16 Nisan 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30

SAN AT Haberler “Yılanların öcü" "Yılanların öcü" filminin gösteril- mesine nihayet izin verildi. Filmi- ne izin verildi ama, bakalı Devlet Tiyatrosunda piyesinin oynanmasına izin çıkacak mı? Fakir Baykurtun izin romanı gerçekten bir yılan hikâ- yesine döndü. Film Sansür Heyetin- den Devlet Tiyatrosu Edebi Heyetine, Milli Eğitim Bakanlığından Talim ve Terbiye Heyetine, Meclise, Senatoya kadar her kademede mıncıklanmadık yanı kalmadı. Geride bıraktığımız hafta içinde Sansürün izin vermesinden sonra, "Yı- lanların Öcü" filmi ilk olarak başkent- te, Ulus sinemasında basın mensupla- rıyla Ankaradaki sanatçılara özel ola- rak gösterildi. Fakir Bay kurt konuk- larını kapıda karşılıyordu. o Görünen bir memnunluğu vardı. Dostları, "Ga- zan mübarek olsun!" deyip Baykurtu öpüyorlardı. Ulus Sinemasının balko- nuyla salonu hemen hemen doluydu. Sanatçılarla gazetecilerin oyedeğinde gelen eşin dostum da sayısı bir hay- li kabarıktı. Özellikle hanımların çok- luğu dikkati çekiyordu. Gösterilecek film Sansüre getirilen orijinal şekliy- di. Bu bakımdan, seyircilerde merak tansiyonu yüksekti. Filmin rejisörü Metin Erksan ile Fakir Baykurt ne işler işlemişler, halkoyunu kötüye yö- neltmek için ne oyunlar düzenlemiş- lerdi'? "Yılanların öcü" filmi, romanının gereklerine uygun bir anlayış içinde gerçekçi bir filmdir. Bu yönüyle İtal- yan neo - realist film akımına uygun düşmektedir. Metin Erksanın rejisi Şenel olarak başarılıdır. Bazı sahne- lerdeki bu başarı gerçekten büyüktür. Kara Bayramda Fikret Hakan, lIraz- oada Aliye Kona, Muhtar iyi oyunlar çıkarıyorlar. Muhtar, filmde oynıyan- Tarın en iyilerinin başında geliyor de- nilebilir. Fotogaflar yer yer çok iyi. Yalçın Turanın müziği, filmin genel havasını etkin bir şekilde verebilecek güzellikte ama, bu müzigin gerçekten tadına ermek pek mümkün olmuyor. Çünkü sesler cızırtılı ve boğuk. Fil- min iyi seslendirildiği söylenemez. Di- yalogların çoğu açık - seçik anlaşıl- mıyor. Bu filmde de "Mınakyan ağzı" kendini o hissetirmektedir. filmciliği yönünden yeni, yerinde, sağ- lam ve güzel bir ileri adımdır. Bunun böyle olduğunu, filmi seyreden bütün sanatçılar oybirliğiyle bertmektedir- ler. Böylece, Metin Erksanın hem film sanatının gereklerini iyi bilen, hem 30 Türk filmciliğine yeni ufuklar açabi- da ortaya çıkmaktadır Film bittikten sonra herkes birbi- rine, büyük bir merakla, bu filmin neresinin, ne sebeple, hangi görüşle sakıncalı (o bulunduğunu (o soruyordu. Öylesine ki, görülen, filmde sakınca- lı bir yan bulabilmek Sansür Heye- tinin değil, Gökhan Evliyaoğlunun bi- le yapabileceği iş değildir. Ama doğ- rusu, bütün bunlar filmin lehine ol- "Yılanların Öcü" Türkiyenin Metin Erksan da, filmde oynıyanlar da, Be - Ya Filmin sahipleri de, Cahit Okurerlere, Fethi Tevetoğlulara, Gök- hanlara ve taifelerine derin teşekkür- lerini ve şükranlarını pek özel şekil- de bildirmelidirler.. Filmin sonunda, bütün seyirciler yürekten duygularla alkışa durdular. Fakir Baykurt salondaydı. Alkış sü- rünce ayağa kalktı, kendisine tezahü- ratta bulunanları eliyle oselâmladı. Memnundu. Basın mensuplarıyla sa- natçılar da memnundular. Hem ileri bir adım sayılacak bir film gördükle- ri hem de, biraz dolambaçlı yollar- dan da olsa, Türkiyede sağduyunun zafere ulaştığı için... Türk sanatçısının sesi Amerikada "New York'taki "American Learning , Türk sanatçılarımın eser- lerini kendi sesleriyle banda almak işine girişmiştir. Bu işin gerçekleş- tirilmesi ve yürütülmesiyle Fikret Otyam görevlendirilmiştir. "Ameri- can Learning Society"den Otyama gelen listeye göre, sesleri ve eserleri banda alınacak Türk sanatçı ve yazar- ları ve okuyacakları eserler, şunlar- dır : Nezihe Meriç, bir kendi hikâyesi- ni bir de Memduh Şevket Esendalın bir hikâyesini, Vüs'at O. Bener kendi seçeceği bir hikâyesini, Erhan Bener romanından beş sayfasına, Yakup Kad- ri Karaosmanoğlu romanından beş sayfasını, Fakir Baykurt "Çilli" adlı hikâyesini, romanından 3 sayfasını, eğitimle ilgili bir makalesini, Fikret Otyam "Nahsen Badeli" ve "Musta- fa" adlı parçalarım, Şahap Sıtkı se- çeceği bir hikâyesini, ilhan Tarus bir hikâyesini ve romanından 3 sayfayı, Kaim Tirali bir hikâyesini, Faruk Gü- venç müzikle ilgili bir kritiğini, M. Sunullah Arısoy Atatürkün gençliğe hitabesini, Cahit Sıtkı Tarancının 35 Yaş şiirini, Ömer Seyfettinin "Yalnız Efe adlı hikâyesini, kendi iki şiirini, "Karaburçak," romanından 5 sayfa Fakir Baykurt öcüleri ezdi ve bir sanat yazısını, Suat Taşer Ata- türkün "Nutuk"undan bir o parçayı iki şiirini, Dede Korkuttan bir hikâ- yeyi, tiyatroyla ilgili bir makalesini, Hüseyin Rahminin bir hikâyesini, Sait Mehmet Kemal, Turgut Uyar, hi Giray birer, Ceyhun Atuf Kansu ile Salâh Birsel ikişer şiirlerini, Aziz Nesin "Fil Hamdi" hikayesiyle politi- kaya değinmeyen bir makalesini, Ya- şar Kemal bir hikâyesini, bir röpor- tajını, "İnce Memed"in 5 sayfasını, Kemal Tahir bir romanından 5 sayfa- svm, Orhan Kemal bir romanından 5 sayfa ve bir hikâyesini, Halide Edip bir romanından 5 sayfasını, Falih Rıf- kı Atay bir pazar sohbetini, bir baş- yazısını, Nadir Nadi bir başyazısını, Sabahattin Eyüboğlu bir yazısıyla La Fontaine çevirilerinden birini, Ce- vat Fehmi, Çetin Altan, Bedii Faik birer fıkralarım, Samim Kocagöz bir hikâyesini, Adnan Benk bir eleştirme- sini.Melih Cevdet, Başaran, Necati Cumalı, Bedri, Rahmi, A. Kadir, Faruk Nafiz birer, Oktay Rifat, Metin Eloğ- lu, Edip Cansever ikişer şiirlerini, Ri- fat Ilgaz "Ha Badam Sınıfı"ndan 4 sayfa ile "Uyusun da Büyüsün" şii- rini okuyacaklardır. Otyam, bir elinde liste, bir elinde teyp makinesi, kapı kapı dolaşıp sa- natçılarla yazarların seslerini tesbite çalışmaktadır. Türkiyedeki hiç bir kurum Türk sanatçılarıyla yazarlarının eserlerini ve seslerini tesbit etmeyi odüşünme- diği için, ilerde bu sesleri Amerika dan ithale kalkışırsak, bunda şaşıla- cak Jbr taraf olmıyacaktır. AKİS, 16 NİSAN 1962