21 Kasım 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

YURTTA OLUP BİTENLER Kurucu Meclis Neticeye doğru un boylu, kahverengi elbiseli a- dam siyah Oldsmobil'ini yolun sağ tarafına park ettikten sonra kapısını itina ile kitledi, anahtarını cebine yerleştirdi ve kapısının sağ tarafin- daki "Orta Doğu Teknik Üniversite- " tabelâsına bakmağa bile lüzum görmeden aceleci oadımlarla büyük binaya girdi. Kapıcıyla selâmlaştı ve aynı aceleci adımlarla merdiven- leri tırmanmağa koyuldu. Saatler sa- bahın 9'unu göstermekteydi. Uzun boylu, kahverengi elbiseli adam üst kata vardığında kendisini, Rektörlük odasının kapısında sekreteri karşıla- di. Sarı sveterli genç kadına da mül- tefit bir nazar atfeden adam, Tur- han Feyzioğluydu. zioğlu, merdivenlerin son ba- kendisi için hummalı bir çalışma gününün başla- dığını biliyordu. Nitekim, Rektör- lük odasının hemen yan tarafındaki toplantı sallar girdiğinde, ilk ge- lenin kendisi olmadığını gördü ve sevindi. Üç aydınlık yüzlü adam orta- daki modern masanın başında bir ta- kım kâğıtların arasına gömülmüşler- di. Feyzioğlunun gelişi, çalışanlar için bir dinlenme vesilesi oldu. Gele- ne yer gösterildi. e Kahveler söylen- di ve sigaralar tazelendi . Feyzioğlu masanın sağ uç tara- fında kendisine ayrılan koltuğa otur- du ve arkadaşlarının müşahedelerini dinlemeğe koyuldu. Yüze yüze kuy- ruğa gelinmişti. Şimdi iş, hummalı bir faaliyetin son meyvalarını topla- maktan ibaret kalıyordu. Ehliyetli ilim adamları ise, bu işin kakkından en iyi şekilde gelebilecek kimselerdi. Nitekim karma bir ilim komisyonu- nun uzun müşavereler sonunda hasır- ladığı Kurucu Meclis tasarısı hafta- nın sonunda son şeklini almış oldu. Ancak Feyzioğlunun, Devlet Baş- kanı Cemal Gürsel tarafından kendi- sine yazılmış sarı zarfı almasıyla bu haftanın sonu, yâni verilen mühletin hitamı arasında her şey büyük bir sükünet içinde geçmedi. Bilâkis, 27 Mayıstan sonra girişilen en büyük af ameliyesi gerçekleşti ve bu, ortaya bir takım meseleler çıkardı. Bu me- selelerin hukuk yönünden halli, gene lisin anayasasını hazırlamakla vazi- felendirilmişlerdi. İşin sonunda vazi- feleri yeni reji bir Anayasa â Anayasayı intibakı (o bakımın- dan değil, topyekün tâdilini derpiş e- den bir proje hazırlamak haline ken- 14 diliğinden geliverdi Bu, projede gü- nün bütün ihtiyaçları göz önünde tu- tulacaktı. Yassıada duruşmalarına bir nizam vermeye kadar.. Ondan sonra, sistem ciddi bir esasın üzerine oturtulacaktı. Buna rağmen Feyzioğlu Komis- yonu, istenileni istenilen tarihte ver- meye muvaffak oldu. Af ve neticesi ürselin M.B.K. nde yaptığı deği- iklik, Geçici Anayasayı -hukuki tâbirle- "caduc" hale sokmuştu. Bu metnin bir çok maddesi böyle bir o- perasyonla mânâsız hale gelmişti. Geçici Anayasa sâdece M.B.K. nin yetkilerini değil, (kuruluşunu, hattâ üye sayısını ve üyelerinin isimlerini nin ikinci Geçici Anayasası Olacak- tı. Haftanın sonundaki ümit, bunun geçicilik vasfı taşıyan son metin olması ve esas sistemin bir an önce kurulmasından ibaretti. Feyzioğlu Komisyonunun çalış- maları bu yüzden, geçen haftanın başından itibaren sâdece hızlanmadı, hacmini de genişletti. Üyeler paça- ları bir kere daha, fakattam sıvaya- rak işe giriştiler ve tasarının son re- daksiyonuna el attılar. Feyzioğlunun Orta Doğu Teknik Üniversitesinin kapısından aceleci adımlarla girdiği gün, üyeler bu redaksiyon işini mü- zakere ediyorlardı. Daha sonra ye- mekler unutuldu, uyku saatleri yer değiştirdi, ama tasarı 20 Kasıma ye- Kurucu Meclis Komisyonu faaliyet halinde İşi yüzüp yüzüp kuyruğuna getirdiler tasrih ediyordu. Kurucu Meclis, met- nin yetki faslında tadilâtı gerektir- mekle yetinecek. Komite üyelerinin statüsü aynı kalacaktı. Şimdi ise, o faslın da yeniden redaksiyona tâbi tutulmasıicap ediyordu. Yassıada du- ruşmalarına gelince, metnin bir al- tıncı maddesi vardı ki o değiştirilme- dikçe Refik Koraltanın radyo vergi- sini ödememiş bulunmasından doğa- cak dâvanın bile Yüksek Adalet Di- vanı Önünde görülmesi şart oluyor- du. Bu ise, duruşmaları silâhsızlan- ma konferanslarına çevirmekten fark sızdı. Böylece, günün ihtiyaçları tes- bit edildi ve Kurucu Meclis kanun- laşırken Geçici Anayasanın da ele alınması, âdeta yeniden yazılması kararlaştırıldı. Bu, ikinci M.B.K. tiştirildi. Bu ad PE acanmakta ol- duğu sırada p Gürsele verilmiş olacaktı. Gürsel (© buna Milli Birlik Komitesinin tasvibine sunacaktı. Sü- ratli tempo Komitede nazar-ı dikka- te alınacak ve tasarı aynı hızla ka- nunlaşarak, tatbik sahasına geçecek- ti. Mutasavver Meclis, Aralık ayının ortasında teşrii (vazifesine bağlıya- Meclis nasıl olacak? İ şler yoluna girince ve aş ocağa ko- nulunca, bir mesele ortaya çıkı- yordu. Meclis nasıl teşekkül edecek- ti? Meclis kimlerden meydana gele- cekti? İşte başkent ufuklarında beli- ren bu yeni endişeler, o haftanın so- nunda dağıldı. Zira Kurucu Meclis AKİS, 21 KASIM 1960