6 Kasım 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

DÜNYADA OLUP BİTENLER * Sovyetler Kongre bilânçosu Sovyet (Rusya Komünist Partisinin 17 Eltimde açılan 22. Kongresi 15 günlük çalışmalarından sonra, geride bıraktığımız nafta salı günü son bulmuştur. o Kongre, Krutçefin sunduğu rapor ve programı ittifakla kabul etmiş, aynı zamanda partinin yeni tüzüğünü de tasvip (etmiştir. Nihai kararda, Krutçefin dış setten iç problemlere kadar ettiği bütün bahisler ayrı ayrı zik- redilmektedir. Bu birlik ve beraberliği kutlamak kabilinden Oo Sovyetler, o bitirdiğimiz hafta içinde, Krutçefin bahsettiği 50 megatonluk nükleer infilâk deneme- sini yapmıştır. Birleşmiş-Milletlerin, bu takatte bir bombayı patlatmama- sı için Sovyet Rusya nezdinde gi- riştiği resmi teşebbüse rağmen dene- menin yapılması, Sovyet Rusya Baş- bakanının, geçen Temmuz Rusyayı Ziyaret ettiği sırada Gana Cumhur- başkanı Kvame Nkruma'ya söylediği şu sözleri hatırlatmıştır: "Dünya bir araya gelse, bütün dünya milletleri bir karar alsalar, bu karar Sovyet Rusyanın menfaatlerine uygun değil- se, tanımayız ve ni kuvve- te dayanarak koruru Krutçef sözünün "eri" olduğunu isbat etmiş, bütün dünyayı heyecan ve infial içinde bırakan, askeri de- mukabil hasıl edeceği radyoaktivite ile insan sıhhat ve hayatı üzerinde ne gibi tesirler yaratacağı hesap- lanmaktan dahi korkulan bombasını patlatmıştır. Bunun, elbette ki me- suliyeti tamamen Krutçefe Mice olan ciddi neticeleri olacak, bu ara da Krutçef büyük silahlanma yarı- sında depar tabancasını patlatmış sayılacaktır. Kongrenin başlıca (temalarından AKİS'in geçen sayısında bir nebze bahsedilmeye çalışılmıştı. Yeni oun- sur olarak bugün araya Stalinin tam tasfiyesi ile, partinin yüksek o idare organizmalarının seçimi ve bu saha- daki değişiklikler girmektedir. Sta- lin hakkında alman kararla, bugün hayatta bulunan ve "Parti aleyhtar- ları" grup diye anılan eski idareci- lere yöneltilen son ve en şiddetli hü- cumlar biribirine bağlı, aynı takti- ğin safhaları olduğuna göre, bunları aynı dâvanın üçüncü yüzü olan par- ti organizmalarındaki değişiklikle bir arada mütalâa etmek mümkündür. Lento yalnız kaldı parti aleyhtarları bu kere ş has suçlarla ittiham edilirken -Leningrad Oo katliâmı, Oo Biyelorusya tasfiyesi, Gürcistan mezalimi, de- miryolu personelinin kitle ohalinde katli, Tukaçeskinin intihara zorlan- ması gibi-, Stalin ile halen hayatta bulunan -bugünkü parti oaleyhtarı- yardımcıları aynı suçlu sırasında gö- rünmüşlerdir. Parti aleyhtarları hak- kında şimdilik partiden ihrac talebin- de bulunulurken, Stalinin naaşının da Lenin ile aynı yerde bulunmasının teessür ouyandırdığı ileri sürülmüş, "Kanlı Diktatör"ün cesedinin en kısa zamanda başka yere taşınması karar- laştırılmıştır. Bu karar derhal yeri- ne getirilmiş bulunmaktadır. o Parti aleyhtarları hakkındaki kararın' da Sovyet Rusyada âdet olduğu vechile bir müddet sonra gazetelerin pek dikkati çekmeyen bir a, haber verileceği beklenebilir suretle, Krutçefin dahilde oto- ritesini takviye etmiş ve bu kongre- den muzaffer çıkmış olduğunu söyle- mek mümkündür. Bu hususta bir fi- kir edinmek için 22. Kongre sonun- da Krutçefin şu unvanlara sahip bu- lunduğunu işaretlemek kâfidir: Par- ti Merkez Komitesi Presidium o Baş- kam, Birinci Sekreteri, Rusya Fede- ratif Parti Bürosunun Başkanı ve... Başbakan. Stalin de dahil olmak üzere hiç bir şahıs, parti ve hükümet teşki- lâtına şimdiye kadar bu derece top- yekün hakim olmamıştır. Stalin İn, bin dünyası Parti Merkez Ko- mitesi (oPresidium'unun, tahminler hilâfına, daraldığına şahit olunmak- maktadır. Kongreden evvel 14 üyesi olan presidium, 4 üyesini atıp 1 yeni üye alarak 1l üyeye inmiş bulunmak tadır. Çıkarılanlardan Aristof geçen Ocak ayında gözden düşmüştü o ve Varşova elçiliğinde bulunuyordu. İg- natof ziraat işlerinde beceriksizlikle ittiham edilmiştir, fakat asıl sebep, kendisinin Stalin devri adamlarından olmasıdır. Tamamen açıkta okalan Muhiddinof, Arap ve islamiyet işleri mütehassısı olarak tanınmış ve 1956 da toplanan 20. Kongreden bu yana süratle yükselmişti. Birçok müşahit Muhiddinofun gözden düşme sebe- bi olarak Sovyet Rusyanın Orta Do- gu siyasetinin beklenen neticeleri vermemiş olduğunu göstermektedir. Nihayet Kültür Bakam Bayan Frut- zeva da presidium'dan çıkarılmıştır. Bunun sebebi ileriki paragrafta kıs- men aydınlatılmaya çalışılacaktır. Presidium'dan çıkan bu dört kişiye mukabil partinin bu en üst organiz- masına kabul edilen yeni üye Genadi Voronofun ziraat işleri mütehassısı olduğu ve mısır ekimine ve en büyük mısır koçanı yetiştirmeye meraklı olan Krutçef ile bu sahada anlaştığı söylenmektedir. Buna mukabil, Geriye bakış 92. Kongre toplanmadan evvel Sov- yet Komünist Partisi üyelerinin 10 milyona yaklaştığı, (o binaenaleyh idareci organizmaların, arada en yüksek merci olan Presidium'un da genişletilmesi gerekeceği söyleniyor- du. Halbuki, aksine olarak Presidium daralmış, buna mukabil Merkez Ko- mitesi büyümüştür. Merkez Komite- sinin asli üyelerinin sayısı 133 den sayısı seçilenlerin üç mislidir. Bu ne demektir? Presidium kadrosunun daralmasına Oo mukabil, Merkez Komitesini şişiren bu yeniler kimin adamlarıdır? Buna cevap verebilmek için kırk sene im geriye bakmak o gerek- mektedir 1924'de Lenin öldüğü zaman, par- ti sekreteri olan Stalin, Leninin ye- rini oOkimsenin dolduramıyacağını, bundan böyle kolektif idarenin hakim olacağım söylemişti. O zaman -1952 de aktedilen ve Stalinin şahit olduğu son kongre olan 19. Kongrede isim değiştirerek presidium olan- Politbü- roda Stalin de dahil olmak üzere 7 üye vardı: Troçki, Zinovyef, Karne- nef. Buharin, Tomski ve Rikof. AKİS, 6 KASIM 1961