meyli de aramayınız. Faust'ın davası Allah ve Şeytanladır. Werther'in mücadelesi kendi kendisiyle ve kendi içindedir. Bütün bunlara rağmen, hiç şüphesiz tarihin cen derin bir inkılâp devri olan ondokuzuncu asrın ideologiasını Göthe'siz izah et- meğe imkân yoktur. Edebiyatta inkılâpçılık, ruohum müteaddi ve yaratıcı humlesi demelktir. Devletçilik, milleti sınıflara bölmeden, bir zümrenin diğer bir zümre hesabına istis- marına meydan vermeden, bütün milli kuvvetlerin bir plân dalresinde, iktisadi istiklâğe doğru, en kısa Ve en kolay bir yoldan sevk ve idaresi demektir.