7 Aralık 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

ÇALI ŞMA İstanbul temizlik işçilerinden biri Evvelki ayın sonunda gösterdikleri İşçiler Temizlik işçileri asının, temizlik işçileri lehine açtığı kampanya sayesinde İs- tanbul Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü; son haberlerden anlaşıl- dığına göre, Belediye Meclisine bu iş- çilerin ücretlerinin 125 liradan 200 liraya çıkarılması yolunda bir teklif yapmıştır. İstanbulun temizlik, bakı- mından pek te ileri olmadıgı muhak- kaktır. Kışın da girmiş olduğunu göz. önüne alması gereken Belediye Mec- lisinin, temizlik işçilerinin ucretlerını arttıracağı zannedilmektedir. Diğer taraftan, İstanbul Vali ve Belediye Reisliğine Mümtaz Tarhanın getiril- miş olması da, işçilerin dertlerinin gi- derilmesi yolunda şüphesiz çok fay- dalı olacaktır. Mümtaz Tarhan Ba- kanlığı sırasında, basının Çalışma gayretle zamma hak kazandılar. Bakanlığının faaliyetleri ile ilgili o- larak yaptıgı tenkitleri hemen daima hoş görmüş ve aksaklıkları idarecile- rini anlayışsızlığına atfetmiştir. —Bu bakımdan, şimdi kendisinin diğer me- seleler arasında İstanbul işçilerinin de dertleri ile ilgili hususlarda mev- cut kararların tatbikçisi olarak işçi- lere faydalı olacağı muhakkaktır. Ye- ni Vali elediye Reisi, Bakanlığı sırasında alınmış olan — kararların tatbik edilip edilmediğini görüp, ona göre de hareket etmek imkânını bu- lacaktır. , Asgari ücret komisyonu Nitekim, bazı illerde ve bilhassa İs- nbulda, asgari ücretin tesbiti i- çin yetkili komısyonların bir türlü top lanamadıklan bilinmektedir. Bu ko- misyonlarda işveren temsılcılerı 1le Ticaret ve Sanayi Odasından da t sılcıler bulunması gerekmektedır Halbuki bunlar toplantılara gelme- diklerinden, asgari ücret komisyon- ları bir türlü toplanamamaktadır. İş- veren temsilcileri ile Oda temsilcile- rinin ne maksatla komisyonun top- lanmasına imkân vermedikleri mey- dandadır. . Bunlar, temsil ettikleri işverenlerin, işçileri diledikleri gi- bi düşük ücretlerle — çalıştırmağa etmelerini sağlamak mak- komisyonla- mahz ortadan kaldırmak 1çın ve sendikalar tarafından ilgililere ya- pılan müracaatlar iyi karşılanmış, neticede, —İşveren temsilcileri gel- mese de komisyonun o il valisinin işçiler tâyin edeceği temsilcilerle - toplana- bilmesi kabul edilmiştir. İşte bu ka- rar sonundadır ki, geçen hafta top- lanan komisyon İstanbulda sayısı 100.000 e yaklaşan tekstil ve örme en- düstrisi işçilerinin asgari — ücretini tesbit etmek için çalışmalarına başla- mıştır Kolombo Kolomboda geçen hafta sonunda bir yandan belediye hizmetleri iş- D ünyanın heryerinde, pahalılık— tan en fazla zarar gören insan- lar işçilerdir.. Çünkü fiatların bir noktada birleşmeğe doğru yüksel- me temayülleri bulunmasına kar- şılık, ücretlerin yükselmesi kolay ol- mamaktadır. Vakıa fiatlardaki ar- tışlardan sonra ücretlerin de art- tığı görülmekte ise de, bu ücret ar- tışları, ekonomisi iyi kötü bir düze- ne sokulmuş memleketlerde olmak- tadır. Bununla beraber bu — çeşit memleketlerde bile ücretlerin artış nisbeti, hiçbir. zaman - fiatların yükseliş temposu ile aynı olmadı- ğından, işçiler daima asgari bir ha- yat sürmeğe devam etmektedirler. İnsan toplulukları sureklı bır i rişli şartlara kavuşamadıkları rülmektedir. Bunun da sebebi, memleketın ekonomısını llerınde bulunduran tekellerin, milli hâsıla- nın büyük bir kısmını kendileri le- hine cevirebilmeleri ve bundan fi- atlar yolu ile faydalanmaları, mil- 11 hâsılanın pek az bir kısmını ise işçilere bırakmalarıdır. Fiat meka- nizması birçok işçinin ve — onlarla beraber dar gelirli milyonlarca va- tandaşın gelirinin muayyen ellerde toplanmasına yaramaktadır. Bilindiği gibi, her milli ekonomi birtakım değerler — yaratmaktadır. Bu değerlerin meydana getirilme- sinde sermayenin olduğu kadar ve hattâ ondan daha fazla emeğin rolü vardır. İşçiler kendi başlarına işle- yecek toprağa, ham maddeye ve vasıtalara sahip olmadıklarından, emeklerini ister istemez — sermaye sahiplerine çok düşük ücretler kar- şılığında satmak zorunda kal k tadırlar. Işte bu suretle e sermayenin birleşmesi 1le elde edı— len endüstri mamulleri veya toprak mahsulleri, müşterek yani sosyal bir faaliyetin sonucu olduğu halde, bun- ların sağladığı kârlar tamamen ser- maye Sahiplerine gitmekte ve işçi- ler sadece düşük ücretler almakla yetinmektedirler. Tabiatile, bu du- rumun bir sonucu olarak ta aynı cemiyet içinde bir kısım insanlar zenginleşip daha iyi yaşama imkân AKİS, 7 ARALIK 1957