6 Temmuz 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 35
sil olunmaktadır, öyle umulur ki, Türkiyeyi geniş ve köklü reformlar- la esaslı bir istikamete sevketmekte olan Milli Birlik Komitesi ve bugün- kü Milli Hükümet yakın bir zaman- da sinemamız üstüne de eğilecek ve yapılmağı bekliyen bir çok işin ken- dilerini beklediğini görecektir. Şüphesiz bir gün Türk Sineması da sanat ve'kültür hayatımız içinde- ki ideal yerine ulaşacaktır. Festivale katılanlar On bir gün süren Berlin Film Fes- tivaline bu yıl 39 memleket ko- nulu veya dokümanter mahiyetteki kısa ve uzun metrajlı filmlerle katıl- mıştır. Festivalin her yılki gediklisi Walt Disney Amerika adına prodük- törlüğünü yaptığı "Jungle Cat - Or- man Kedisi" adlı dokümanter bir filmle festivale iştirak etmiştir. Bre- zilya ormanlarındaki vahşi tabiat or- tasında çevrilen filmin derece alması şaşırtıcı olmayacaktır. Her festival yılı en iyi filmlerini gönde- rerek Berlindeki gösteriyi destekle meyi prensip edinen Amerikanın Öte- ki adayları da festivalde heyecan uyandıracak mahiyettedir. Bunların ilki yıllardır film çevirmiyen Elia Ka- zan'ın "The Wild River - Vahşi Ne- hir" adlı eseridir. "Vahşi Nehir" bir zamanlar Amerikada hâdise yaratan bir barajın inşaatım konu almakta- dır. Baraj sahası içine giren topra- ğını satmak istemiyen muhafazakâr bir yaşlı kadın, her şey hazır olduğu halde bütün işleri karıştırmaktadır. di iknaya çalışan idealist bir delikanlı (Montgomery Clift ) ile yaş- lı kadının genç yeğeni (Lee Remick) arasında beşlıyan sevgi en nihayet çağın ihtiyaçlarına uygun yeni bir insan tipinin doğuşunu müjdeler gö- rünmektedir. Film "toplumun men- faatine olan şeylerin, bazan tek başına fert için zararlı netice verdi- ği ve icabında ferdin zarara girme- si pahasına toplum menfaatinin ger- çekleşmesinin zaruret haline geldiği- ni" söylemektedir. Kazan'ın filmi ko- nusu kadar, oyunculuk (cihetinden da önemlidir. Stanley Kramer tarafından çev- rilmiş olan öteki Amerikan filmiyse yine gerçek bir olayı; (Nurenberg Mahkemesine yargıç olarak tayin edilen bir Amerikan kasaba hakimi- nin (Spencer Tracy) bu sırada kar- şılaştığı sosyal ve ferdi dramı an- latmaktadır. Kramer'in "Inherit the Wind - Rüzgârdan Miras” adını ta- şıyan bu eseri bilhassa mahkeme sahnelerindeki ustalıkla ilgiyi de aydın çevrelerin sempatisini top- lamak gibi zor bir işin üstesinden AKİS, 6 TEMMUZ 1960 gelmek derdinde olan Stanley Kra- mer Almanya için aktüel bir değer taşıyan filmiyle üzerinde epey tartı- şılacaktır. İngiltereyi bu yıl Festivalde tem- sil eden genç rejisör Guy Green'in “The Angry Silence - Öfkeli Sessiz- lik” adlı filmiyse bilhassa muhafa- zakar çevrelerde takdir toplamıştır. İngiliz bağımsız prodüksiyon grupu "Brynstone" un bu sezon verdiği en hareketli eser sayılan "öfkeli Ses- sizlik" bir İngiliz şehrindeki Ogrev hâdisesini anlatmaktadır. Film üstü kapalı bir şekilde komünist olduğu- nu ima etiği bir şahsın bu şehre ge- lerek, iş dünyasını alt üst etmek amacıyla "gayri resmi" grevlere se- bep olduğunu, telefonla "bir merkez- den" aldığı talimata göre işçileri patronlar aleyhinde harekete geçir- diğini anlatmaktadır. Ama gözü pek SİNEMA bir işçi (Riohard Atten ele gre- ve katılmamayı göze alır ve bu ha- reketi üzerine arkadaşları o tarafın- dan “kendisiyle hiç kimsenin konuş- maması" cezasına çarptırılır. Karı sıyla (Pier Angeli) beraber bu öfke- li sessizlik karşısında yapayalnız ka- lan genç işçi, filmin “İngilteredeki işçi grevlerini komünistlerin düzenle- diği veya hiç olmazsa tahrik ettiği- tezine uygun hissi bir takım olayla- ra daha hedef olur. Ancak, tezini a- paçık söyleyip, karşılarındakini açık- ça "komünist" diye tavsif etmeğe bile cesareti olmıyan “Öfkeli Ses- sizlik" yanlışları ve grev - isçi konu- larındaki muhafazakâr tutumuyla aydın sinema yazarlarının sert ten- kitlerine maruz kalmıştır, o "Öfkeli Sessizlik" in önemi daha çok geno. senaryocu, prodüktör ve oyuncula- rın eseri olmasındadır. 35
