30 Aralık 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

Mülakat Şikayetsiz &çım yılı olacağından artık pek az kimsenin şüphe ettıgı Bir 1960 a girerken zihinler- deki büyük mesele bu seçimlerin cereyan tarzıdır. Havanın son derece gergin ola- cağı hususunda herkes muttef ktir. Bunu haklı görmemeğe de imkân yoktur, zira ha- yal etmemek lâzımdır: nümüzdeki seçimler memleketin, yakın istikbâl için mukad- deratını tâyin edecektir. Bu bakımdan, lunda hiç bir güçlukten yılınmayacak, cek, kazanan kalacaktır. eçim havasının zehirini almak için bir tek çâre millet iradesinin hakiki her türlü tehlike göze alınacak, kaybeden gide- manâsıyla tecellisi yo- vardır: — Seçimlere mükemmel bır kanunla gitme, aha seçim öncesinden seçmen — vatandaşın — yüreğindeki şupheler endişeler - iki büy ük Partinin üzerinde ittifak ederek çıkaracakları bir - kan da- gıtılırsa korkutabilecek hâdiseler "sebeb-i hikmet” ini tamamiyle kaybeder. Şıkayetsız bir. seçim! - İşte, ıdea u ur. Bu mevzuda, rultayda C. H. P. nin 'lider takımı" na seçilmiş bulunan Tu- ran Gımeş AKIS e f kırlerını söyledi. Turan Güneşle ilk — konuşmamız telefonda oldu. zamanda çok tecrübe geçiren genç polıtıkacının kendisiyle görüşmek isteğimi bil- dirdiğimde ilk sualı "Hangi mevzuda oldu.. Sonra, mevzu kendisini alâkadar etti. inim ki Oo sırada Mecliste Muhalefet sıralarını ışgal ederken bir ihtiyat tedbiri ola- rak Paristen satın aldığı kırılmaz gözlük mlarının arkasından gözleri ışıl ışıl par- Bir politikacıyı, hele eclısten hele partisinin etmekten lâfı uzak iktidarı alacağı hemen hemen muhakkak bir particiyi hiç bir. şey seçim azla — cezbedem düşmüş bir politikacıyı; bir - particiyi, nra Turan Guneşle karşı karşıya konuştuk ve C. H. P. nin Merkez İdare Kurulu So: üyesi olan Kocaelinin genç politikacısı son derece açık, l 7 üb içü urken ellerıyle en samimi zen yerinden fırlayarak sözlerine Turan Güneşin benim üzerimde İhtimal, fikirlerinin - kuvvetinin 957 Seçim Kampanyasını yaşamış olanların hafıza- larında kütük marifetleri ve kütük faciaları bütün canlılığını muhafaza etmektedir. Memleketim olan Ko- caelide seçimler esnasında binlerce vatandaşın İzmitin bir ucundan bir ucuna oy atacakları sandığı bulmak için koşuştukları, şikâyet ettikleri, hatta ağladıkları gö- rülüyordu. Buna mukabil bir D. P. li vatandaşın ken- disine verilen üç seçmen kartının ikisi ile ayrı ayrı san- dıklarda oyunu kullandıktan sonra müthiş bir vicdan azabına kapılıp üçüncü sandığın yolundan dönerek C. H. P. il başkanına dertli dertli itiraflarda bulundu- gunu da biliyor ütün bu facıalar C. H. P. Meclis grubunun seçim- lerden sonra Meclise verdiği tahkikat önergesinin ne de- rece haklı olduğunu ortaya koymaktadır. Kaldı ki ge- çen sene mahalli seçimlerin geri bırakılması, milletvekilleri tarafından, kütüklerin perişan olması sebebiyle istenmişti. Buna rağmen tahkikat önergesi- nin gündeme alınmaması içtüzüğün ve Anayasanın âmir hükümleri muvacehesinde D.P. nin Meclis murakabe- sini ve milli iradeyi ne derece hafife aldığının en büyük delilidir. "Şimdi, kütüklerin ıslâhı için bir adım atılmış olması, şüphesiz seçimlerde huzurun namütenahi bozulmasını önlemek bakımından, yerinde bir teşebbüstür. Hakika- ten 1957 seçimlerindeki durumun tekerrürü halinde, oyunu kullanamıyan vatandaşın sabrının tükenmesin- den ve çok vahim hâdiselerin vukua gelmesinden kork- mak lâzımdır. "Kütüklerin ıslahı için Hükümetin hazırladıgı ta- sarının bu konudaki şikâyetleri tamamen önleyip önli- yemiyeceğini incelemek istemiyorum. Partımız millet- vekilleri tasarı üzerinde dikkatle eğilmişler ve uzmanla- rın da fikrini alarak bugünkü sistem içinde kütükleri son derece berrak fikirlerini hareketler yapıyor, hattâ 7 devam ediyordu. insan” intibar oldu. kaynag da budur. KURTUL ALTUĞ ıslah edici bütün tedbirleri ihtiva eden bir teklif hazır- lamışlardır, Asıl mesele şudur. D. P. milletvekilleri ge- rek encümende, gerek umumi heyette kutuk dertlerine çare bulmak için iyi niyetle gayret gösterecekler mi- dir? "Daha sarih olarak şunu söyliyelim: D. P. millet- vekilleri kütükler hususunda bardağın taşmak üzere olduğunu görerek, dürüst hal suretlerini kabul edecek kadar menfaatlerini müdrik ve realist olacaklar mıdır? Bunu yalnız seçmenin değil, D. P. nin de huzuru bakı- mından bütün samimiyetimle temenni ederim. — Böyle bir konuda karşılıklı polemik hiç bir şahsın veya teşek- külün işine yaramıyaca 5 "CHP milletvekillerinin teklifi böyle bir anlayışın en güzel örneğidir. Şüphesiz seçmen kütüklerinin tanzi- mi bakımından hükümet tasarısının kabul ettiği sistem sistemlerin en mükemmeli telâkki edilemez. Memleke- timizde seçim ve kütük işlerinin tanzim ve teşkilâtlan- dırılması için daha esaslı bir sistem düşünülebilir. Fa- kat, C. H. P. iyi niyet mahsulü olarak teklif edilmişse, bir çok dertleri ortadan kaldıracak olan hükümet tasa- rısı sisteminin ıslah ve tavzihi ile yetinmeyi şimdilik kâfi görmüştür. "Burada hemen söyliyeyim ki, Türkiyede milli ira- denin gereği gibi tecellisine mani olan sadece seçmen kütükleri değildir. Bunu partimizin milletvekilleri en- cümende ehemmiyetle belirtmişlerdir. Milli iradenin te- zahüründe iki unsuru birbirinden ayırmak lâzımdır. Seçmenin her türlü gayrimeşru tesirden âzâde olarak muayyen bir parti lehine oyunu kullanmaya karar ver- mesi milli iradenin tekevvününde ilk merhalesi, sandık başında bunu -reyini kullanarak- hukuken izhar etmesi ikinci merhaleyi teşkil eder. Hususi hukuktan bir mi- sal vereyim: Bir şahıs işlerinin görülmesi için vekalet AKİS, 30 ARALIK 1959