27 Aralık 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 12

1958 Türkiyesi S u günlerde bir eski yılı d ha 5 gerıde bırakıp bir yeni rişmek üzereyiz. Geride bırakılan yılın manzarası, bilhassa iç politi- ka hâdiseleri bakımından, son de- rece alaka çekicidir. 1957 seçim terinde Muhalefetin aldığı netice- lerin, iktidarı intibaha sevkedece- ği ve 1958in partilerarası müna- sebetler bakımından "bir yeni yıl" olacağı kanaatına kapılan iyim- serler, daha İlk aylarda yanlış trene bilet aldıklarını anladılar 1958'in son günlerinde ise, ertip- lenen Şiddet Komısyonları Basın ve Muhalefet hakkında "muktezi tedbirler" araştırmakla meşgul- dür. Basın hakkında ne gibi ted- birlerin — getirileceği — meçhuldür. Ama bu tedbirlerin alınmasından önce, sadece AKİS'in üç mensu- bunun 1959u hapishane koğuşla- rında tes'it edeceğini bilmek, ba- sının halını anlatmaya kafi gele- ektir. İktisadi sahaya gelince, D. P. iktidarı, şimdiye kadar takip etti- ği yolun hatalarını kabuletese de etmese de, dış yardımın baskısıy- la yepyeni bir polıtıkanın takipçi- si olmuştur. Son zamlar, bu ye- ni politikanın bir neticesi olarak, hükümetlerin hatalarının ödeyici- si olan halkın sırtına bınmış ve pahalılık ateşi vatandaşı gitgide daha çok yakmağa başlamıştır. Kıbrıs Meselesi ve Bağdat Pak- tı gibi mevzularda . P. İktidarı- nın kazan buyuk dış muvaffa- kıyetler masallarına da, artık bu masalları anlatanlardan başka inanan kimse kalmamıştır. 1958 yılının şu manzarası, şüp- he yok ki pek karanlıktır, şevk kırıcıdır Ama iki ümit ışığı, gö- nullerdeke pası sılmekte ve yurt- demokrasinin, insan haklarının ergeç ve ılelebet payidar olacağı inancını uyandırmaktadır. u ümit ışıklarından birincisi, 75 yaşındakı Muhalefet lideri İs- met İnönüdür. liri gelenle- ri, maruz kaldıkları bütün guçluk- lerinin mesulü olara nönü görmekte ve bu öfkeyle ona sal- dırmaktadırlar Bütün bu hücum- lara, Inonu, nereden gelirlerse gel- sinler e kadar insafsızca olur- larsa olsunlar büyük bir metanet- le dayanmaktadır. Dayanmakla da kalmayıp "İnönü korkaktır; tazyik ve tehdit karşısında bıra— kılırsa pusacaktır" diyerek ıktıda- rı şiddete sevkeden "İnönü müte- -memleketin İktisadi durumu ile alâ- kalı- konuşmadan duyduğu yorgun- luğu çıkarmak için olacak, yanına aziz arkadaşlarından Samet Ağaoğ- lu ile Kemal Zeytinoğlunu da alarak 12 Taş'taki karikatür hassısları"nın — fikirlerini — iflâsa mahküm ederek sertliğe sertlik- le mukabelede kusur etmemekte- dir. İnönünün mli — mukabelesi sayesındedır kı sehp lar — kur- mak", "karı ibi ezmek" yo- lundakı tehdıtler taşıdıkları va- him mânaları bir anda kaybetmiş- ler, kızgın bir satha düşen su damlaları gibi buharlaşıp gitmiş- lerdır, ışın hoş tarafı tehdit ve it- edilen, kendine radyo ile küf- redılen İnonu, bu hareketlerden u- mulan neticenin tam tersine, hal- ın nazarında gun geçtıkçe bü- yümekte, devleşme 75 yaşındaki Muhalefet lideri- son aylardaki yurt gezilerinde gittiği bütün ıllerde, meşhur Top- lant ve osterı İ çinde eriyip tatbik kabiliyetlerini kayb etmektedir. mokrasinin ve insan haklarının bu — memlekette ergeç ilelebet payidar olacağı ü- midinin ikinci kaynagı da işte bu muşahededır,, Şidd tedbirlerin- de kadar ileri gıdılırse gidilsin, Muhalefetın faaliyeti ne kadar tahdit olunursa olunsun milet bir kere Müuhalefete teveccüh ettiği için, milli irade kendisini herkese kabul ettırmenın yolunu mutlaka bulacaktır. Bunun aksini temin et- mek, nehirleri tersine akıtmak- tan daha güçtür Uludağ yolunda bir yürüyüşe çıktı. Ancak bu yürüyüşün yukarılara doğ- ru bir hayli uzaması dönüşü 45 da- kika geciktirdi. Dolayısı ile Cumhur- başkanının da hazır bulunduğu ziya- fet de aynı müddet için gecıktı Tabii zıyafetı takip edecek olan açılış tö- reni de gecikti ve böylece D P ma- lüm şanssızlıgına ugradı Çelıkpalas- takı ziyafet ye da sonra yapıl açılış torenı sırasında bir takım göz- ler etraflarına boş yere bakınıp du- rarak sabık Savu Bur- sa mılletvekılı ve bızzat Bayarın da- vetlisi olan Kenan Yılmazı aradılar ama bir türlü bulamadılar. Zira Ke- nan Yılmaz o sabah Bursadan ay- rılmıştı. Boş kalan koltuk Celıkpalastakı zıyafetten dogruca törenin yapılacağı yeni sanayi ve esnaf çarşısına gelindi. yerin- de Menderes biraz gerıde kaldı. Bu arada Bayar misafirler için sıralan- mış sandalyelerin önüne konmuş 0- lan yeşil maroken kaplı üç koltuk- tan ortadakine oturdu, solundaki kol- tuğu da beraberindeki — misafirlerin- den birine ikram etti. Sağındaki kol- tuk ise Menderes için boş bırakıldı. Bu arada Menderes, sabah yaptığı usun yürüyüşte hayli — dinlenmiş ol- malıydı ki son derece neşeli bir ta- vırla etrafını sarmış olanlarla şaka- laşıyordu. iye Başkanının ve D. P. nin Bursa milletvekilleri adına konuşan Sadettin Karacabeyin nut- kunu ayakta dinledi. Kürsüye İ akam Medeni Berk çıktıgı sırada da, en önde kendisi için ayrılmış boş koltuğa bir göz attıktan sonra ,daha arka tarafa dizilmiş olan tahta san- dalyelerden birine oturdu. Yeşil ma- roken kaplı koltuk ta tören sonuna kadar boş kaldı. Alışılmamış şeyler umhurbaşkan aşbakanın CBursaya gelışlerı pek anı olmuştu Bu yüzden -veya bir başka hesap yü- zünden-cuma akşamı saat 17.30'da Bursa Hava alanına inen askeri u- çaktan çıkan misafirleri pek az in- san karşıladı. Bunlar da mutat oldu- lâyet ve Belediye ileri gelenlerı ıle bir takım mühim P. erdi. yar ve Menderesin bera- berlerinde Devlet Bakanı ve Çalış- ma Bakan vekili Halük Şaman, İ- mar Bakanı Medeni Berk, Bütçe Ko- misyonu Başkam Halil İmre. Bayın- dırlık Komisyonu Başkam S”ley an Kuraner, D. P. Genel Kurulu âzasın- dan Samet Ağaoğlu .Grup Başkan vekillerinden Baha Akşit ve Maz- lum Kayalar, -A.A. ca adı protokole dahıl edılmemesıne rağmen- Kema Zeytinoğlu, Bayındırlık ve İmar Ko- misyonları azaları- ki bu komisyon- lar azaları arasında C. H. P. li mil- letvekilleri de vardı ve torene onlar da davet edilmişlerdi ama bunlardan sadece Kemal Sarıibrahimoğlu bu davete icabet etmişti- ban Bursa milletvekillerinin -Kenan Yılmaz da bunların arasındaydı- Bursaya gel- diklerinden pek çok Bursalı o ak- şamki ajansı dinlerken, tabii ajans dinleyen varsa- veya ertesi sabah haberdar oldular. Hava alanında te- sadüfen bulunanları pek şaşırtan ve daha ilk anda dikkatlerini çeken şey- lerin biri de, Cumhurbaşkanının e- linden hiç bir zaman eksik etmediği meşhur D. P. armalı bastonunun AKİS , 27 ARALIK 1958