YURTTA OLUP BİTENLER kalemi eline tekrar aldı ve zetesinde yazıya başladı. Acıdır, sızlatıcıdır, —ıstırap vericidir. Bayur, kelimenin tam müânasiyle klâsik dikta rejiminin methiyesini yapıyordu. Hani büyük kemancılar olur. El üstün- de tutulurlar. Sonra seneler geçer, ihti- yarlık gelip çöker, eller iyi yay çeke- mez olur ve o meşhur kemanist bir bar- da çalmaya başlar Boyle bır hal ne ka- dar üzüntülü eg Klâsik dıkta rejımmın methiyesini herkes yapabilirdi. Bu öyle buyuk bır dehaya ihtiy: iyaç got rmez. Faka et Bayur, ismini bundan masun tut— dı. ga- kalb Ğİ dediğine göre memleketi- demokrasi n Türkiyeye hürriyet sokmak, hurrıye e musaade etmek hatadır llk O“ m dâ- ise para ister. Bu da an- ıktısadı kalkınma ile temm edebi- O zaman sıra kendiliğinden orta- Or: Iktısadı kalkınma, İlk öğretim davamız, 3 — Hü 'rriyet u safhalardarr. henüz bırıncısınde 01— 1 — 2 a gerekiyordu. Bunu söyleyen de Hikmet Bayur'du. Gazeteyi okuyanlar, buruşt rup ellerinden attılar. Halbukı hurrıyet— daraltılmasına gırışılmıştı ikti- elerınde böyle zı yazacağı ilân edildiği zaman bu işe karar verdiği sanılmıştı— o temayülün Don Kışotlugunu yapıyordu. Hürriyet bu memleket için tehlikeliydi. İktidara sadece iki iş düşüyordu: Atatürk inkı- lâplarını korumak — İktisadi kalkınma- mıza devam etmek. Ancak kalkınmamız neticesinde milletçe zengın olup kültür dâvamıza sarılacak parayı bulursak ilk Öğretim meselemizi hallede ktık o da yapıldıktan sonra hürriyet ve demokra— siye hak kazanacaktık. O zamana ka- dar sert tedbirler lâzımdı. Hikmet Ba- yurun iddiasına göre millet de 2 Mayıs seçımlerınd Demokrat Partiye bu iki ana gayeyi gerçekleştırme yolunda bu- lunduğu için rey ve Hikmet Bayur bu soyledıkle— rinize siz kendiniz gülmüyor musunuz? hürriyet kahramanının par- cek seviyede olmadığı yolundaki palav- ralara kulak asmıyacaktır. Dokuz sene- denberi bu memlekette kültür gerile- memiş, ilerlemişti nlar elde edilmesi için çalışılan nimetlerin elden çıkarılmasını kim tavsiye ederse etsin, o yola kim saparsa sapsın iltifat gör- miyecektir. 8 Şimdi alâkayla beklenen husus, Demokrat Parti iktidarını tutan gaze- teler ve gazetecılerın Hikmet yurun bu sözleri karşısında ne reaksiyon gös- terecekleridir Zira bizz. Adnan Men- deres geçen devrenin son günlerinde Türkiye Büyük Millet Meclısının kürsü- sünden tek parti devrinin son yılların- da, hattâ iki parti devrinin ilk yılların- da iktidarı elinde tutanların demokra- siye karşı yaptıkları ıtırazları sayıp dö- kerken — aynen Bayurun şimdi soyledıklerını tekrarlayan bedbahtlar dan bahse ş O zaman da Türk mil- İ ve demokrasıyı hazme- bıldırılmış, bir takım ra- kamlar ileri sürülmüştü. O zaman da Hikmet Bayur Esbak Hürriyet Kahramanı evvelâ ilk öğretim seferberlıgmın ta- mamlanması icap ettiği söylenilmişti. Hikmet Bayur daha da ileri gidiyor ve kültür dâvasının halli için gerekli pa- ranın da iktisadi hamlelerimizin sonun- da elde edılecegını hatırlatıyor aşvekil, zaman zaman bazı gaze- telere kızar. Doğrusu 1stenılırse Başve- kıl olarak kızması ne kadar caiz değil- nsan olarak kızması da ©o kadar haklıdır Hakikaten üzüntü veren neş- riyata tesadüf olunuyor. Bunu kendile- rine meslek ittihaz etmiş gazeteler de yok degıldır Fakat bunlardan pek azı, demokrasiye hakikaten inanmı ir kimseyi esbak hürriyet kahramanı Hik- met Bayurun klâsik dikta rejiminin mü- dafaasını yapan makalesi kadar kızdıra— bilir.. Adnan Menderes o yaz teş pusk rdüğü gün — muhalefet yıllarında ne ise iktidar yıllarında da o kaldığının en güzel delilini vermiş olacaktır. e haydi ümtaz Faik Fenik, haydi Burhan Belge, aydi met Emin Yalman, haydi Bahadır Dülger şu meşhur toplarınızı biraz da Demok- rat Partıyı tutan hürriyet düşmanlarına çevirsenize görelim... Üniversite Siyasi bir maç azırlık, o sabahtan başlamamıştı; gün lerden beri devam ediyordu. İki ta- kımın taraftarları son derece heyecan- lıydılar. Mümkün olduğu kadar fazla adam toplamaya çalışıyorlardı Üniver- site açılacak, dersler başlıyacaktı. Rek- tör konuşacak, bir profesör ilk dersi verecekti. Bütün bunlar ikinci derecede kalıyordu. Asıl Celâl Bayar İsmi İnönü'den hangisi, daha fazla zılkış top— layacaktı. Mesele Üniversite açıldı, fakat ne Celâl Bayar geldi, ne de İsmet İnönü. Buna ukabil Adnan Menderes ile Kasım Gülek ortadaydılar. Bir dinleyici lâtife etti : — Sahaya B takımları çıktı.." Bu, pek doğru değildi. Zira Adnan Menderes Partinin Genel Başkam ola- rak asıl A takımı idi. İki takımı da ta- raftarları hararetle alkışladılar. Cumhu- riyet Halk Partisinin B takımı, iktida- rın A takımı karşısında ezılmedı Hattâ galip — geldi diyenler bile vardır. Her halde Ankara Unıversıtesının açılış me- rasiminde, stadyumlarda ışıtıldıgı veç- b Ydiş . Ya. Şa.. şa», diğerininkine yaşa» gelmişti. — Stadyumdan farkı bu idi. * B u sene iki Üniversitenin açılış tören- leri de hâdiseli oldu. Gerçi hâdise denilen şey bir bardak suda fırtına idi ama, yine de hayli heyecana, telâşa se- bebiyet verdi. İstanbullu gençlerin de, Ankaralı gençlerin de dertleri vardı. Bunlar ne kadar ayrı dertlerse de ma- hiyetleri itibariyle eştiler. Her şeyin vü- zuhla ortaya konmasından ve mânâsız inatlardan ileri ordu. İstanbullu Unıversıtelıler açılış tö- reninde kendilerine de söz hakla veril- mesini istiyorlardı. Doğrusu bu, onlar» en tabit hakkı idi. Söz alınca ne diye- ceklerdı «Kahrolsun hocalarımız!» di- mi bağıracaklardı, yoksa imtihanla- rın kaldırılmasını mı talep edeceklerdi? Yahut siyasete karışacaklar, siyasi nutuk soylıyecekler karşısında rin müracaatım Senato bir defa reddet- mişti. Hâlâ, o boş, o mânâsız inadında AKİS, 6 KASIM 1954