24 Mayıs 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

DÜNYADA OLUP BİTENLER Fransa Cumhuriyetin müdafaası Geçen haftanın sonuna — doğru, Fransız Milli Meclisi nadir gün- lerinden birini yaşadı. Ufak parti o— yunları, kombinezonlar, vetolar unu- tulmuştu. Koridorda dolaşan millet- vekillerinin çehresi ciddiydi. Mutad nüktelerden ve yüksek sesli müna- kaşalardan eser yoktu. Milletvekille- bin kadar polisin himayesinde bu- lunan Palais - Bourbon'a Meclis şkam Le Troguer'in daveti üzeri- fevkalade bir toplantı için gel- mişlerdi. Hepsi Cumhuriyetin teh- likede olduğunu biliyordu. Tehlike, normal zamanlarda biri birini yiyen partıler ve şahıslar arasında ansızın mucizevi bir tesanüt doğurmuştur. Bu sebeple, "Cumhuriyete karşı ya- pılan suikast" ile mücadele için fev- kalâde selâhiyetler istiyen üç gü lük Pflimlin Hükümeti, 114'e karsı 461 gibi Fransada alışılmamış bir ekseriyet tarafından tasvip edildi. Birkaç gün evvel "Cezayir elden gi- Cumhuriyet batsın" diyen . partisinin fahri başkanı Bi- dault konuşurken, bu partinin mil- letvekıllerınin hep birden salonu ter- ketmeleri Palai Bourhon'da nasıl bir hava estıgıni gosterıyordu. Faşist Tixier - Vignancourt ise gürültüler arasında konuşamadı- Cumhuriyetin müdafaası, havayı değiştirmişti. Par- lâmentoda nihayet bir ekseriyet var- dı. 461 reyin içinde Komünistlerin de reyi mevcuttu. Ama Komünistler leyhte de rey verse, Cumhurıyetçıler B ne, ekseriyetteydi. Pflimlin, "Prag dar- besini unutmadık" diyerek, Komünist, lerin yardımına ihtiyacı olmadığım hatırlatıyordu- Hepimiz birimiz için... Isaslı siyaset adamının, üç gün evvel Meclisten itimat alışı — da> aynı tesanüt havası içinde — cereyan etmişti. Halbuki ne radıkaller ne sosyalistler, hristıya demokra limlin'e pek sempati beslemıyorlardı Pflimlınin 1şbaşına gelmesine daha evvel, üç defa mâni olmuşlardı. A- bu sefer, müstakillerin — büyük bir kısmı harıç, merkez ve sol partı— ler. Pflimlin'e hiç bir şart ileri sür- meden, gönüllü olarak rey verdıler Radıkallerın ittifakla aynı adam etrafında toplanması, çoktandır gö— rülmemiş bir şeydir. — Sosyalistlerin başlangıçta hükümete girmeyip sa- dece Prflimlin'i desteklemekle yetin- mek kararını vermeleri, Cezayirde sağcı bir politika yapan Lacoste'tan arkadaşlarının nazikâne bir şekilde kurtulmağa çalışmalarınin neticesiy— di. Nitekim bir gün , Sosyalistle- rin Genel Sekreteri Mollet Başbakan Yardımcılığım kabul etmekte tered- düt etmedi. 1947'den sonra komünist- lerin önayak olduğu hareketleri e- nerjik bir şekilde bastıran Sosyalist Jules Moch'u ise İçişleri Bakanlıgına getirdi. Cumhuriyetin müdafaası- dün en imkânsız gözüken şeyleri gerçek— leştirmiştir. İtimat reyinden bir gün evvel Mollet, Pflimlin'e "Dördüncü Cumhurıyetın sonuncu — başbakanı olmaktan korkmuyor musunuz?" di- yordu. Bir evvelki hükümetin Mali- Fransız Milli Meclisi Baş ucunda Demokles'in kılıcı asılı Pflimlin dertte bir adam Başı ye Bakanının cevabı hazırdı: mümkün, ama sonuna kadar daya- nacağım. Hâdiseler beni bugün en yüksek mesuliyet mevkilerine getir- di. Bu mesuliyetlerden kaçınmıyaca- gım diyordu Başbakanın Lacoste'un yerim almak 1ç1n seçtıgı Alsash müs- takil Mutter aha mli de- ğildir. Kendısını hukumete katılmak- tan vazgeçirmeye çalışan arkadaşla- rına, sert bir sesle "Cezayir Ba- kanlıgım kabul edersem öldürülece- ğim hakkında tehditlerle karşılaştım. O halde bu vazifeyi bırakmıyaca- ğım. Hattâ hepinizden ayrılmak lâ- zım gelse bile." diye meydan oku- maktadır. Paris hükümetini istedikleri gibi ellerinde oynatan Cezayırdekı müfrit Fransızlar (ültralar). bu sefer he saplarında yanılmışla rdır Fran horozu, nihayet sesini yukseltmekte— dir. Umumi Selâmet Komitesi Cezayırde Atina ve Roma devir- lerinden kalma "esirler-vatandaş- lar" düzenini devam ettirmeye çalı- şan üÜltraların. Kuzey Afrikada ha- fiften liberal "bir sıyaset takip etme- si muhtemel bir hükümet kurulma- ya çalışıldığı veya kurulduğu zaman ayaklanmalarına artık alışılmıştır- 1056 seçimlerinden sonra Mollet, Ce— zayire gittiği zaman çürük domates- lerle karşılanmıştı. Bugün ültraların sevgilisi olan sosyalist Lacoste, Ce- zayirdeki ümet binasına yuh - larla gelmişti. Hâlen Ültraların şefi payesini kazanan sabık liberal, Vali Soustelle- Cezayir topraklarına ayak bastığı zaman milliyetçi müslüman- lâra reva görülen bir istikbal mera- simine şahit olmuştu. "Cezayirin A- kisi" Gazetesinin sahibi Vicomte A- lain de Sevigny'nin orkestra şefli- AKİS, 24 MAYIS 1958