma ma rafl rı ve bi asraf- lar içinde harp sanayiine ayrılan kısım 1953'e nazaran daha az olmuştur ve bunun için de istihsali tayin eden un- sur arz degl talep oldugundan talep azalınca doğuran hacmi daralmıştır ıstıhsal Kapıtalıst ekono lerde mevzu aksaklıklar herzaman rast— lanan hallerdir. Amerika'da çelik Veya Çelik Amerika