YURTTA OLUP BİTENLER Sağlık Kazalardan sonra... NATO'nun onuncu yıldönümü mü- nasebetiyle yapılacak törenlerde hazır bulunmak maksadıyla Ameri- kaya giden heyetımızden, geçen haf- tanın sonunda cü bir haber gel- di. Londradaki fecı uçak kazasından kurtulmaya muvaffak olan Dışışlerı Bakanlığının kıymetli Umumi Kati- bi Melih Eseribel, ahi bir ruz kalmış ve hastahaneye kaldırıl- mıştı. Kulaklarındaki bir uğultudan ve baş dönmesinden zaman zaman şikâyetçi olan Melih Esenbelin ra- hatsızlığını, âni bir baygınlık geçir- mesi ortaya çıkarmıştır. Hekimlerin yaptığı muayenele, Esenbelin ra- hatsızlığının köklerinin Londra ci- varındaki uçak kazasında olduğunu göstermektedir. Kazadan görünüşte sapasağlam kurtulan Dışişleri Ba- kanlığı Umumi Kâtibi, kazanın aka- binde, Londrada ciddi bir tedavi gör- meyi reddetmiş ve iyi olduğunu söy- lemişti. Ankaraya geldikten — sonra da, ailesinin 1srarlar1yla celbedilen doktora hiç bir, şeyinin olmadığını ve tedaviye ıhtıyaç hissetmediğini bildirmişti. Bakanlıktaki — vazifesine muntazaman devam etmiş ve NA- TO'nun yıldönümü dolayısiyle Ame- rikaya yapılacak — uzun ve yorucu jseyahate katılmaktan çekinmemişti. Melih Esenbelin bu sıhhatli görünüş ve yaşayışı yüzünden rahatsızlık haberine Ankarada önce inanılma- mış, fakat daha sonra kazaları ta- kiben bu gibi tıbbi hâdiselerin vuku bulabileceği öğrenilmiştir. Uçak. otomobil ve diğer kazalar- dan yarasız, beresiz ve görünürde hiç bir arıza bulunmadan kurtulan- ların bir müddet sonra organik ve- ya ruhi bazı araz göstermeleri sık sık rastlanan vakalardandır. Yalnız böyle bir şeyin olabilmesi için, kaza sırasında -tedavi esnasında teşhis e- dilmiyen- bazı kanamaların veya ke- mik arazının meydana gelmesi, şart- tır. Bunlar ya beyin zarında, hafif bir kanama veya kafatasında hafif bir anfonsman şeklinde olur. Hasta ekseriya bu sebeplerden dolayı, kısa bir müddet baygın kalır. Sonradan ortaya çıkan araz ya 48 . 72 saat içinde, yahut da vaka- dan 3 - 4 ay sonra kendisini hisset- tim. Hasta, kısa müddetler için epi- lepsi -yani sara- grupuna dahil nö- betler geçirir. Bunlar bazan birkaç saniye, bazan da birkaç saat sürer. Sara nöbetleri -eğer hastada kaza- dan önce de bazı. manyak haller var idiyse- histeri nöbetleriyle — karışık olarak gelir. Nöbetler-, ekseriya iki şekilde görülür. Birinci şekil "Jack- sonian sara"dır. Durup — dururken, meselâ hastanın, parmağının oyna- mağa başladığı görülür. Sonra bu oynama ve titreme bütün vücuda si- rayet eder. Hasta tıpkı, saralı bir in- 4 san gibi. 10 - 15 dakika kendini kay- beder. İkinci şekilde ise, beynin arı- zaya uğrayan kısmına tekabul eden organlarda — müthiş bir karıncalan- ma görülür, bu hastaya gayet ağır bir ıstırap verir, bayılmasına sebep olur. Her iki şekle de memleketimiz- de hastahanelerde -bilhassa — uçak ye askeri vasıta kazalarından kurtu- lanların kaldırıldıkları askeri has- tahanelerde. sık sık rastlanmakta- dır. Üsküdarda -nişanlısıyla birlikte otomobille denize uçan talihsiz Er- cüment Çıftçının geçirdiği uçak ka- zasından sonra, uzun ve dikkatli bir tedavi görmesine rağmen, zaman Za- man, böyle rahatsızlıklar geçirdiği. Melih Esenbel Geçmiş olsun!/!.. duruşması sırasında ok lardan anlaşılmıştır sonra ortaya çıkan arızalara bir mi- sal de eskı pılotlardan Sad Davra- nan macerasıdır. Şimdi tamamen şi- fa bulan Sadi Davran barda 10-12 yıl kadar önce ıd aresindeki askeri uçakla düşmüş ve mucize kabilinden kazadan yarasız beresız kurtulmuş- tur. 1952 ordudan ayrılarak Ha- vayollarına geçe Sadi Davran, ga- yet sıhhatli görünmekte ve dıger ar- kadaşları gibi normal ucuz vazifele- rini yapmaktayken 1953 — yılında Cıddeye hacı gotururken âni bir kriz geçirmiş ve İlövyelere sarılarak yılmıştır Uçağı tehlikeye duştu— ğünü gören diğer pilot Sadi Davranı kollarına ve omuzlarına şiddetli dar- beler vurmak suretiyle lövyeden a- unan Trapor- Kazalardan çak yırmış ve uçağın kumandasını ele almıştır. Hâdiseye, güneş çarpması neticesinde vuku bulduğu kanaatıy— la ehemmiyet verilmemiştir. yıl sonra, mesleki bir film pılotlara gosterılırken Sadi Davranın bir. bay- gınlik daha geçirmesi üzerine işin ciddi bir sebebe dayandığı anlaşılmış ve Sadi Davran hastahaneye kaldı- rılmıştır. Uzun müşahedelere rağmen adi Davranın hastalığının — sebebi anlaşılmamıştır. Hava — Yollarından ayrılan ve bir yabancı havacılık şir- ketinde vazife alan Sadi Davran Av- rupaya gitmiş ve orada rahatsızlığı- . 12 sene evvelki kazada ka- fatasında meydana gelen iki anfona- manın neticesi olduğu anlaşılmıştır. Havacılıkta bunun gibi — misaller o kadar çoktur ki, pilotlar kendi ara- arında, kazalardan kurtulanlar için "Eğer bir tarafın kırıldı döküldüyse mesele yok, fakat sapasağlam kur- tulduysan işte o zaman kork" der- ler. Tıb literatüründe de bu görüşü teyid eden epeyce misal mevcuttur. Dışişleri Bakanlığı Umumi Kâ- tibi Melih Esenbelin de kazadan son- ra derhal görülüp teşhıs ve tedavisi- ne gidilemiyen bir a yüzünden rahatsızlandığı anlaşılmaktadır Kal- dırıldığı hastahanede elbette — kısa zamanda şifa bulacaktır. Yalnız bu hâdisede de bize mahsus acayiplikler dikkati çekmiştir. Âdeta Melih Esen- belin rahatsızlığının memlekette du- yulmamasının arzu edildiğini düşün- dürecek şekilde hareket edilmiştir. Mühim bir mevki sahibi olan ve Ame- rikaya resmi bir vazifeyle gıden Me- lih Esenbelin rahatsızlanması ve hastahaneye kaldırılması, saklanma- sına hiç lüzum olmamasına rağmen, halk efkârına duyurulmamıştır. Hat- tâ bununla da iktifa edilmemiş, ha- len Amerikada bulunan Hevet Baş- kanı Fatin Rüştü Zorlunun oradaki temaslarını bildiren Anadolu Ajansı, Bakanın beraberındekılerden hiç bahsetmemektedir. bir va i- feyle yurt dışına giden mühi siyetlerin oralarda ne yaptığı elbet— te umumi bir merak mevzuudur v bu sırada rahatsızlanan birinin has— tahaneye kaldırılması haberinin memleketten gizlenmesini anlamaya imkân yoktur. Hükümet Ziyaret mevsimi u haftanın başında Pazartesi gü- nü Dışişleri Bakanlıgının yayın- ladığı bir tebliğ abineciler"in keyfini — iyice kaçırdı Başbakan Menderes İspanyaya gidiyordu. Bir muhriple, ihtimal Şeker Bayramın- da yola . çıkacaktı. Menderes yurda döner dönmez Endonezya,. Cumhur- başkanı Sokarno Türkiyeye gelmiş olacaktı. Daha sonra Karamanlisin Ankara ziyareti vardı. Bu resmi zi- yaretler ve iadei ziyaretler sırasın- AKİS, 11 NİSAN 1959