21 Haziran 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7
Düşüncelerim mış ve memleketimiz bu tezi bir hal çaresi ola- rak benimsemiştir. Hükümetin resmi siyaset o- larak Taksimi ilân etmesi tarafımızdan teşvik- le, destekle karşılanmış ve bu politika milletin müşterek bir parolası haline gelmiştir. Hatır- lamak lâzımdır ki İngiliz İşçi Partisinin vakit vakit bir taraflı Self-Determination prensibine teveccüh göstermesi Türk efkârını âti için endi- şeye düşüren başka bir sebep olmuştur. Türk efkârının ıstırabı ve milli menfaatlerin muha- fazası için milletçe gösterilen haklı gayretlerin ehemmiyeti üzerinde hâdiselerin İngiliz İşçi Partisini de aydınlatmış olacağını ümit etmek- teyim. ÜÇÜNCÜSAFHA "Kanaatimce bugün meselenin üçüncü bir safhasına gelmiş bulunuyoruz. İngiltere, şim- dilik Adayı terketmek ihtimalinden vazgeçmişe benzemektedir. Bu, bir yeni vaziyettir. Bu saf- hada iki noktanın tesbit edilmesi lâzımdır. Eno- sis, yani Yunanistana iltihakın mümkün olmı- yacağı anlaşılmış mıdır ve Enosis gayretleri halde yahut istikbalde faal bir şekil alırsa Tak- sim ameliyesinin içtinabı kabil olmayan kati bir zaruret teşkil ettiği meydana çıkmış mıdır? Bu iki nokta tesbit edilirse İngiltere için müzakere yoluyla makul bir hal şekline varmak mümkün olmak lâzım gelir. Bu takdirde Kıbrıs adasında bugün hakim olan İngiltere ve ilhakı düşünen Yunanistan yanında hayati bağlarla, ayrılmaz bir surette Türk devletinin Adayla alâkadar olduğunun ahden tesbiti gerekmektedir. "Resmi beyanlar açıktan henüz bilinme- mekle beraber İngilterenin bu üçlü alâkayı ve beraber çalışmayı tesbit etmesi bence mesele- nin sükünetle halle varması için bir çıkar yol- dur. Kıbrıs meselesinin inkişafında bu hâdise bir mühim terakkidir. Bu Taksim tezini millet- çe benimsediğimizden bu yana sarfedilen müs- bet gayretlerin neticesidir. Şimdi elverir ki mü- zakereler kesilmesin ve dünya emniyeti bah- sinde birbirlerine bağlı olan NATO devletleri faydalı tesirlerini hayırhah bir surette devam ettirsinler. TAKSİM NİHAİ ÇARE OLMALIDIR "Yalnız, bu sistemin işlemesi bir esaslı şar- ta bağlıdır. Yunanistan, tedhiş usulüyle netice- ye varmak ve Türk haklarını Türk cemaatinin AKİS, 21 HAZİRAN 1958 İSMET İNÖNÜ MUHALEFET — LİDERİ yaşama hakkını ihlâl emek mümkün bulunma- dığını kati şekilde anlamış olsun. "Tedhişçilerin bir suretle itimat edilemiye- cek faaliyetlerine karşı Taksim tezinin nihai ve son çare olacağının şimdiden ve ahden tesbit edilmesi de lüzumlu, haklı bir teminattır. "Taksim tezinin tereddütsüz nihai bir hal şekli olacağı bugünden İngiltere tarafından ka- bul edilirse Kıbrıs adasının yeni nizamı kurula- bilir. "Benim, Kıbrısa dair düşüncelerim bunlar- dır. İSMET İNÖNÜ (Bu mülakatın her hakkı mahfuzdur. AKİS'ten mu- vafakat alınmaksızın kısmen dahi iktibas edilemez.)
