1 Eylül 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 61

C128'in sağ yandan görünümü. Akım girişi, açma/kapama düğmesi, reset tuşu, joystick porftları. İkisi Birarada Yazının başında da söylediği- miz gibi Commodore 128, iki, hat- ta üç bilgisayardan oluşuyor. Bir C 64, bir PC 128 ve CP/M bilgisa- yar. Bu üç işletim türünü iki işlem- ci sağlıyor: Bir 8502 ve bir Z80. 8502, C 64'teki 6510 ile tümüyle uyumlu, ama 2 MHz ile çalışabili- yor. Z80 için ise fazla bir şey söy- lemek gereksiz. Uzun yıllardan beri birçok büyük ve küçük bilgi- sayarda, hatta ZX81'de ve büyük CP/M makinelerinde kullanılan bir işlemci bu. Commodore 128'i açtığımızda, Z80 kendini gösteriyor. Hemen CP/M sistemini disketten boot et- meye (yüklemeye ve başlatma- ya) çalışıyor. Herhangi bir komut verilmesi gerekmeden disket sü- rücü çalışmaya başlıyor ve prog- ramı yüklemeyi deniyor. Eğer kar- şılık gelen bir program bulamaz- sa, Z80 8502 işlemcisini harekete geçiriyor ve 128 modu kendiliğin- den aççıılıyor. Ayrılmış Veri Yolları İşletim sisteminde de öngörül- müş olduğu gibi, her iki işlemci (Z280 ve 8502), birbiriyle haberle- şebiliyor. Eğer belirli G/Ç işlemle- ri için CP/M'in BIOS-(İşletim sistemi-) komutları yeterli olmazsa, 8502, bu görevi üstleniyor. Yazının ileri- ki bölümlerinde Z80 ve CP/M işle- tim sistemi hakkında daha geniş bilgi bulabileceksiniz. Z80 ve 8502, 128'de adres ve veri hatlarına ayrılıyorlar. Z80 di- ğer elemanlara göre daha süratli olduğundan, bir İnterface Z80'in hızını sisteme uyduruyor; bu da ta- bil ki Z80'in süratini düşürüyor. Bu Interface, Z80'in veri yoluna erişi- minde, aslında çalışabildiği 4 MHZ yerine yalnızca 2 MHz ile ça- lışmasını sağlıyor. Bunun anlamı ise şu: CP/M programları, 128'de, 4A MHzlik bir CP/M bilgisayarında- kinden daha yavaş çalışıyor. Daha Hızlı 8502 8502'nin Cö64'teki 6510'dan en önemli farkını, hizi oluşturuyor. 6510 ancak 1 MHZz'e kadarki fre- kansları kaldırabiliyor; halbuki 8502'de bu sınır 2 MHZz. Yani 8502, 6510'un iki katı hızlı çalışabiliyor. Dolayısıyla her program, ister BA- SİC'te, İsterse Makine dilinde ya- zılmış olsun, 6510'dakinden iki kat hızlı işletilebiliyor. Commodore 128- Grafik Hızlandırıcı mı? Bu soruya “Hem evet, hem ha- yır” şeklinde cevap verilebilir. Bir yandan, daha önce de belirttiği- miz gibi, FAST modunda VİC ken- dini kapatıyor. Bu durumda ek- ran, aynen Datasette'den yükle- me yapılıyormuş gibi oluyor. Di- ğer yandan tüm grafik komutları bellekte yerine getiriliyor ve SLOW moduna geri dönüldüğünde ta- mamlanmış grafik ekranda görü- 128'in platinine bir bakış. commodor'e lebiliyor. Bu olay, yalnızca bir te- levizyonunuz veya 1701/1702 ko- mpozit monitörünüz varsa ve bu- na rağmen 2 MHz ile çalışmak is- tiyorsanız da geçerli. Her ekran çı- kışından önce SLOW komutuyla 1 MHz moduna geçmeniz gereki- yor, çünkü VIC 2 MHZz'de kendini kapatıyor. Ancak bu geçişten sonra VİC, yeniden televizyonu- nuzu veya 41701/1702 monitörünü- zü yönetebilir hale geliyor. Çıkış gerçekleştikten sonra, FAST komu- tuyla yeniden 2 MH7'e geçebilir- siniz. Program yine iki kat hızlı ça- lışmaya başlayacaktır. Bunun için gereken bir diğer koşul, kompo- zit ekranın kapalı olmasıdır; çün- kü 2 MHz'de “basit” RGB video denetimcisi yine resmi üretecektir. Bellek Haritası Şema 4, olası işletim türlerinin bellek organizasyonunu gösteri- yor. C 64 modundaki bellek bö- lümlenmesi, C 64'ün bellek hari- tasıyla tamamen aynı: SA000'dan SBFFF'e kadar olan alanda BASIC ROM'u SE000'dan $FFFF'e kadar olan alanda ise 40 karakter yazı- cısı İle Kernal ROM bulunuyor. $DOO0O'dan $DFFF'e kadar olan alan G/İÇ elemanlarını (CİA ve 61