1 Mart 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30
S İ Filmcilik Otuzuncu Oscar Onumuzdekı ayın sonunda dâğıla- cak olan otuzuncu Oscar'ın nam- zetleri ilân edildi. -Oscar mükâfatları- nın, dağıtıldıkları âna kadar bir sır olarak saklandığı, herşeyin çabucak yayıldığı Hollywood'ta evvelden öğre- nilmesi imkânsız tek , sırrın Oscar mükâfatları oldugu söy lettır Ama yi- ne de daha iki üç ay evvelinden han- gi filmlerin, hangi sanatçıların seçi- leceği tahmin edilebilmektedir. Bu- nun sebebi; her yılın Mart sonunda, bir önceki yılın eserleri ve sanatçıla- rı için dağıtılan Oscar'lara gelinciye kadar çeşitli seçimlerin yapılması, böylece yılın en başarılı film ve sa- natçılarının ortaya çıkması, bundan |dağıtımında gözetilen olmasındandır. Böyle- formalitelere Uygun- luk bakımından 1şlıyen, fakat eninde sonunda "bilinen sır" olmaktan çıkma yan bırşeydır Nitekim bu yılın nam- zetleri arasında yer alan film ve sa- natçılardan hiçbiri, kimse için sürpriz sayılamaz. En iyi filmler olarak Jos- hua Logan'ın 'Sayanora sı, David Le an'in "The Bridge on the River Kwai- Kwai köprüsü", Sidney Lumef'in "12 Angry Men - 12 kızgın adam", Milly Wılder in "Witness for the Prosecu- tion - Amme şahidi" Mark Robson'- un "Peyton Place . Peyton aşkları namzet gosterılmıştır Bunlardan "12 Kızgın adam yılki Berlin Fes- tivalinde buyuk mukafat kazanmıştı. ise bir ay kadar ön- Kwai köprüsü" r "Oscar" "L. Rainier iki tane almıştı.."? AKİS, 1 MART 1958 N E M A ce New York'lu sinema tenkıdcılerıy— le sansürcüleri tarafından, onbeş gün evvel de ingiliz Film Akademisi tara- fından yılın en iyi filmi olarak seçil- mişti. Bu yılın en iyi rejisörü olarak, yine aynı filmden dolayı David Lean, Oscar namzedidir. En iyi kadın oyun- cu namzetleri Deborah Kerr, Anna Magnani, Elizabeth Taylor, Joanne Woodward, Lana Turner'dir. En iyi erkek oyuncu namzet olarak Marlon Brando, Anthony Franciosa, Alec Guinness, Charles Laughton ve Ant- hony Ouinn gösterilmişlerdir. Oscar'ın tarihçesi Hollywood'a ait herşey gibi, Oscar da, etrafında bir "efsane" yara- tılan müesseselerdendir. Otuzuncu yı- la basması dolayısıyla bu yıl, her za- mankinden daha gösterişli, bir mera- simle verilecek olan Oscar'ların ilki 6 Mayıs 1929 da, 1927-28 yıllarının en büyük başarılan için dağıtılmıştı. Her yılın başında, bir önceki yılın başarılarını mükâfatlandırmak , fikri, 1927 de "Academy of Motion Pıcture Science"ın - kurulması ila İ Akademının 11k toplantıla- lesi görüşülürken çeşitli diplomalar, madalyalar, kurdelâlar, plakalar ye rine hepsim sembolize edecek altın bir — heykelciğin — verilmesi, Holly- wood'un birçok filmlerinde sanat direktörlüğü yapan Cedric Gibbons tarafından ortaya atıldı. Gibbons hu teklifini bildirirken bir yandan da ö- nündeki kâğıda bir heykelcik taslağı çizmişti. Gibbons'un teklifi 4le, taslagı d kabul edildi. Böylece Oscar doğ- muştu. Ama 1931 yılına'gelinceye kadar ortada Oscar 1lâfı yoktu. Gibbons'un altın heykeli isimsiz- di, ondan sadece "heykelcik" di- ye bahsediliyordu. 1931 de, Aka- demiye kütüphaneci olarak giren Mrs. Margaret Herrick, rivayete göre, vazifesine ilk — başladığı gün, masalardan birinde — heykelciği gör- müş "Oscar Amcama ne kadar ben- ziyor!" — demişti. O sırada tesadü- fen orada bulunan gazetecilerden bi- ri ertesi gün sütununda heykelcik ten "Oscar” diye bahsedıyordu O Za- mandan beri de "Oscar" lâfı surup gitmektedir. Hollywood'un, . "Oscar" hikâyesi olarak dür_ıyaya yaydığı versiyon bu şekilde idi. Oscar'ın kendisine gelince, bu» otuz santimetre boyunda, iki buç uk kilo ağırlığında bir heykelcıktır Oscar'ın altından olduğundan bahsederler a- ma, sadece üstündeki kaplaması al- tındır, asıl heykelcik bronzdan yapıl- madır. Bundan dolayı bir Oscar'ın maddi değeri yüz doları aşmaz. Oscar'ların dağıtımı işine iki ay kadar evvelinden, namzetlerin seçil- mesıyle başlanır. Akademinin on iki kolu (bu kollar arasında senaryodan canlı- resme, sanat direktörlügünden film müziğ tajdan kostüme kadar çeşıtlılerı vardır) kendi saha- larında bir evvelki yılın en büyük ba- Francesco Masselli Rejisörlerin en genci şarısını tesbit ederler ve bunu namzet olarak Akademiye bildirirler. Her ko- lun en fazla beş tane namzet göster- mek hakkı vardır. Seçilen eserler A- kademinin — sinemasında biri sabah, biri öğleden sonra olarak ikişer defa, rey sahiplerine gösterilir. Eskiden rey sahipleri Hollywood'ta bir birliğe girmiş figüranından baş artiste ka- dar herkesi içine alıyordu, daha son- ra bunlar. "Rejisörler Birliği", "Se- naryocular Birliği" gibi bir kaç mes- lek derneği olacak şekilde tahdit e- dildi. Şimdi ise. bunlar sadece nam- zetlerı seçmekte, son kararı Akafde- mi'nin iki bine yaklaşan âzası ver- mektedir. Başlangıçta mahdut olan Oscar sayısı, gittikçe — genişlemiştir. Bugün her yıl en aşağı yirmibeş Os- car dağıtılmaktadır. " Şimdiye kadar en fazla Oscar ka— zanan Rejıso John Ford'tur -4 car- u 8 Oscar'la Frank Capra takibeder. 'Frank Lloyd, Frank Bor- zage, Lewis Milestone, Joseph L. Mahkiewicz, Wi,lliam Wyler, Elia- Kazan, George Steyens ikişer Oscar kazanan rejisörlerdendir. En iyi kadın oyuncular arasında iki Osoar alanlar Luise Rainier, Ing- rid Bergman, Olivia De Hav lland Bette Davis ve Vıyıen Leigh'dir. EFıs keklerden yalnız Şpencer Tracy,' Fre- deric March ve Gary Cooper 1k1şern Oscar almıştır. Yardımcı kadın o culardan iki Oscar ; alanı hiç yoktur yardımcı erkek oyunculardan Wol-' ter Brennan ile Anthony Ouinn iki- şer Oscar kazanmışlardır. Kıymeti yüz doları aşmayan Os-' car'ın manevi bakımdan büyük bir. kıymet taşıdığı söylenir ama, kulak-, tan kulağa dolaşan hikâyelerin çoğu Oskarın kıymetsizliği hakkındadır 31
