19 Nisan 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

YURTTA OLUP BİTENLER dırırdı. Ama, itiraf etmek lâzımdı ki C. H. P. Genel Sekreteri, teşrii masu- niyete sahip olmadığı günlerde, Işın bütün tehlikesine Trağmen, hapsedil- meyi göze alarak tıpkı Halim Büyük- bulut gibi çalışmıştı. Nitekim genç karikatürist, kısmen teselli buldu. Madem ki Ulusun patronu, ihtiyaçla- rının Ulus tarafından karşılanacağını da söylüyordu, ziyadesiyle üzülmeye mahal yoktu. Paşakapısı cezaevine, gönlü rahat olarak gitti. Yalnız bir derdi vardı İhtiyar annesi ve babası Ankaradaydılar. Cezasını Ankara ce- zaevinde çektirselerdi daha iyi olur- du. Halim Büyükbulut ilk iş olarak, İstanbulun ziyadesiyle şöhretli savcı- sı Hicabi Dinçe bu mealde bir istida verdi Harbin muharebesi Halım Büyükbulutun tevkifi, D. P. tarafından karikatüre, yani şaka- ya, latifeye, nükteye karşı ilân edil- miş olan harbin sadece bir tek muha- rebesiydi. Zira gene 11 Nisanda Ha- lim Büyükbuluta tevkif müzekkeresi - nin okunduğu mahalden topu topu.üç yüz metre kadar uzakta ve zaman olarak sadece seksen dakika sonra C. yoğlu İlçe Merkezi eğlenceli bır hadıseye sahne teşkil ediyordu. C. H.P. İstanbul İl Gençlik Kolu, Paşaka pisi Cezaevine: girişinin bırıncı yıldö- nümü münasebetiyle sanatkâr ve ga- zeteci Ratip Tahirin karıkaturlerın den müteşekkil bir sergi açmağa ka- rar vermişti. Saat 14.55 de karıkatur sergisini açmak Üzere C. H. P. Be oğlu İlçe merkezine gelen Kasım Gu— lek, sivil polislerin müdahaleleriyle karşılaşdı. Sivil polisler sergi açma- nın, İktidarın iç politikada kıtalarara- sı gudumlu mermi kadar tesirli silâ- hı Toplantı ve Gösteri Yuruyuşlerı Kanununun şümulüne girdiğini Ka- sım Güleke söylediler. Müsaade alın- mamış olması sebebiyle, karikatür sergisini kapatacaklardı. Halbuki, ti İdare kurulundan çok daha ıyı ve av- rupai bir şekilde çalışan C P. li gençler 333 sayılı ve 9. 4. 1958 tarıhlı yazıyla Vilâyete müracaat etmişlerdi. Üstelik 4578 sayı ve 9. 4. 1958 tarihli kayıt numarası ile muvafakatname almışlardı. Fakat 11. 4. 1958'de Vali yerine Nazım Başlamışlı imzasıyla gelen yazıda, karikatür sergisinin a- çılacağının bir gazeteden öğrenildiği İleri sürülmekte ve izin alındığı in- kâr edilmekteydi. Anlaşılıyordu ki İk- tidar da, milleti tenvir etmek ve ha- kikatleri ışığa çıkarmak gibi ağır mesuliyetler yüklenmiş gazetecilerin zindana atılmasının, efkârı umumiye- yi rencide ettiğine kaniydi. Reaksi- yonların üzerine kül serpmek azmiy- le Halim Büyükbulut meselesinin der- hal kapatılmasını istiyor ve Ratip Tahirin de hatıralarda tazelenmesini arzulamıyordu. Kasım gülekin ve C, B. P. li gençlerin itirazlarına ara- larında C. .ye mensup olmayan bir tek kışının dahi bulunmadığına dair teminat vermelerine rağmen ka- rikatür sergisinin daha açılmadan kapatılması -ki bu sergide meşkur "Oldu da bitti maşallah" lejantlı kari- katür de yoktu. İktidarın Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun nasıl tefsir ettiğini gösteren son derece ib- ret verici bir hareketti. Cürüm ve ceza "Halim Büyükbulut hayatının bütün bir senesini hapishanede, sadece bir tek karikatür çizmiş olduğu İçin geçirecekti. Bir cürüme bu kadar ağır Ratip Tahir Burak mahkemeye gidiyor Çizgi ve nüktenin; başa getirdikleri Cem'in bir karikatürü — İkametgâhınız? Meclis-i Mebusan. bir ceza batı dünyasının hiç bir yerin- de mevcut değildi. Üstelik onbin lira da para ödeyecekti. O Halim ki üze- rindeki elbiselerinden ve bir tahta ba- vulu dolduran eşyalarından başka dün yada dikili ağacı yoktu. Gerçi Ulus Halimin para cezalarım ödiyeceğini açıklamıştı. Ama, Halim hakkındaki tevkif kararının kesinleştiği gün Ye- ni İstanbul, karikatüristin ücretim kesmiş ve kendisine — hesabım ka- patmasını bildirmişti. Yem İstanbu- lun Halim Büyükbuluta diğer bir a- ziziiğı de, maaşını bütün ısrarlarına rağmen maaş olarak değil, telif ücre- ti olarak ödemesiydi Halim bu yüz- den İstanbul Gazeteciler Sendikasına âza olamamış ve bu sendikanın basın suçlarından dolayı hapse gıren üye- lerine yaptığı aylık Üüç yüz "liralık yardımdan mahrum kalmıştı. Ulus, vaadettiği yardımdan — vazgeçerse, Halim müzayaka haline düşecekti. Gerçi Halimin Ratip Tahir gibi "vi- ran olası hanede" bekliyen "evlâdı ayal'i yoktu ama, kendisine * maddi yardım yapabilecek kimsesi de mev- cut değildi. Çeyrek asrı yeni tecavüz etmiş Ömrü boyunca Halim Büyükbulut sı- caklık, yakınlık ve Aalâkadan uzak . Bu sebepten olacak insan- insancıl değildi numaralı muhalefet Partisinin Devlet- cilik Laiklik ve Devrimciliğini beğe- niyordu. Onu. Ulusta hic kimse mu- halif karikatür çizmeğe zorlamamıs- tı. O sadece, bugunku İktidarın gıdı— şını begenmedıgı irin kendi görüşüne göre hâdiseleri karikatürlerinde ak- AKİS, 19 NİSAN 1958