27 Eylül 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 4

YURTTA OLUP BİTENLER Demokrasi Son ravuntlar u haftanın ortasında çarşamba ünü, Ankarada, Bulvar Palasın salonlarında İsmet İnönünün dostla- rı, arkadaşları ve gazeteciler bir zi- yafet sofrasının başında Muhalefet liderinin 75. yaşına basması şerefi- ne kadeh kaldırırlarken uzun boylu, kırmızı saçlı, sevimli bir genç kadın New York'un meşhur La Guardia hava meydanına inen bir Pan Ame- rican — uçağın çıkıyordu. Kadının eşyaları arasında bir film makinesi, bir de ses . aleti vardı. Ada sı dolayısıyla bir mülakat yapmıştı ve bu mülakatı hafta ıçınde N. B. C. nin lvızyon ekranında — altmış milyon — Amerikalı seyredecekti. Mülakat hafta- e deniz kenarındakı evin — verandasına tatlı bir kırmızılık yanyanay- dılar Genç kadı- nın elinde küçük bir ses alma âleti vardı. rı — görüşmeyi fil- me — çekiyorlardı. Altmış milyon A- merikalının seyre- deceği program o0- rada hazırlandı. Amerikalılar programın başın- da Betty Adams'- in İsmet İnönüye şöyle söylediğini duyacaklardır: "— Bay Başkan, İnönü adı biz Amerıkalıların nazarında yeryüzün- de tek olan bir siyaset adamını can- landırmaktadır. Bir muzaffer — ku- mandan, kelimenin lügatlerdeki ma- nası itibariyle bir diktatör, buna rağ- men arzusuyla demokratik- rejime geçmış, seçim yapa ktidarı ver- miş, imdi Muhalefet lıderı olarak vazıfesıne devam eden d Bu bakımdan dünyada Inonu- bir başka eşi yoktur.Türkiyeyi otuzbeş sene evvel arkadaşlarınızla birlikte — ellerinizle — kurdunuz, onu kudretli bir devlet haline getirdiniz. 1950 de ışbaşından ayrıldınız. Sekiz eneden beri emleketınızı fiilen i- dare etmıyorsunuz Sizden öğrenmek Bu sekiz seneden Sekiz senenin so- nunda elde edilen neticeyi tatmin e- dici buluyor musunuz? Siz iktidarda kalsaydınız yapacağımız şeyler ya- pılmış mıdır veya ne yapılması lâ- zımdır İsmet İnönü yaşında bir adam! Yirmi ü İsmet İnönü buna şu cevabı ver- i: “"— Giriştiğim işlerin sonuncusu Türkiyede Demokrasiyi kurmak, ger- çekleştirmektir. 1945'ten beri bu yol- da çalışıyoruz. Bütün aksi görünüş- ler bir tarafa, katettiğimiz mesafe- den memnun olduğumu — söyleyebilir . Türkiye, güçlüklere rağmen, ta- rihinin hiç bir devresinde bu kadar uzun müddet çok partili re_ıım için- de yaşamamıştır .Mücadelemize devam edeceğiz... Demokrasinin butun şart- -. larını Türkiyede yerleştırebılecegı- mizden eminini. Elbette ki son sene içinde bir çok şey yapılabılır- di. Ama bunlar mutlaka yapılacak- r.” Televızyon seyırcılerı bundan son- ra İsmet İnö! n Orta Doğu hâdi- selerı hakkındakı görüşünü dinleye- erdir. - Müteakiben Turkıyenın batılı dış polıtıkasının C. ikti- darı alırsa değışmeyeceğını, zaten bu politikanın temelinin C. H. P. ikti- darı zamanında atıldıgını Öğrene- ceklerdir. da Betty Adams- ın bir müşahedesi- ni — işiteceklerdir. Röportajcının mü- şahedesi şudur "-— Bay — Baş- kan, burada — bu- lunduğum — sırada iç politikadaki son gelişmelere — şahit oldum. Başbaka- mirde söyle- dikkatle Bir endişemi söy- lemek isterim: De- mokrat Parti ida- resinde — Türkiye- nin yeniden bir | diktatörlüğe doğ- ru kaymakta oldu- vetlendirilmesi n e gidiliyor. Başba- kan — konuşmala- basının rolıi ak- kındaki — fikirleri- izi, b sustaki duşunceleı'ınızı og- renebilir miyim erikalı tele- vizyon dinleyicile- ri İsmet İnönünün şu ukabelesını yacaklardır: Memleketimizin iç — politika meselelerını yabancılar karşısında münakaşa etmek istemem. B doğ- ru bulmam. Fakat herkesin bildiği bir hakikati söyleyeyim. Benim ka- naatimce hür bir basın demokratık idarelerin başlıca şartlarından biri- dir. İktidara geldiğimiz zaman yalnız hür basım değili müstakil bir adale- tı ve insan haklarına uygun bir ida- bütün batılı manasıyla gerçek- leşbırecegız Za en şimdi o yolda mü- cadele ediyoruz AKİS , 27 EYLÜL 1958