Bilgisayarlı İlişkiler “Bilgisayarlı bir | Türkiye'ye doğru” deyip ouruyoruz ya, bilgisayarın en önemli olanaklarından birinden bugün Türkiye'de yararlanamıyoruz: Bir iletişim aracı olabilme özelliğinden. Telefon hatlarının 'gürültülülüğü” yaygın bilgisayar şebekelerinin, herkesin yararlanabileceği bugünkü veri bankalarının, iletişim şebekelerinin kurulmasını olanaksız kılıyor. Bugün kişisel bilgisayarların yeni bir Sanayii Devrimi'ne yo- laçtığını söylüyorsak, bu, mu- hasebe hesap ve kayıtlarının artık bilgisayarlarla tutulabil- mesinden, bilgisayarlı stok kontrolden ya da bilgisayar oyunlarından ötürü değil. Bü- tün bunların önemini azımsa- mak istemiyorum ama haya- tın dokusuna nüfuz eden de- gişiklikler değil bunlar. Çünkü -oyunlar dışında- saydığım bü- tün bu uygulamaların başlıca amacı zamandan tasarruf,. Ama kendi başlarına, kazan- dığımız zamanı nasıl değer- lendirdiğimizi belirlemiyorlar. Bunu yapan bilgisayarın iki alandaki uygulamaları. Birin- cisi kisaca emek sürecinin oto- matizasyonu diyebileceğimiz uygulama, Ya da daha genel 40 SEniz 5;___':" olarak bilgisayarın çalışma hayatının dönüştürmesi. Ger- çe bu alanda da sayılabile- cek çeşitli kalemler var -sa- yısal kontrol büroların otoma- tizasyonu, işgücüne duyulan talebin azalması, yapısal İşsiz- lik vb.- ama bunları gözden geçirmeyi ilerdeki bir yazıya bırakıp, biz şimdi kişisel bilgi- sayarların köklü bir dönüşüme yolaçmalarını mümkün kılan ikinci uygulama alanına dö- nelim ve bir iletişim aracı ola- rak bilgisayarların kişisel ara- sı ilişkileri nasıl etkilediğini, et- kileyebileceğini gözden ge- çirmeye çalışalım. Amacım gelecek ve insan- lık hakkında ahkam kesmek değil; sanırım somut iki örne- ği aktarmak daha yararlı ola- cak. Ama yine de her İki ör- commodore nekte de ortak olan bir özelli- ğe işaret etmeden geçeme- yeceğim. Bilgisayar şebekele- ri, tamamen yeni olan birta- kım ilişki biçimleri yaratmak- tan çok, yeni bir biçimde de olsa bir zamanlar yaygın olan, ama modern çağın gelişme- siyle atıl kalmış, geçerliliğini, pratikliğini yitirmiş ilişki kurma tarzlarını yeniden gündeme getiriyor. Kim derdi ki, dünya- da kapitalizmin en gelişmiş ol- duğu yörelerden birinde, bir grup insan modern bilimin bu en yeni icadı sayesinde yeni- den bir takas ekonomisine dö- nüşün olanaklarını artıracak, Bir Takas Ekonomisine Doğru Birinci örneğimiz Kuzey Kali- forniya'dan. Kuzey Kaliforniya