28 Temmuz 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

YURTTA OLUP BİTENLER. Kıbrıs Makarios Müjfritlere dikkat!.. Paylaşılamıyan miras! C umhuriyet daha kurulmadan. Kıb- rıs Cumhurbaşkanı adayı Maka- rios ve BOKA lideri General Grivas arasında patlak veren ihtilafın bün- yesi, Ucube Cumhuriyetin dünyaya gelip gelmiyeceği — hususunda ciddi şüpheler uyandırmaktadır. Adanın- yegâne sahibi gibi konu- şan Grivas, geçen haftanın ortasın da, Ingılızlere üs, Türklere beledıye verilmesini şıddetle tenkid eden bir konuşma yapmıştır. Yani açıkça söy- lemese bile, Grivas. Londra ve Zürich anlaşmalarına aleyhtardır. Makarios ve Küçük, belediyeler mevzuunda u- zuri müzakereler ve çetin çekişme- lerden sonra bir prensip anlaşmasına vardıkları halde, Grivas bu prensip anlaşmasını bıle tanımamakladır. Gerçi Küçük ve Makarios, belediye işinin asıl güç tarafına, yani beledi- ye hudutlarının tesbiti işine, henüz el atamamışlardır. O zaman büyük çe- kişmeler ortaya çıkabilecektir. Fakat Geheral Grivas'ın daha ilk adımda, Zürich ve Londra anlaşmalarını hiçe saymaya kalkışması ve bunun Ada Rumları arasında akis bulması, Cum- huriyetin istikbalinin tehlikede oldu- ğunu — göstermektedir. Makarios'un iddia ettiği gibi, iyi. niyet sahibi ol- duğu kabul edilse bile, yerini her an Grivas'ın liderlik ettıgı müfritlere kaptırması mümkündür. O takdirde iç harb yeniden -hem de daha büyük bir şiddetle- başlıyabilecektir. İşler bu safhaya gelmese bile, müfrit Rum- ların iddiaları, Türk cemaatinin Rum 16 cemaatine karsı duyduğu itimatsızlı- ğı körüklemektedir. Bu yüzden Kıb- rısta, Londra ve Zürich anlaşmalarıy— la taksimden vazgeçilmesine rağmen 'taksimden başka çare yoktur tezi kuvvetlenmektedir. Adada Türk ce- maatinin giriştiği teşebbüsler, taksi- me götüren bir merhale olarak kar- şılanmaktadır Ayrı belediyeler tak- sime götüren bir adımdır. Rumlarla alışveriş yasağı iktisadi bir taksimin başlangıcıdır. Türk cemaatinin ikti- saden kalkınmasına müteallik proje- ler, Rumlara muhtaç olmadan Türk cemaatinin kendi kendine yetebilme- si fikrine dayanmaktadır. Taksim te- zi hâlâ o kadar rağbettedir ki, Kıb- rıslı liderler, taksim devrinin kapan— dığını ve işbirliği devrinin başlaması lâzım geldiğini katiyetle soylemeye cesaret edememektedirler. "Taksime gidiyoruz" şayiaları ne teyid, ne tek- zip edilmektedir. Her halükârda teşkilâtlanmak ve iktisaden kuvvetlenmek için birşeyler yapmak lâzımdır. Bazı kimseleri pâ- ye vererek mükâfatlandırmaktan baş- ka bir işe yarayacağı tahmin olun- mıyan 40 kişilik istişari komiteden sonra, gençlik hareketinin — genişle- mesi teşkılatlanma yolunda atılan ilk adımdır. Gençlık teşkilâtı, bazı üye- lerde görülen "zorbalık derebeylik ve bol bol edebiyat" yapma temayülle- rinden kurtulabilirse, enerjilerin ikti- sadi faaliyetlere şevkınde faydalı bir rol oynayabilir. Şimdilik liderler, Türk Cemaatinin hayatî iktisadi kalkınma — dâvasında "“yardım — temini" — safhasındadırlar. Münhasıran Türk cemaatini ilgilen- diren yardımın Türkiyeden geleceği aşikârdır. Bu maksatla Federasyon r———.v—- -— - Başkanı Rauf Denktaş, geçen hafta- n 5 gününü Türkiyede — geçirmiş, Dışışlerı Bakanı Fatın Rüştü Zorlu ve Bayındırlık Bakanı ve Milli Eği- tim Bakanı vekili Tevfik İleri ile gö- rüşmeler yapmıştır. Rauf Denktaşın Kıbrısa bir sürü vaadler ve "hay hay efendim"lerle döndüğü şüphesizdir. Kıbrıslı lider para, adam, teknik bil- mrük avantajları v.s. gibi her şeyı Turkıyeden beklemektedir. Ne yazık -ki bu yardım gayretine muva- zi olarak, yardımın nasıl ve nereler- de kullanılacağı hakkında ciddi bir düşünme gayreti henüz yapılmamış» tır. Mahdut yardım imkânlarının çar- çur edilmesini önlemek için, Adadaki Türk cemaatinin iktisadi mukaddera- tını müşahhas bir şekilde tesbit ve tâyine çalışan bir nevi- iktisadi plâna ihtiyaç vardır. Yerli ve yabancı mü- tehassıslar, bir an evvel — böyle bir plân hazırlamak maksadıyla çalışma- ya 'başlamalıdırlar. Anavatandaki gibi Kıbrıs Türk- lerı için de parlak lâfları bırakıp 24 aatte 23 saat çalışma devri gelmiş- tır. Havacılık Roma şenlikleri Hava Yolları idaresi, şu günlerde, Ağustos başlarında Romada açı- lacak olan Fresanda meydanındaki muhteşem Türk Hava Yolları büro- sunun açılış hazırlıklarıyla meşgul- dür. Umum Müdür Ulvi Yenalın Lon- drada dış seferler için harıl harıl u- çak tedarikine çalıştığı bir sırada, Umum Müdürlük Türkiyenin sere- Romadaki T. H. Y. Bürosu Dostlar alışverişte görsün AKİS, 28 TEMMUZ 1959