YURTTA OLUP BİTENLER rı yeni Meclis binasının ferah salo- nunda acı hatıraların bir kere daha Bakanı Sebati Ata- mana aitti, Ataman da bir zaman- lar Meclis kürsüsünde gene bir A- nayasa hükmünü kendine göre tefsir Bu benzerlik, bir kere daha yüreklerin burkulma- sına sebep oldu. Zira Ataman halen Kayseri cezaevinde bulunuyordu ve anlaşılan, Atamanın arkadaşları bu günkü şartlar içinde eski zihniyeti hortlatmak niyetindeydiler. Bunlara göre, madem ki oy gizliydi ve ser- bestti, bazı gruplar kendi aralarında birleştikleri takdirde istedikleri isti- kamette oy verme hakkına sahipti- ler. Halbuki bu mantıkla, bir mec- listeki en kuvvetli gruba, hiç Divan üyeliği vermemek bile kabildi. A.P. liler, Y.T.P. ile giriştikleri bir or- ortaklığa güvenerek bu garip tezin Millet Meclisinde otemsilcileri oldu- lar. Fakat iyi niyet sahipleri karşı direndiler ve yorganı, dan müteessir olmadan kurtarmak için ellerinden gelen gayreti sarfet- tiler. Bitirdiğimiz haftanın sonlarında, cuma günü öğleden sonra cereyan e- den hadiselerin tâkip ettiği rota uz- laşma istikametinin aksine olunca, siyasi partilerin iyi niyetli müntesip- leri elele vererek çalışmağa koyul- dular. Bunun en açık misalini de Y. T.P. Genel Başkanı Ekrem Alican verdi O gün yeni Meclis binasının arka tarafına düşen son derece , sevimli Senato salonunda Senato Başkanlık seçimi yapılmaktaydı. Seçimde, son dakikada Devlet Başkam kontenja- nından aday olarak Senatoya gönde- rilen, tarafsızlığı Kurucu Meclis mü- zakerelerinden müsellem Kâzım Or- bay bile, müfrit A.P. lilerin ve onla- ra iltihak eden Y.T.P. lilerin elinden Başkanlığı koparıp alamadı. Halbu- ki arzulanan, Senatoya Kâzım Orba- yın başkan my İçerde vaziyet karışınca Senatonun tabii üyeleri çareyi halâsı İm çıkmakta bul- dular. Zaman kazanmak lâzımdı. Zira, bozuk bir zihniyeti muzaffer kılma yolunda kararlı bulunan grup- ların basirete dâvet gere- kiyordu. Hemen parti liderleriyle te- maslar kuruldu ve içerdekiler dışa- rıya çağırılarak, Oturumun tatili yoluna gidilmesi tavsiyesinde (o bulu- nuldu. Tavsiyeyi kulak arkasına at- mayan lider Alican oldu. Alican, Se- nato salonunun kapısına kadar gele- 16 İnönü, T.B.M.M. yi açıyor Tarih rek arkadaşlarına işaret etti ve dı- şarıya çıkmalarını sağladı. Ekseri- yet kalmadığından, ertesi gün saat 10'da toplanmak üzere oturum da- ğıldı. Faydalı toplantılar Bundan sonra siyasi kulisin mer- kez-i sıkleti birden parti ileri ge- linleri tarafına kaydı. Senatonun ta- bii üyesi bulunan Ahmet Yıldız, Fah- ri Özdilek ve Suphi Karamanın ön- cülüğünü yaptığı grup, C.H.P., A.P,, Y.T.P. ve C.K.M.P. ileri gelenleriyle temaslar kurarak bir dörtlü toplantı teklif etti. Toplantı iştişari mahiyet- te olacak ve partilerin anlaşması sağlanarak, her iki meclis için bir kördüğüm halini alan başkanlık di- vanları meselesi dostça karara bağ- lanacaktı. Toplantı saati olarak 22.30 kararlaştırıldı. . Toplantı yeri, yeni Meclis binasının üst katındaki top- lantı salonu idi. Toplantıya C.H.P. den, zaman zaman İsmail Rüştü Ak- sal ve İbrahim Öktem ile, daimi ola- rak Turhan Feyzioğlu, Nüvit Yetkin ve Fethi Çelikbaş, A.P. den Muhit- tin Güven ve Ferit Alpiskender, Y.T. P. den Yusuf Azizoğlu ve Ekrem A- lican, C.K.M.P. den ise Hasan Dinçer ile Nureddin Ardıçoğlu iştirak etti- ler. Uzlaştırıcı komisyon, Senatonun üyeleri bulunan Fahri Özdilek, Ah- met Yıldız, Suphi Karaman ve Sıtkı Ulaydan ibaretti. Gruplar, saatlerin 22.30'u gösterdiği sırada yeni Mec- lis binasının alt RR hâzır önünde ve nâzırdılar. İlk gelenler C.H.P. li- ler oldu. Onları Senatonun tabii üye- leri tâkip ettiler. Sonra diğerleri gel- diler ve asansörle, gruplar halinde, üst kattaki salona çıkıldı. Salonun orta yerinde bir masa bulunuyordu. İyiniyet grupları omasanın etrafına oturdular ve "Centilmenler Toplan- Mesele ortada olduğu için girizgâha lüzum görülmedi. İlk sözü Başbakan Yardımcısı ve Sena- tonun tabii üyesi Fahri Özdilek ala- rak durumu teşrih etti. Son iki gün- dür yapılan mücadele demokrasiyi tehlikeye düşürecek (o hale gelmişti. Buna bir çare bulmak ve rejimin el- birliğiyle korunmasını sağlamak lâ- zımdı. Bu çareyi Senatör Yıldız bul- du. Yerinde şöyle bir doğruldu ve: "— Mesele kolayca halledilebilir. Yeter ki, arkadaşlar burada birlikte SÖZ versinler" dedi. Sonra da, Anayasanın meşhur 84. maddesinin ruhuna göre bir tefsirde bulundu. Yıldıza göre, Senato Baş- kanlığı için en fazla koltuğa sahip A.P. ye, Millet » Meclisi Başkanlığı için de, en fazla koltuğa sahip C.H. P. ye şans verilmeli ve partiler bu karar etrafında toplanmalıydılar. Teklif, üyelerce (omâkul karşılandı. Hattâ, Muhittin Güven: "— İktidarda da, muhalefette de birlikte olmak, rejimin bekası için elzemdir" diyerek, kendi grupları içinde bunu savunacağını açıkladı. AKİS, 30 EKİM 1961