24 Mayıs 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

da hakkında, yeni plânını hazırlar- ken Turkıyeden gelen tek ses bundan ibarettir- Bu ' "sessizliği" davasını mutlaka kazanacağından emin olan insanların itimat içinde bekleyişi şek— linde tefsir etmek imkânsızdır. Zi- ra. Londradan gelen haberler haki— katenendişe vericidir. Londradakifaaliyet Geçen hafta, Muhafazakâr hükü— metin toplantılarının başlıca mev— zuu Kıbrıs oldu. Konuşmalar evvelâ Başbakanın sayfıye evinde, MacMil- lan, Dışişleri Bakanı Selwyn Lloyd Mustemlekeler Bakam Lennox-Bpyd Ada Valisi Sir Hugh Foot ara- —ında başladı. Vali Foot Adadaki ger- ginliğin üzerimle durarak, — mutlaka birşey yapılması lüzumunu anlattı Geçen yılın sonunda hazırladığı plâ- nının, Ufak tefek rötuşlarla — acele sahneye konulmasını israrla istedi. Sir Hugh, goruşu kabul edilmezse ve İngiliz hükümeti' dış siyaset müla- hazalarıyla» meseleyi savsaklamak- tan vazgeçmezse istifasını vereceği- ni ihsas etmeyi de unutmadı. Hattâ bazı çevreler Sir Hugh'ın Kralıçeyı ziyaretinin istifasıyla' 1lg111 oldu. mu düşündüler. Fakat görünüşe go— te, Foot vazifesinde kalacaktır.. Va- linin kalışı, muhafazakâr hükümet- ten istediklerini elde ettiğinin deli- lidir- İyi haberler alan ciddi Times, bu toplantıda "Hükümetin — Kıbrıs (siyaseti hakkında mühim — neticelere vardığını" yazmaktadır Yeni Kıbrıs plamnın esasları hak- kında ilgili Bakanlar ve Foot gö- rüş birliğine vardıktan sonra, geçen paftanın başında İngilterenin Türki- ye ve Yunanistan sefirleri Londra- ya çağırılmıştır. Foot ve Selwyn Lloyd ile görüşen sefirler, hükümete Türkiye ve Yunanistanın görüşlerini açıklamışlar ve yeni İngiliz plânının esaslarım öğrenmişlerdir. Salı günü, Downing Street'te sabah ve ogleden sonra iki defa toplanan kabine, Kıb- rıs mevzuunu görüşmüştür. Times'a göre, Başbakan kabine arkadaşları- na sayfiye evinde neticeleri açıkla- mıştır- Bu haftanın ortasında Sir Roger Ailen Atinaya, Sir James Baw- ker Ankaraya dönmüşlerdir- Sefirler yeni plân hakkında, Türk ve Yunan hükümetleriyle goruşmelere başla- yacaklardır. Yeni plân özde gizli yeni plân, yıllardır ısı- tılıp ısıtılıp sofraya getirilen muh- tariyet taamından ibarettir, Kıbrıs- ta yerli bir hükümet kurulacaktır Dışışlerı ve Savunma İngilterenin e- inde kalacaktır. İç emniyet, İngil- tere ve yerli hükümet arasında pay- laşılacaktır. Türk ükü- metleri. Ada halkıyla kültürel müna- sebetlerini devam ettirecektir. Yedi veya on sene cek olan bu muh- tariyet devresınden sonra, Türk a- zınlığının menfaatları emniyet altına alınmak şartıyla, Self - Determina- tion'a gidilecektir. Bu devre zarfın- da taksim ve Enosis iddialarının za- yıflayacağım ümit eden İngiltere hü- kümeti. 7 veya 10 yıl sonraki Self-De- termination'un şekli hakkında müm- kün olduğu kadar müphem davran- mayı tercih etmektedir. Taksim te- zinden vazgeçırmek için Türkiyeye ada üs vermek fikri de müzakere- ler sırasında ortaya atılacaktır. Görüldüğü gibi plân hiç bir ye- nilik getirmemektedir. İngiltere yıl- lardan beri dört elle sarıldığı muh- tariyet fikrini tekrar ortaya çıkart- maktadır. Yalnız durumun tamamiy- le eskisi gibi olduğu, iddia edilemez. Zira son aylarda iki mühim değişik- AKİS 24 MAYIS 1958 İngiltere'de bir sayfiye köyü Tatil geldi, böyle oldu! YURTTA OLUP BİTENLER lik vuku bulmuştur: Yunanistan ve Makarios, İngiliz plânını esas hatla- rıyla beni msemışlerd Şimdiye ka- dar Ingıltere ile aynı şarkıyı söyle- yen Türkiye, bu sefer yalnız kal- mağa mahkum görünmektedir. Yu- nanistanda Komünistlerin kuvvetlen- mesinden endişeye düşen Sam Amca da, İngilterenin talebi üzerine, Tür- kiyeyi "ikna" etmek için eskisinden gayretli davranacaktır. Diğer taraf- tan içeriden ve dışarıdan gelen taz- yikler karşısında, muhafazakâr hü- kümet, Kıbrıs meselesini en kısa bir zamanda bitirmeğe azmetmiştir. Yani Kıbrıs plânı aynı kalmakla beraber, İngilterenin "stil" i değişmiştir. Önümüzdeki günlerde Cumhuriyet Hükümetini çetin bir diplomatik sa- vaş beklemektedir. Bu savaşın arife- sinde, Ankarada şayanı hayret bir sessizlik hüküm sürmektedir. C. H P. Toparlanış Bu — haftanın ikinci gunu— sokağındaki emekta parti binasında, k k dar vilâyete merkez temsilcileri tayiniyle neticele- nen toplantının hemen hemen kimse farkına varmadı. C. H. P. Genel Mer— kezinde peşpeşine ve bir kaç gün de- vam eden toplantıların ve tâyinlerin gayesi, merkezle teşkilât arasındaki temasları sıklaştırmak ve koordi— nasyonu temin etmektir. Bunun için her vilâyete en az bir merkez tem- silcisi göndermeye karar verilmiştir. Bu temsilciler, bir taraftan teşkilâ- tın durumunu yakından tanıyacak, meseleleri yukarıya aksettirecek, di- ğer taraftan da merkezin goruşlerını alt kademelere götürerek parti faali- yetine yeni bir istikamet' verecekler— dir. Yukardan aşağı ve aşağıdan yu- karı çalışan bu mekanizma sayesinde merkez - teşkilât münasebetleri yeni bir stil kazanmaktadır Bayındır C. H. P- Şimdilik, bilhassa seçımlerde kay- bedilen yerlere temsilciler gönder- mekle işe başlanmıştır. Bir müddet sonra, her vilâyete bir veya iki tem- silci yollanacaktır. Teşebbüsü tasvip kân yoktur. Merkez -teşkilât müna- sebetlerindeki derbederliği — önlemek ve 1957 seçimlerinden sonra partinin kazandıgı dınamızme bir 1st1kamet etmemeye im- - P. temsilcilerin ne kadar fay- dalı oldugunu ecen seçimlerde biz- zat görmek fırsatını bulmuştur. Çan- kırı ve seçimlerinin kazanıl- masında bu Vılayetlere gönderilen Na- şit Fırat ve Daniş — Yurdakul gibi. merkez temsılcılerının büyük ölçüde, rolü olmuştur. Tabii ki, sistemin mu- vaffakiyeti -her sistem gibi- onu yü- rüten insanların şahsiyetlerine bağ- lıdır. Bu sebeple temsilcilerin seçil- mesinde acele edilmeyerek, tecrübeli,