1 Eylül 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 23

ir- cp ta- y e- İlk- ile na ül- ik- let lar na- Ne şüphe ki, böyle bir iş, bir kere bir iki sene zarfında yapılamı- yacağı gibi bir çok sanayi şubelerinin, sermayeleri, fenni cihaz- ları, Ucari teskilâtları ve taçileri ile birlikte tasfiyesi demektir. Böyle bir iş Devletin merkezi murakzabesi, böyle bir murakabeyi kolaylaştıracak Devlet kanımları ve Devlet kredisi olmadığı tak- dirde; tasfiyeleri, cihan ticaret şartlarının değismesi değil ci- handaki bünye istihalesi dolayısile mukadder bulunan husust müesseselerin kendi rızaları vahut kendi tesehi sataları ile haşarabilecekleri bir iş değildir. Almarıyaa gibi memleketler- de halbuki, devletçe ye milletce en az maliim olan budur, Hastalık hergün ilerlediği halde, bu hususta ne devlet atokritesi- nin doğrudan doğruya müdahelesinden haber vardır ne da hal- kın buna dair olun malümatmdan. Ve halk derken. knt'öven karn halkı kaşdetmiyoruz. Cihandaki bünve istihelesi vüzünden faali- vetleri gibi hayatiyetleri de tehlikeye piren hu gihi sanavi sube- lerinin yahut bu gibi sanayilin ticari terkilâlının birinci derecede memurlarını ve şeflerini kasdediyoruz, Almanyanın asıl hastalığımın bu olduğunu bilenler, hu hhstalı- ğgın nekadary ilerlemiz olduğımu, âdelâ maddelesmiş bir halde görebilirler. Mesela, Devlet kredisi savesinde milvonlurca issizi ise alan bu vibi sanayi gubeleri, bir mevsim, fanliyetle ralhızmınzlardır. Fakat bugün, avni tarzda calısabilmeleri icin, her sevi bir kenara bıra- kalım, hammadde ithali icin !âzım olan dövizden bile haber yok- İesini, kimyakerle- tur. Ve Aalmanya simdi, bu hammadde meser rinin dehası ile halletmelk: pesindedir. Dokumacılıkta kullamlan bazı hammaddeler yerine memlekette cıkrn daha asağı neviden hammaddenin ıslâhı düsünülmektedir. Fakat bu ıslâh isi kabil olsa ve bu avni fiyat seviyesi üÜzerinden keabil alsa hile, elde mev- cut olan mıktar, lâzim olanın yüzde biri bile değildir. Bundan başka, eğer bu gibi istihsalâl sadace ic pivataının ihtiyacına ait kalsa, bir harpte olduğu, Almanvanın bu sefer de kendi halkının ihtiyaclarımı bu suretle örtebileceğini FParzedebilirdik. Fakat Almanya, hâlen bir harpte bulonmadız: gibi, mutlaka ihracat yapmaya da mecburdur. Dünyada bir cok memleketler, ihracatlarını en iyi hammaddele- re istinat ettirirken, Almanyanın sunt hammaddelerle ihracat 23