26 Eylül 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

bessüm ederek "Bu kanunlar da mü- him" dedi. Asıl merakı mucip olan husus, İmparatorun başkente Kuru- cu Meclis meselesi ile alakalı olarak gidip gitmediği idi. Tecrübeli rektör, gazetecilere "Hayır" dedi. Ankarada bu mesele hakkında fikrini soran ol- mamıştı. Bir gazeteci. "Hocam, ama Cemal Paşa son basın toplantısında Kurucu Meclis meselesinin tetkik e- dilmekte olduğunu söylemişti?" de- yince Onar, sorun" dedi. Muhabir, herhalde Kurucu Meclis meselesini tek başına tetkik etmiyordur" diye ısrarda bulununca Onar sert bir şe- kilde kestirip attı: Ankarada Kurucu Meclis hakkında görüşmemişti! Hat- ta, başkentte Devlet ve Hükümet Başkanını da görmediğini ifade etti. Kurucu Meclis meselesi, son gün- lerde üzerinde en çok durulan konu- lardan biriydi. (o Filhakika, Başkan Gürsel bu meselenin tetkik edilmekte olduğunu söylemişti ama, acaba A- nayasa (Komisyonu üyelerinin bu mevzudaki düşünceleri neydi? Bilin- diği gibi, Kurucu Meclis fikri ilk ön- ce, Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyelerinin Oo hazırladıkları (o Anayasa projesinde yer almıştı. landığı gün, Başkanının Kurucu Meclise pek ilti- fat etmediği anlaşıldı. MBK bir Ku- rucu Meclisti, ayrıca bir Meclise da- ha ihtiyaç yoktu. Muhabirler bu defa Onara, Kurucu Meclis teşkil edildiği takdirde Anayasanın referanduma arzedilmesinden vazgeçilebilmesi ih- timalinden bahsettiler. İmparator, "Bu, Kurucu Meclisin terekküp ve te- şekkül tarzına bağlıdır" dedi. Bunun üzerine muhabirlerden biri, Kurucu Meclis doğrudan doğruya halk tarafından seçilirse, Anayasanın referanduma arzına lüzum kalmaz mı demek istiyorsunuz?" dedi. Onar gülerek, "Sizin esas teşkilât bilginiz bu soruları cevaplandırmağa yetiyor. Hani bir söz vardır: Bilirsin de niye sorarsın, diye..." dedi. Anlaşılıyordu ki Onar, Kuru Meclis hakkında bir şey söylemek İ İs- temiyordu. Gizlilik merakı Ancak, İmparatorun gizli tutmak istediği sadece müstakbel Meclis hakkındaki fikri değildi. Onar, doğ- rusu istenirse, Anayasa Tasarısı na açıklamıyacaktı! Bunun sebebi o- larak da, Geçici Anayasanın 15. mad- desi ileri sürülmekteydi. Bu maddeye AKİS, 26 EYLÜL 1960 Sıddık Sami Onar Gizlilik merakı göre, Milli Birlik Komitesi müzake- releri gizlidir. Madem ki Milli Birlik Komitesi müzakereleri gizildir, onun görevlendirdiği komisyonların müza- kereleri ve vardıkları sonuçlar da el- bette ki gizli olacaktır. Onarın fikri buydu. Bu durumda, Geçici Anayasa- ya göre, Anayasa Komisyonu tasa- rıyı Milli Birlik Komitesine verecek ve tasarı ancak Milli Birlik Komite- since tasdik edildikten sonra refe- randuma sunulmak üzere açıklana- caktır. YURTTA OLUP BİTENLER Halbuki, bu düşüncenin yanlışlığı gün gibi acıktır. Bir kere, Geçici A- nayasanın 16. maddesi, Milli Birlik Komitesinin adi çoğunlukla alacağı bir kararla müzakerelerini açık ya- pabileceğini obildirmektedir. Bütün bir milletin çok uzun yıllar için ha- yatını tanzim etmesi temenni edilen bir Anayasa tasarısının ise, halko- yunda ve basında tartışılmadan refe- randuma sunulmasını demokratik icaplarla bağdaştırmak kabil olamaz. Referandumda Anayasa tasarısı bir bütün olarak tasvip görecek veya reddedilecektir. Fakat, Anayasa ta- sarısına, İnkılabın yüksek menfaat- leri icabı, aklı başında herkesin "e- vet" diyeceği şüphesizdir. Aksine bir cevap, 27 Mayıs hareketinin de tas- vip edilmediği tarzında zararlı yo- rumlara yol açacaktır. tilere bakılırsa, Hukuk İmparatoru Anayasayı gizli müzakere yoluyla ve İnkılabın selameti zaruretinin arka- sında kabul ettirtmek niyetindedir. Sosyalizan olacağı temenni edilen Türkiyede, her nevi sosyalizmin, hele demokratik sosyalizmin en büyük düşmanı Korporatif Meclis mi bahis konusudur ? Bu müessese tek başına tenkit edilemiyecek ve ister istemez kabul edilecektir! Ciddi bir planlama yapmak isteyecek bir Hükümetin ba- şına hiçbir memlekette haiz olmadı- ğı alelacayip (oyetkilerle bir İktisat Şurasının yerleştirilmesi mi bahis ko- nusudur? Millet bunu da kabullen- mek mecburiyetinde kalacaktır! Hu- kuk İmparatorunun istediği şey, eğer söylenenler doğruysa halkoyunun a- çıklığından, basının, ilim ve fikir adamlarının ve kendilerine karşı gö- rülmemiş bir alerji taşıdığı siyasi partilerin tenkitlerinden uzak bir Ana yasa yapmak ve yürürlüğe koyukoyu- vermektir. O kadar ki Hukuk İmpa- ratorunun aklına, Milli Birlik Komi- tesine, Anayasa tasarısı üzerindeki müzakerelerini açık yapmasını "açık- ça" tavsiye etmek bile her nedense gelememiştir ve öyle (görünüyor ki gelmiyecektir. Şüphesiz, bütün bunlar henüz söylentiden ibarettir ve hakikat A- nayasa tasarısı meydana çıkınca an- laşılacaktır. Temenni olunur ki Hu- kuk İmparatoru, hakkında dolaşan ithamkar söylentilerin doğru olma- dığını, gizliliği değil, açıklığı tercih ettiğini, üstelik açıkça göstermek suretiyle yalanlasın. Aksi halde, hiç olmazsa Anayasa tasarısının ciddi bir şekilde tartışılabilmesi için tasa - rınınhalkoyuna açıklanması vazifesi Milli Birlik Komitesine düşecektir.