1 Eylül 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 6

açıldı ve cenaze arabası göründü. Araba siyah ve ağır ilerliyordu, arkasında işçinin karısı ve çocukları ve daha arkada da sindika- ların bayraklarını taşıyan işçiler vardı. Meydandaki kalabalık cenazenin arkasından sıralarını bağlamak için kendi içinde kay- naştı. Ben, belki bir vaka olur diye bir kenara çekildim ve etrafta atlı, yaya polisler aradım. Çünkü Liyon bir sehirdir ki orada burikat mücadelekirinin şöhreti, Paris'teki amcle ihtilâllerile beraber fransız inkılâbının tarihine karızmıstır. 1789 dan 1871 e kadar fransız inkılâbında dönüm noktası aolan bir hâdise bulunmaz ki © hâdise de Liyan'un ve Liyan'da da amele mücadelesinin bir parmağı olmasın? Hattâ bu mücadeleler yalnız Transızlap için değil, bir çok ecnebi ihtilâlcılar için bile bir cazibe noktası ol- muştur. Meselâ Bakonin (1) bunlardan biridir. Halbuki bulunduğum meydanın havasında hiç te böyle bir ha- reektin ihtizazı duyulmuyordu. Etraflarda ne polise, ne de jan- darmaya benzeyen bir kuvvet vardı. Cenaze arabası yalnız at- larının nal seslerile tekerleklerinden çıkan hafif ve kasvetli gü- rültünün fakir musikisi içinde hastanc kapısından çıktı. Sindika- ların mühmel ve yıpranmış bayrakları lâalettayin bir takım ma- halle spor klüplerinin alelâde işaretleri gibi geçti ve bunların arkasımdan Liyon'un bültün kenar mahalleleri halkı hizalarını bozmadan, sıralarını dağıtmadan dörder dörder ve kafile kafile aktılar, En arkada gidenler bisikletli işciler idi ve bize yukarıda- ki cevaplarımı veren işsiz fransız işçisi de son kafileye karıştı. Sessiz sadasız alay meydanın derinliğinde kaybolurken haya- limde ben, bu eriyen kalabalığın üstünde birbirile boğuşan ve birbirine karşı cephe alan dört gölğe gördüm. Bunların biri Av- rupalı sermayedardı ve karşısında ona karsı didişen sosyhlist ve sindikalı Avrupa işçisi vardı. Onların arkasından kara amele göründü. Bu amelenin tımasâli mahiyeti Çinli bir Kuli kıyafetin- de idi. Çinden, elinden ekmeği alırıp aç bırakıldığı için kaçan, Amerikaya sokulmayan ve Avnlrlnrla kuduz köp(:kıcrln bir tutu- lup parklara, trenlere bırakılmayan Kuli!... (() Rus anasişti ve nasariyecisi Bakımnin. Ğ