YURTTA OLUP BİTENLER Millet Bir yıl önce Bitirdigimiz (haftanın sonlarında, Türk milletinin gözü, kendiliğin- den bir yıl önceye döndü. 18 Nisan! Menderesin, bir sivil Junta idaresi kurmak için teşkil ettiği ve Tahki- kat Komisyonu adını verdiği heyeti, kendi milletvekillerinin (oylarıyla Meclise kabul ettirttigi günün yıldö- nümü. Ve, 19 Nisan! Birgün önce Büyük Meclisin kürsüsünden gafille- re "Bu yolda giderseniz, sizi ben bile kurtaramam" diye ihtarların en açı- ğını yapan ve şahsında Türk milleti- nin Demokrasi arzusunu .temsil eden İnönüye ilk sokak gösterisinin baş- kentte yapıldığı tarih. Bu hâtıralar önümüzdeki hafta boyunca da yüre- ğimizi saracak ve İnönünün Meclis- ten çıkarıldığı 27, Nisan, gençlerin "Hürriyet istiyoruz!" 'avazeleriyle zulüm idaresine karşı İstanbulda bayrak açtıkları 28 Nisan, Ankara Üniversitenlerin coştukları 29 Ni- san birbiri peşine hatırlanacaktır. Bu iman tazelemesine muhtaç bulundu- ğumuz muhakkaktır.; Zira, itiraf etmek lazımdır ki içi- mizdeki hisler, bundan bir yıl önceki vetlerini arttırmış, nisyan ile malül beşer hafızası geçmişten ibret alma hassamızı bile zayıflatmıştır. Halbu- ki, unutmamamız gereken şeylerin bulunduğu muhakkaktır. Hatta bun- ları bize, yeni devrin sıkıntıları, hu- zursuzluğu, dolgunluğu, hatâları bi- le unutturmamalıdır. Kalbimizin bir intikam duygusunun mengenesi için- de büzülmüş kalması için değil.. Aynı felaketlere bir daha uğramamamız i Bir yıl öncenin hatıraları ve atlat- tığımız,' daha doğrusu yendiğimiz tehlikenin büyüklüğü (gözlerimizin Önünde canlanırken düşünmemiz ge- reken husus, Türk milletinin Demok- rasi istediğidir. Gençligiyle ve Silahlı Kuvvetleriyle, Üniversitesiyle ve Si- yasi Partileriyle, Basınıyla ve Umu- mi Efkâfıyla halk normal, kayıtsız, batıdaki manasıyla, önünde sıfat taşı- mayan bir Demokrasiye bir an önce kavuşmanın dayanılmaz hasreti için- dedir. İyi idareciler, milletlerinin ar- zularını iyi anlayan kimselerdir. P litikada başarının tek yolu, tek çâre- si budur. Cumhuriyeti" "Demokratik nizamdan uzaklaştırma gayretlerinin 12 İsmet İnönü Sembol o Adam son "haddine çıktığı bir yıl öncenin hâdiseleri hatırlanırken bu gayretle- ri başarıya ulaştırmaya hiç kimse- nin, asla gücü yetmeyeceğinden de emin bulunmak lazımdır. Bu, Türk milletini beklediğinde şüphe bulun- mayan mutlu yarınların gerçek tek teminatıdır. Bu yüzdendir ki önümüz- deki yeni hayat devresine güvenle, imanla bakmamak için hiç bir sebep yoktur. Bir önceki ilkbaharda bir de- vir kapanmıştır. Bu ilkbaharda bir devrin açılması, bitirdiğimiz o hafta bütün iyi niyet erbabının müşterek temennisiydi. Demokrasi Seçimsiz demokrasi! Bitirdiğimiz haftanın son günü, An- karanın Kırıkkale ilçesindeki Yay- la sinemasının sahnesinden salonda oturan yüz kadar kimseye hitap eden orta boylu, esmer topluca genç a- dam sesinde sinirliliğin bütün ala- metleri olduğu halde: Nasır Zeytinoğlu, C.H.P.. nin nasırına.basmaktan vazgeçsin!" de- di Kırıkkale C.H.P. Gençlik o kolu- nun kongresini takip için başkentten gelmiş olan, fakat pek hareketsiz ve cansız bir toplantıyla karşılaştıkla- rından dolayı günlerinin yandığını düşünen gazeteciler Dr. Suphi Bay- kamın bu sözleriyle birden canlan- kanına şiddetle çattı ve Bakandan, almış olduğu bir karan mutlaka dü- zeltmesini istedi. Hücumun tonu ve kullanılan kelimelerin sertliği mesul P. liderlerinin şimdiye kadar bir Geçici İdare Bakanına karşı kul- landıkları ton ve sertlikten farklı olduğu için bir basın mensubu "Ya- rınki manşet çıktı!" diye ellerini o- ğuşturmaktan kendini alamadı. Hâ- diseden beş saat kadar sonra Merkez İdare Kurulunun tamamı, C.H.P. nin Karanfil (Sokaktaki sarı binasında toplantı halindeydi ve Baykamın si- nirliliği öteki üyelerin çoğunda, var- dı. Mesele, İçişleri Bakanının parti faaliyetleriyle ilgili (bir tamimiydi. H.P. lilerin hiddet dozu şüphesiz biraz fazlaydı ama, işin esasında Na - sır Zeytinoğlu son derece tuhaf bir tavır takınmış, selefi ekzantrik Mu- harrem İhsan Kızıloğluya yaraşır bir halef olduğunu belli etmişti. Zira Zeytinoğlu, tamimiyle, seçimsiz bir demokrasi peşinde koşuyordu. eseleşudur: Siyasifaaliyete izin verilip partilerin kademe toplantıları başlayınca CHP. bir yönetmelik ha- zırlamıştır. Bilindiği gibi ocak ve bu- cak teşkilâtı lağvedilmiştir. Böyle so- lunca, en küçük kademe ilçe olmakta - dır. Bu bakımdan, önce ilçe kongrele- ri yapılacaktır. Ancak, ilçe kongrele- ri kimlerden teşekkül edecektir? C. H.P. gibi bir partinin ilçelerde binler- le, onbinlerle üyesi vardır. Bunların de, ilçe kongreleri mutlaka gene de- legelerden teşekkül edecektir. En kü- çük topluluk ünitesi de köy. olduğun - dan CHP. gerçekten makul ve güzel bir yönetmelik hazırlamıştır. Köyler- de kongre yapılmayacaktır. Ama bir köyün CHP. lileri -partiye kayıtlı o- lanlar- ü ceklerdir. Nasır m işte bu- nu yasak etmişti Haftanın sonundaki gün Suphi Baykam Kırıkkalede partisinin itira- zının esasım anlattı. Yâni, ilçe kong- nın, seçime karşı allerji göstermenin de mânasını anlamak zordur. Bir par- AKİS, 24 NİSAN 1961