17 Ağustos 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

GEN ÇLİ K Üniversite Köye doğru Yeni Büyük Millet Meclisi binasının hemen üst tarafında yapılan Or- ta Doğu Teknik Üniversitesinin ikin- ci katında, küçücük bir odada çalışan Talebe Birliği haftalardır humma bir faaliyet (o içindeydi. Bu faaliyet gerçekten diğer üniversitelerimizin Talebe Cemiyetlerine de örnek olabi- lecek bir mahiyetteydi. Odanın sol duvarında çok büyük bir Türkiye Ha- ritası asılmıştı. Harita adetâ parsel- lenmişcesine bölgelere ayrılmıştı. Her bölgenin mahalli dertleri, meseleleri ve bunların nasıl giderilebileceği ufak kâğıtlara özetlenmiş olarak yazılmış. / haritaya iliştirilmişti. — — Orta Doğu Teknik Üniversitesinin İdealist ve çalışkan talebeleri 27 Ma- yısdan beri, bir yandan devrimin ge- rekçesini anlatmak, bir yandan kö- yün meselelerini Mi öğrenerek çârelerim bulmak için seferber ol- muşlardı. Bi, için de yaz tatili yapmaktan vazgeçmişler, içinde bu- lunulan günlerin "tatil" değil "çalış- ma" günleri olduğunu kavramışlar- dı. Aralarından seçtikleri küçük grup- larla Türkiyeyi hemen hemen bir baştan bir başa taramışlardı. Mem- leketin huzursuzluklarını, anlaşmaz- lıkları oyerlerinde tesbit (o etmişler, bunları birer rapor hâlinde Ankara- daki Talebe Birliği Merkezine gön- dermişlerdi. İşte, büyük haritanın üzerindeki özetler hazırlanan bu ra- porlardan çıkarılmıştı. Ankaradaki Talebe Birliği oMer- kezi, gelen raporları bir bir ayırmış, memleketin ana dâva ve meseleleri- nin neler olduğunu meydana çıkar- mıştı. 27 Mayıs Devrimi neydi? Nur- culuk ne demekti? İrtica nasıl geliş- mişti? Türkçülük Kürtçülük dâvası nasıl doğmuştu? Anadolu halkı çocu- okutmak istemiyordu? Memurların bir kısmı neden rüşvet alıyordu? Küçük memurların baskı yapma yolunu seçmelerinin sebeble- ri nelerdi? Parti ne demekti? D.P. niçin ve hangi sebeblerle baskı yolu- nla tercih etmişti. C.H.P. nin yap- mak istedikleri neydi? Milli ( Birlik Hükümeti memlekette ne yapmak istiyordu? Demokrasi gerçek anla- mıyla memlekette nasıl yerleştirilir, geliştirilirdi? İktisadi hayattaki dü- zensizliğinin sebepleri nelerdi? Bun- ların giderilme çâreleri nasıl bulu- nurdu? Bütün bu meselelerin hâl yo- lu niçin "İnkılâp" kelimesi o altında toplanıyordu ? , Gençler, bütün bu soruların cevap- larını bizzat köylülerin ağamdan 26 duymuşlardı. Elde ettikleri sonuçla- rı da tezelden merkeze bildirmişler- di Programlı çalışma Şimdi merkez teşkilâtı bu meseleler zerinde çalışıyordu. Gençlerden ikinci bir grup bu meseleleri bir bir inceliyor, tasnif ediyor, çâreler (ve tedbirler düşünüyordu. Alınan karar- lan uygulamak üzere ikinci bir gru- bun' yeniden yurd içine dağıtılması yolundaki çalışmalar, nın sön gününde hemen hemen biti- rilmişti. Gençler beşer altışar kişilik gruplar halinde kendilerine (ayrılan bölgelere hareket etmek üzereydiler. Her biri gideceği bölgenin bütün, ö- zelliklerini önceden öğrenmişti. Coğ- rafi durumunu (o bellemişti. Bilhassa Batı bölgesine gidecek grupların so- ruları hem çeşitli, hem de çetrefildi. Gençler gidecekleri yerlerde, konu- şacakları köylülere karşı güç durum- da kalmak, bocalamak istemiyorlar- dı. Ayrıca 27 Mayıs devrim hareketi- ni bütün genişliği ve açıklığı ile anla- tabilmek için çok iyi hazırlanmış ol- mak gerekiyordu. Bunu sağlamak için geceli gündüzlü (o çalışmışlardı. Gerektiğinde ilgili Bakanlıklara baş- vurmuşlar, bilgi almışlardı. Tapıla- cak iş hem basit, hem zordu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Talebe Bir- liği büt sinin tamamını bu seferber- liğe ayırmıştı. Geziye çıkan her tale- beye 200 lira yolluk veriliyordu. Mas- rafın üst tarafını her talebe kendisi görecekti. Talebe Birliği ayrıca bir "Köy- cülük Bürosu" kuracaktı. Bu büro- da çalışacaklar köylünün mahalli ih- tiyaçlarıyla meşgul olacaklardı. Va- rılan karara göre. her bölgeye gide- cek ekip köy evlerinin plânlarını çi- Zip köylüye parasız verecekti. Şimdi- den bu planların yüzlercesi hazırlan- mıştı. Bazı köyler imece usulüyle kendi işlerini gördüklerini, yalnız teknik eleman bulamadıklarını, bul- salar bile çok para istendiğini söyle- mişlerdi. Bunun da çâresi b e müş, programa bağlanmıştı. Şimd Orta Doğu Teknik Üniemitecinin son sınıf talebeleri bu köylere gönde- riliyordu. Bunlar, köylünün teknik işlerini ücretsiz olarak yapacaklar- dı. Üstelik bu çalışmalar "geçici" de- bu meseleler tesbit edilecek, gerekli u- yarmalar yapılacak ve talebenin yap- ması mümkün olan bütün işler üc- retsiz olarak yapılacaktı. Üniversitede köycülük İnkılâp anlatılıyor Bu idealist davranış gerçekten ileri bir Atatürkçülüktü. o Gençliğe yaraşır bir şuur ve inanış işiydi. Yardım Arta Doğu Teknik Üniversitesi Rek- törü Edwin Sharp talebenin bu çalışmasını yürekten destekliyordu. Rektör bir Türk dostuydu. Orta boy- lu, siyah dalgalı saçlı, siyah gözlük- lü Talebe Birliği Başkam bu hususu belirtirken, çalışmaların bu kadarla da kalmıyacağını söylüyordu. Rektör, Birliğin parası yetmediği takdirde, bunu kendi ödeneğinden yapacağı yardımla Oo kapatmaya çalışacağını söylemişti. Rektör, 27 Mayıs İnkılâp hareketini takdirle karşılıyor, bir Türk dostu olarak talebelerin çalış- malarını destelemeği vazife sayıyor- du. Talebeler, Rektörlerinden Ameri- kadaki üniversite gençliği ile müna- sebet kurmalarına aracılık etmesini istemişlerdi. £ Amerikalı Üniversite gençleri, elbette Türk Üniversite ta- lebelerinin böylesine bir (o çalışmaya giriştiklerini bilirlerse, bu çalışmaya ilgisiz kalmazlardı. O hâlde onlar da yardım etmeliydiler. Bu yardım iyi şekilde ancak kültürel filmlerle olurdu. Yaslı Rektör, talebelerin mü- racaatı üzerine Amerikadan sinema makinesi getirtip, gençlerin yurd ge- zilerine bu makinelerle çıkmalarını sağlıyacaktı. Bu suretle köylü vatan- daşlara, sözden çok göze dayanan bilgi vermek mümkün olacaktı. AKİS, 17 AĞUSTOS 1960