1 Şubat 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 12
Zirai istihselin zararlı, ihracat ticaretinin kârlı olması milli ik- tisat bünyesinde gelir tevezzüünün bozukluğuna delâlet eden kuvvetli bir emaredir. Müstahsil köyün zarar etmesi, öyle mühim bir cemiyet hâdişesidir ki, ona behemehal ve en çabuk yaldan çareler aramak ve bulmak icabeder. Çünkü, zararla çalışan müstahsil köy, gitgide zati iktisadiyata döner. Yani pazar için istihsalâtı daraltır ve daha ziyade ailevi ve mahalli ihtiyaçlar için istihsale başlar. Bunun belli başlı ne- tice ve tezahürleri şu hâdiselerdir: Kitle ithalâtı azalır. Gümrük varidalı düşer, milli sanayi büyük kitle istihsaline doğru gidemez. Duha ziyade şehirlilerin ihti yaçları için istihaal yapan küçük ve orta sanayi inkişaf cdebilir. Köylerde ise, iptidaf al ve ev zanaatleri canlanır. Zirat horçlar donar, vergi tahsilâtı güçleşir, Devlet varidatı düşer, münakalât hacmi daralır. Köy iküsadıyatında teraküm olmaz. Köy, iç pazarda müşteri olmak vasfını kaybeder. İptidailesir. Ziraatte ileri bir istihsal tekniği teessüs edemez. Bu maddi neticelerin tesirile köye manevi bir bezginlik ve alâ- kasızlık havası çöker. Tevekkül ahlâkı yayılır. Fiziyolojik te- rveddi baş gösterir. Nüfusun artma tamposu geriler. Kısaca, mil- let iktisadiyatını maddi ve mancvi bir durgunluk sarar. Görü- lüyor ki, köyün zararla çalışması, yalnız köyü alâkadar eden münferit ve mücerret bir dava değil, genis çerçeveli bir millet dayvasıdır. & Köyde zararın iki kaynağı vardır: İstihsalde zarar - Satışta zarar. Satışa zarar devam ettikçe istihsalin kârlılaşmasına imkân ola- mıyacağı için bu davayı ancak bir kül halinde ele almak zaru- reti aşikârdır. İstihsal ve satış faaliyetlerini ayrı ayrı mütalen etmemiz, sade- ce meseleye daha iyi nüfuz edebilmemiz içindir. Yoksa istihsa- li, satıştan ayırmanm, mideyi bağırsaktan ayırmak kadar gayri üzvi bir görüş olduğunu takdir ediyoruz. İstihsalin zararlı ol ması, randımanın azlığından, kalitenin düşüklüğünlen, haşere- iğ ler 1 lik * sal | Her usul olab Satı sınd ıeri surl lihâ Buş dalkı onu del far Del SA tışı Tic
