28 Aralık 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

YURTTA OLUP BİTENLER kan Yardımcısına baş vurarak mer— keze tâyin edilmesini istemiş, rada da bir eczacı olan Bafra Ilçe başkanının tavassutu ile Samsun İl Başkanına müracaat ederek C.H.P. listesinde yer almak istediğini bıl— dirmişti. Ancak Samsun İl Başkanı nedense Tevfik İlerinin bu arzusuna pek aldırmamış ve cev, olarak "Halk partısınde mebusluk o kadar ucuz değil" diye haber göndermiş- . Halkevlerinin eski mensubu ve C. . P. nin hayranı Tevfik İleri işte bu arada Samsunda henüz teşkilâtı tam olarak kurulup kuvvetlenmemiş, Ve aday bulmakta zorluk çekmekte n D. P. üstesinden aday gösteril- mege razı oldu ve seçımlere D.P. adayı olarak katıldı. Kuvvetli — bir hatip ve iyi bir teşkilâtçı olarak Sam sunu köy köy dolaşan ve hemen her gittiği köyde iyi kötü taraflar topla— maya muvaffak olan İleri 1950 nin D.P. milletvekili olarak B.M.M. ne girdi ve Menderes — kabinesinde U- laştırma Bakanı olarak vazife aldı. Zirveye tırmanı osyal hayattan — sonra siyasi a da, kısa bir zamanda ümidinin fevkinde başarı kazanarak kabineye dahi girmeye muaffak olan Tavfik İleri Ulaştırma Bakanlığın- dan sonra Milli Eğitim Bakanlığına getirilmiş ve bu Bakanlığı sırasın- da bilhassa Köy Enstitülerine karşı takındığı sert tavırla bir zamanlar gençliğinde başından geçen bazı hâ- diseleri unutturacak bir icraat taki- bi yolunda gayretler sarf etmişti. Bu arada Milliyetçiler Derneği gibi bazı müfrit teşkilâtların da elinden tutan İleri, 1951 yılında toplanan D. kongresınde bır ara »gözden duşme tehlikesi ile karşı karşıya kalmış- tı. Henüz iktidarı yeni ele geçirmiş olan D. P.ileri gelenleri ve bilhassa bu arada Menderes, kabinede yer a- lan bakanların Parti Genel İdare Ku- rulunda vazife almalarını arzu etme- diğini arkadaşlarına söylediği halde Kongrece Genel İdare Kuruluna seçi- --- İleri ve Rıfkı Salim Burçak, Ge- nel Başkana karşı cephe alır bir du- ruma düşmüşlerdi. Burçak bunun ü- -erine bakanlıktan İleri ise Genel İdare, Kurulu üyeliğinden istifa et- mişlerdi. Mansıp bir mevkii, müntahap mevkilere tercih edişi ilk günlerde Genel Başkanın na gitme- yen ve hele teşkılatçılıgı da daima bir endışe mevzuu olan İleri, bir ara iyiden ıyıye geri plânlara dogru atıl- mış, a . P. ınde kaynaşmalar başla ıp da mu lak Genel Başkana bağlılıkları sabıt partilile- re ihtiyaç hasıl olunca yeniden ön plâna geçirilmeğe başlanmıştı. Bil- hassa parti teşkilâtı içindeki müna- zaalı kongreleri idarede büyük ba- şarı gösteren İleri, bundan — sonra bu tip işlerde ve hemen daima Kong- re Başkanlığına seçılmek suretıyle vazife görmüştü. Nite D. E. çinde İsbatçıların baş günlerde yapılan D. P. kaldırdıkları büyük Kong- — Tevfik İleri Klâsik resim resinde de Kongre Başkanı olarak Tevfik İlerinin bir takım 1946 de- mokratlarının ıskat edilmesinde bü- yük Trolü olmuştu. Bir ara Meclis Baş- kan vekili olarak da vazife gören İle- ri, Genel Başkana bağlılığı iyice de- nendıkten sonra ikinci, defadır ki Mil- li Eğitim Bakanlıgına getirilmişti. 1957 seçimlerinden evvel Menderes IV Kabinesinde Milli Eğitim Bakam ola- rak vazife gören Heri, bu seçimlerin arifesinde verdiği bir nutukta "Mecli- si dıkensız gül bahçesı haline getire- ceğiz" diyerek siyasi edebiyatımıza son derece parlak bir teşbihin gir- mesine de yol açmıştı. Dikensiz gül bahçesı fıkrının şampiyonluğunu bir n bile elinden bırakmak istemeyen Herı seçimlerin arifesinde D. P. Ge- nel Başkan Vekıllıgınden istifa ede- rek kurucusu oldu. a lan Köprülünün yerine D. P. Başkan Vekilliğine getirildi. İleri, se- çimlerden sonra kurulan Menderes V kabinesinde Başbakan Yardımcısı da olarak siyasi hayatının en üst ka- demesine çıktı. Dikenli Gül Bahçesi | 1957 seçimleri Tevfik İlerinin ar- usunu karnında bırakmıştı. Di- kensiz bir gül bahçesi peşindeki Ge- nel Başkan Vekili üçüncü defa millet vekili olarak Meclise girdiğinde kar- şısında her zamankinden de çok Mu- halefet mensubu bulmuştu. Ustelik bu seferki muhalefet iyiden iyiye di- kenli bir manzara arzediyordu. Yal- nız kemiyet değil, keyfiyet itibariyle de çok kuvvetli idi. Ancak, D.P. li- ler içinde, dikensiz bir gül bahçesi yaratmak fikrinde olan yalnız Tev- fik İleri değildi. Daha onun gibi dü- şünen hayli insan vardı. Bizzat Ge- nel Başkan bile D. P. nin ve hele Kabinenin her türlü tenkit ve tariz- en uzak salim bir kafa ile çalış- ması arzusunda idi. İşte bu düşünce- dir ki dikensiz gül bahçesi meraklıla- rını harekete getirdi. Uzun uzun dü- şünülüp taşınıldıktan sonra da bir for- mül bulundu. Bu haftanın ortasında müzakere edilen İç Tüzük tadilatı bu formülün son şekliydi. Her ne kadar bazı D. P. lilerce de bu for- mül demokrasi ile kabili telif bu- lunmamışsa da yapılan bir grup top- lantısından sonra, parti disiplini sa- yesinde kısa bir müzakereden sonra müzakere edildiği Anayasa — Ko- misyonundan — geçirilmişti. — Ancak, tam bu arada ortaya NATO toplan— girdiğinden bir müddet için tasarısının Umumi —Heyete getirilmesi — geri — bırakılmak runda kalınmıştı. D. P. Genel Baş- kan Vekili iyi bir hatip — olmasına rağmen, böyle bir tasarıyı Umu- mi Heyette tek başına yahut Men- deressiz. bir kadro ile Muhalefe- fete karşı müdafaa etmek cesareti- ni gösterememişti. Ne olur ne olmaz- dı? Asil, gelip vekilin yapacağı mü- dafaayı bizzat üzerine almalıydı. Ni- tekim bir hayli zaman evvel komis- yondan geçen tasarı ancak bu haf- tanın ortasında -NATO fatihinin An- karaya dondugu günün ertesinde. .B umi Heyeti gündemine a- lındı Herhangı beklenmedik bir du- ranı ortaya çıkar, İktidar hatipleri Muhalefetin karşısında umulduğun- dan da ağır bir hezimete uğrarlarsa NATO fatihi ortaya çıkmak üzere mizansen hazırlandı. Sönen puro Tüzük tadilatının müzakerele- ri umulduğundan umuşak bir hava içinde başlamıştı. İlk — 0- larak Meclis Grup Başkanları söz almışlardı. Hür P. den Behçet Ka yaalp konuştu Onu C: H. P. Gru- bu dına Faik Ahmet Barutçu takip, etti. Barutçu hayatının çeyrek asra yakın bir zamanım parlâmento münakaşaları 1çınde geçirmişti. Son derece rahat ve sakin konuşuyordu. İrticalen yaptıgı bir saat 45 daki- kalık konuşma koca salonda adeta nefesler kesilerek dinlendi. Muhale- fet kadar İktidar da kabul ediyordu ki Barutçu bu işin üstadı idi. Onun Önünde, dayanmak, yalnız zor değil, hemen hemen imkânsızdı. Barutçu getirilmek istenen İç Tü- zük tadilatım adeta bir teşrih ma- sasına yatırmış, asıl maksadı da or- taya koyarak tasarıyı didik didik e- diyordu. Barutçu bu konuşmasında, tasarıda getirilmek istenen yeni tah- ditleri altı madde halinde sıralamış- tı. Barutçuya göre bu tasarı Sual müessesim zaten işlemeyen gensoru müessesesinin yaranda ikinci bir sı- fira müncer kılıyordu. Meclis mü- zakerelerinin aleniyeti de büyük bir darbe yiyordu. Hem öyle bir darbe ki Anayasayı da hükümsüz kılacak AKİS, 28 ARALIK 1957