1 Eylül 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

HAYAT Ansiklopedisi 62 çıktı nci cüzü 18 NO O f U o Telgrat ve mektup adreai: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbul. Ko. 246 vulllOl ICÖI ı u j ı u ı Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 Tahrir heyetl: 24298. tdare ve matbaa taamlle Matbaacılık ve Neşrlyat Şlrfceti, 24299 242W) y u m h u r\ ofno tSTANBUL CAGALOGLU HAYAT Ansiklopedisi I Evlul riîînartpsi ncı cilt hazırdır. Cfizlerinizi bir an ewel cUtletiniz 6 Bulgaristan'ın Komşularile Münasebetleri ulgaristan Türklerinin yer yer fena muamelelere maruz olmaları ırkî alâka ve insanî düşünceler sevkile hudndım beritara • fmdaki efkâr ve hissiyab heyecana düşürmekten hali kalmıyor. Bir müddettenberi bu mevzu üzerindcki istih • barat ve neşriyat bittabi fena teurlere ve fena teessürlere sebep olmaktadır. Yalnız bizim tarafta değil, Bulgaristanda da. Sofyada çıkan yan resmi La Bulgari gazetesi son nüshalanndan birinde bn meselelerle meşgul Tiirk gazetelerini kindarlıkla itham eden çok fiddetli bir makale neşretmistir. La Bulgari bu roakalesinde Türk matbaatnu msafsız bir lisanla hırpalarken kindarkkta iki mMetin munasebetlerinî bozacak kadar ileri gittiğinm nasüta farkmda olmamıs ve tikâyet ettigi bir fenaiığm içine binnefi» kendisî düş • muştu. Bereket verrin, Başvekfl tsmet Pa • şa Hazretlerinin o giinlerde tzmir panayınnda irat ettigi nutuk vanyetler! maknl çerçevelerine irca eden bizce tam vaktinde itidalci bir siyaset tecelli ettinniştir. Bafvekil Hzaretleri mıi letlerin ekalliyetler mevzuu üzerinde • ki hassasiyetmi tabiî ve meşru bulmakIa beraber efkân uroumîyeyi kolaylık la tehyiç edebüen bu mevzu üzerindeki netriyat için sağlam tahk3cah esas ittihaz eyliyen itidal ve basiret tavsiye eylemektedir. Bafvekü Haz retlerinin salâhiyettar resnaî dilhıden işitiyoraz ki hükuroetin aldığı roalumat ve teminat hâdiselerm mevziî olduğn ve Bulgar hükumetinin fena hâdiselere mahal vermemek için dostane ve kat'î temayüUerle mucehhez bulundugn merkezmdedir. Bu vaziyete nazaran İsmet Paşa Hazretleri Türk matbuah • IU miihalftgaya düşmekten tahzir edi yorlar. Vaztyetin böyle olmasuıdan ancak memnun olabilrriz. Tiirk matbuahnm Bulçaristan TBrkleri fena muamele görüyorlar diye yoktan bavadis ic«t etmekte hiçbir menfaati yoktur. Ezcümle malumdur ki bflhassa biz ötedenberi komşumuz Bulgaristanla münasebetlerimizin fena değil, iyi ve«dahna daha iyi olmanm istiyegeldik. Vaziyetinin hususî icaplan önünde Balkan paktuıa iştirak edemıyen Bulgaristanm monferit halde kal • masmdan cidden müteessir olmoş ol • dtığumuzu eğer dikkat etselerdi bizzat Bulgarlar da yalnız bn mevzu uzermdeki nefriyata dikkatle bakarak ko • laylıkla anlıyabilirlerdi. Bulgaristanm er geç Balkan paktma iştirakmden hâlâ umidimizi kesmemiş olduğumuzu söylenek taaccüp etmemelidir. Çün • kii biz Balkan milletlermin sulb ve $3kun içînde refah ve saadete k?vuşmalarmm bemen bemen yegâne sırnnı burada buluyor ve burada bilıyoruz. Bu mevzu azerindeki nesnyatumzda biz Balkan paktnun hududunu tecavüz cderek Balkanh muietleri yekdiğerle • rine karşı daha samimî kılacak bazı «melî tedbhIer üzerinde ısrar etmişizdir. Onlardan bir tanesi ekallryetlerm her tarafta her türlii cebir ve tazyik • ten ari insanca bir hayat yaşamalan • nın sozle taahhüdune üaveten filiyat • ta da hakkile teminidir. Arazi dava • larmm halü zor oknasuıa mukabü insanl meselelerin insanca hallinden untina olunamaz, ve bu takdirde Balkan» larda btlhassa kendisine ah ekalliyet • lerden dolayı çok fikâyeçti olan Bul garistan vâri mikyasta tatmin edilmiş olur. Bu meseleleri harpten başka u • mllerle haüeden ve tecrübeye hakikaten değeri olan bir siyaset yolunım bizce muhim bir merhalesiydi, ve hâli da öyledir. Ne garfptir ki kendisine ait ekalliyetlerden dolayı en fazla stkâyetçi mev • kiinde olan Bulgaristandan zamanla Bulgaristandaki Türk ekalliyetlerine reva görükHiğü isitflen fena muamde lerden dolayı Viz şacâyet etmek mev • kiinde kaldık. Sahih olduğu takdirde hadbe Bulgaristan bosabma hayret o • lunucak bir tezat ve tenakuz teşkil ederdL Bulgar Dabüİye Nazırmm Turklere fena muamele yapıldıgmdan bahsolu nan yerlere bizzat giderek tetk'kat ve tahkikat icra ettiğnri büiyoruz. Anlaşı • 70 uncu yılımızın hatırası Gazi abidesini bugiin merasimle açacağız vCumhuriyet» müessesatına ebedî bir şeref verecek olan abidenin açma merasimine Meclis Reisi Kâzım Paşa Hazretleri riyaset buyuracaklar Gazi Hz. teşekkîi ediyorlar tstanbul 31 (A.A.) Riya seticumhur umumî kâtipliğin den: Reisicumhur Hazretleri 30 ağustos zafer bayramı tnünasebetile tebrikte bulunan zevata memnuniyet ve teşekkürlerinin iletilmesine Anadolu Ajan«ını tavsit buyurmuşlardır. Kurtuluş güneşi bekliyorlarmışif Dostlarımız Şıpkada da Trakyayı unutmadılar! Bir Trakya komitecisi Edirne ve Çatalcanın ergeç Bulgaristanm olacağı hezeyanlarında bulundu Sofya (Hususî) Şıpkada, Bul • gar istikalâlini tes'iden yapılan biiyük merasim günü ben de orada hazır bulundum. O gün, Orlovo Gnezolo Sveti Nikola ve civan tepeleri Bulgaristanm her tarafınden gelen on binlerce insanla dolu idi. Saat 9 da başta, Basvekil K. Gorgiyef olduğu halde nazırlardan Zahariyef, Midiliyef, Y. MoUof, Ha riciye nazırı Batalof, postalar müdürü, Sofya belediye reisi, sabık vekiller ve jeneraller, yerli ve ecnebi gazeteciler abidenin önünde yer tuttular. Yamız yazıldıgı veçhile «Cumhuriyet» m Sofya muhabiri Bulgar hükumeti tarafm • dan menedildiği için orada hazır bu • lunmoyordu. Etrafta Harbiye mektebi talebesi, muhtelif garnizonlara mensup kıt'alar, süvariler, «por mensuplan ve başta Varna roetrepolidi Favel ve eski Zağra metrepolidi Zaraflm olduğu halde (Mabadi dSrdüncu sahifede) Basvekilimizin Şark seyahatleri Salı veya perşembeye hareket edîycrlar Basvekil \xme\ m^ . , Paşa Hazretleri, ntokarrer bulunan satk sevahatiae onümüzdeki sah veya perşembe günü başlıyacaic lardır. tsmct Pa şa Hazretleri bu radan Denizyol lan Idtaresmin bir vapurüe Trab zona gidecekler, Bir iki çune kadar oradan Erzunı • Şarka tetkik seyahatine çikacdk o ma geçeceklerdir. lan Basveküimiz Bavekilimiz şark tsmet Pj. Hz, vilâyetlerinde on beş giin sürecek olan bu tet • kik seyahatlerinden sonra Anka • raya döneceklerdiru tsmet Paşa Hazretlerine bu seyahatler)'nde Dahiliye Vekili Şükrfî Kaya, Trabzon meb'uau Hasan v e Şevket, Gümüşane meb'usu Hasan fMabadi beçinci sahifede) Ctanhuriyet idarehaneri bahçesindeki Gazi abidesrnin irifaat bitmeden eüvel alınmış reâmlerinden biri Bu ilkbaharda, gazetemizin ku mizin bahçesinde Cumhuriyetin başrulusunun 10 uncu yıldönümünü id kurucusu ve ilk Reisi Gazi Mus rak ettiğimiz zaman, idarehane • (Mabadi üçüncü tahifede) Bu arlâ'rm S7 «en« evcel Kua oron» larile bir olarak bizimle harp ettikleri Ştpkaya diktikleri abide Malulgaziler kongresi Dünkü toplantı çok münakasalı oldu, neticede cski heyet ibra edilerek yenisi seçildi Dikkat! Bu sabahtan itibaren tramvaylarda ucuz tarife tatbik ediliyor Dün gece geç vakit son servi • sini yapterak ga • raja gîren tram • vay arabalarmın biletçflerme birer birer yeni biletler tevzi edilmiş, es ki biletler tama mile kendilcrinden ahnmıştır. Bu *Ab*h l a ilk seferden itiburp» tenzîlâtlı t'rife tatbik edilmeğe başla • nacatctır. S^nelerdenberi tramvay üc • ret)erinm fazlaiığindan şikâyet eden tstanbul halkı nihayet bugüne de ka vuşmuştur. Maamafih; evvelce de kaydettiğimiz gibi bugün tatbikına başla nan bu t^nzilâtlı tarife de muvakk>>t • br. Esas enzilitlı tarife üzerinde Nafıa Vekâletfle şirket henöz görüşmekte dtr. Tesbh rdilecek yeni tarife işçi v« talebe için daha müsaadekârdır. Bugünden ibTı^ren tatbik edHecek tarife aynen şudur: 1 inci 2 nci mevki mevki Kr. S. Kr. S. 6 25 3 75 8 75 6 25 3 75 6 25 4 25 efrat 5 2 50 efrat 1 50 5 2 50 15 5 2 50 Sergide bir anket... Dün yapılan kısa bir tecrübe anketi halkın Iş Bankası sergisi paviyonlarını biribirine tercih edemediği neticesini vermistir Malulgazilerin dünkii içtiımalarmda bnlunan zevat Anlaşamamazlık yüzünden aylar danberi aralannda ihtilâf zuhur eden Malulgaziler Cemiyeti nibayet dün Ü nfvtersite salonunda kongresini aktet • ti. Ve bn içtima çok heyecanh ve gü • rültülü oldu. Kongreyi saat 14,30 da idare heyeti namma muhasebed Zih • ni Bey açtı. Kongre riyasetine nrrüte • k~it tayyare bînbaşuı ve malul tsmail Hakkı Bey, kâfa'pltklere Sadettm ve Hüseyin Avni Beylrr seçildi. tsmail Hakkı Bey kürsüye gelerek teşekkür ettikten sonra ortada oturan zevafan cmyetin asıl azası okluğunu, binaenaleyh söz ve rey hakkmı baiz bulunduklrmı, yan sıralarda oturanlann ise malul efrattan mürekkep oldukla BANKASINI YARATAN ÜLU .E AZİZ v Dünkü münakaşalar nrasında söx alanlardan Hayrünnas ve Nafiz Beyîer nnı ve ancak tanmn sıfatile bulunduk • (Mabadi dordüncü tahifede) IIIIlllllIIIIMIIHIIIIIIIHHIIUtliHIMttlllHlltlIIMIIIIHflltlllllfIII!••• IfllltlllIIKİIHMIIlffllllllflinfllflllMIHIIUIIIIIMIfillUMIIIIIIIIinflll iHimn Spor heyetleri seçildi ~rler ziyaretçi taraftndan inceden inceye tetkik edilen tf Bankası paviyonlartndan biri 30 ağustos zafer bayramı günü vakte kadar ziyaretçilerle hıncahınç dolu olan Galatasaraydaki fs Bankası sergisi, dün de 48 binden fazla şehirli tarafından ziya fMabadi ikinci sahifede) IIIIIIIIMIHIIIIIIIIIIIlllUlllllllllnilllllMHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIUIUIIIIItlllllllHMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimillilll Iıyor ki hâdiseler mahallidir, ve gayriresmî teşekküllerin fazla gayretkesfklermden ileri gelmfctedir, ve İsmet Paşa Hazretlerinin beyanatından öğre niyoruz ki Bulgar hükumeti bu türlü fena muamelelere mahal vermemek azmile meşbudur. Biz ilâve edelim ki binnefis Bulgaristanm siyasî menfaati bu türlü mevzular onünde ciddiyot ve kat'iyetle harekettedir. Daha evvelki Bulgar hükumetleri de zaman zaman zuhur fden bu türlü hâdiseleri binnefis tasvip ve teşvik ediyor değillerdi. Bulgaristanda gayriresmî teşekküllerin düne kadar orada hükumetleri işgal ve işkâl eden faaliyetleri malâmdur. Ni • hayet son Kimon Georghieff hukume tinin Bulgaristanda vaziyete y;lnız kendisi hâkim tek b'r otorite tesis et mek azminde inkJâpçı bir hükumet olduğunu bHiyonrz. Yeni hükumetin bu yoldaki azim ve iradesi gayriresmî fertlerin ve teşekküllerin yapabilecek leri fenalıklan bertaraf e t m k gayret ve temyüllerindeki piddiyete bizi inandırabflir. tki komşu memlek"tin dostluklanm bozabilecek âmillere meydan verilmemiş olmak noktasından bizi islerin za ten adalet îcaplanna da muvafık olan en makul şekillerinde yürütülmesi te • minatuun tahakkukunu temenniye sevketmesinden daha tabiî b'rsey olarrvaz. 1 2 krt'a 3 7 kıt'a Zabit Zabtt (kame) Küçük Zabit ve Kiiçük Zabit ve (karne) Harp m?.lulleri Mrktep talebesi yaşma kadar Halkevinde toplanan Mıntaka kongresinde senelik hesaplara bakıldı, hararetli müzakereler oldıv Bugün Cumhuriyetin beşiği şanlı Harbiye Yazan: Ahmet Faık Üçüncü sahifede Tuna kıyüannd'a Yazan: İsmau Habip Beşinci sahifede Kadın sütuoları Beşinci sahifede Dün Halkevinde toplanan Mıntaka hongretnnâe bulanahîar İstanbul mmtakasının senelik | landı. Mıntaka ndnci reisi Fethi kongresi dün Halkevi salonunda top' (Mabadi altınet sahifede) YUNUS NADl