31 Ağustos 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

ÇA L 1 $ MA Teftişler Herkes gider Mersine... alışma Bakanlığı son olarak al- dığı bir kararla sendikaların Ge- nel Kurul toplantılarını takip etmek Üzere bunların yapıldıkları mahalle- re bir müfettiş göndermektedir Kongreleri esasen emniyet me- murları takip etmekte ve bunlar ha- zırladıkları raporların birer örneğini e Çalışma Bakanlığına göndermek- tedirler. Bu bakımdan Çalışma Ba- kanlığının sendika kongrelerini takip için ayrı bir memur tâüyininin mânası olsa olşa sendika faaliyetleri ile işçi hareketlerini daha yakından kontrol altında bulundurmak arzusudur. Bilindiği gibi sendikalara — karşı ötedenberi açılmış olan k.ımpanyanın Ti karşısında — sendikaların kaynaklarının kontroliüne teşehbüs e- diîmi—ti Anlnrı!an şimdi sendikaların kongrel mlerin bulunduğunu ve neler lmnıışuldugunu Çalışma Ba- kanlığı, emnivet memurlarının Ta- porlarından değil, kendi memurları- nın müşahedelerinden öğrenimeği da- ha faydalı bulmuştu. k Çalışma Bakanlığı kadro- sunun darlığını bilenler Bakanlığın sendika koanpeveleri için nasıl olup ta memur ayırabildiğine doğrusu hay- ret etmekten kendilerini alamamak- taddırlar, Filhakika değil yalnız işçi- lerin fakat çeşitli illerdeki çalışma bölge mildilrlerinin dahi iş müfettiş- lerinin azlığından şikâyet ettikleri sık sık görülmektedir. İstanbulda bile ceşitli Bakanlıklara bağlı daireler a- rasında teşkilâtı en zayıf olan Bölge Çalışma Müdürlüğüdür. Eskişehirde de 4 iş müfettişi vardır. Bunlar sade- ce bu şehirde değil fakat Kütahya vs. gihi Yirkac ilde daha iş ve ışçi meselelerinin teftişi ile mükelleftir- ler. Kocaelinde ise sadece 1 tek iş müfettişi vardır. Hırfanlı Barajınaa galışan binlerce işcinin dertleri ile de 1860 kilametre uzaktaki Ankara- nın iş müfettişleri ilgilenmek zorun- bulunan Orta Çalışma Enstitülsi tarafından dır. Fakat İstanbıılda Doğu na göre me vasıfları haiz değillerdir. Meselfi iş müfettişleri arasında Güzel Sanatlar Akademisi mezunlarının bu- unmaa nazarı dikkati çekmiştir. Di- ger taraftan aynı raporda belirtildi- ğine göre bu müÜfettişlerin çoğu ikti- sat, huktık ve ticaret tahsili yapmış ©- lup makine, kimya, tıp, elektrik vs. hakkında tahsıl yapmış veya sonra- dan kurs görmüş mlifettişler yok- tur. Halbuki bugün İş teftişinden maksat sadece şikâyetleri dinlemek- ten ibaret olmayıp gerekli müdahale- 20 ler ve tavsiyelerde de bulunmaktır Bunun için de işyerlerinin nevine gö- re müfettişlerin sağlık, elektrîk kım- a, makine gibi çeşitli mevzularda bılgı qahıbı olmaları şarttır. Bu nevi bilgilerle mücehhez olmayan müfet- tişlerin dinledikleri şikâyetlerin çok defa faydası olmamaktadır. Teşkilâtın kuruluşundaki bu ye- tersizlik çalışmasına da tesir etmek- tedir. İhbarlar vaktinde inceleneme- mekte, müfettişler bütUn şkayetleıı TÜRK-İŞ Memleketiıııizde teşkilâtlı lşdlerln olan y İşçi Sendikaları Konfedı'ranonu ku- rulduğu tarihten 5 yıl ve son kong- resinden de 2 ay geçtiği halde he- nüz çalışmalarını verimli bir şekil- de plânlayıp Türk işçi hareketine istikamet ıereı—ek bir. hale maale- sef gelememl —ls'ln kıırıılıı-,nndan herl çe dinlemeğe aki B.M.M. tarafından13.12.1950 — ta- rihinde kabul olunan 5690 sayılı ka- nunla memleketimizde de uygulan- ması gereken “Sanayi ve Ticarette İş teftişi hakkındaki 81 No. lu Çalış- a Sözleşmesi” hükümleri gâzden ge- cirildiği takdirde Türkiyede Sanayi ve Ticarette İş teftişinin “müessir” ve itinalı bir şekilde yapılmadığı a- çıkça görülmektedir. Buna rağmen Çalışma Bakanlığı asşıl gayesi olan İş teftişi yerine sen- dikaları teftiş ve kongreleri takip et- meyi uygun görmektedir İngiltere Otomobil sanayiinde grev ondrada Coven Garden Hal işçile- kilde sona erdi memnuniyetsiz- liğin sebepsiz olmadığı derhal anla- şıldı, İşverenler 3 gün içinde 265 iş- çinin işine son verdiler, Sebep, bu iş- çilerin sendikasız işçııer tarafından kullanılan vasıtalardan, eşya, şaltmayı reddetmeleriydi. bu defa işin büiyümesine meydan ve- rilmedi, Sendika idarecileriyle işve- ren temsilcileri bir araya gelerek grev sonunda varılan anlaşmadaki hükümler — dairesinde — uyuşmazlığı büyütmeden hallettiler ve işçiler iş- lerine iade edildiler F şimdi İngilterenın ihraca- tında mühim bir yeri olan otomobil endüstrisinde, 114 elektrikçinin ücret- lerinin arttırılması icin yaptıkları grev sonunda, düşükmğü kaydetmeğe başlamış bulunuyor. Va- kıa grevciler 114 kişiden ibaretti, fa- kat British Motor Corporation'un cesitli fabrikalarının elektrik tesisatı bakımını bu işciler bırakınca bu şir- ketin 3 bin işcisi de calışamaz olmuş- tu. Grev devam ettiği takdirde bu hafta icinde yüzlerce daha kollarını kavuşturup neticeyi bekliye- ceği muhakkak gibidir. Elektrik isci- lerinin grevi Austin ve Morris oto- mobif fabrikalarına da -“tesir etmiş ve bu iki fabrikada cem'an 1200 ki- Si işsız kalmı tır. işçilerin, eşit işler için eşit llcretler istemesi sebebi ile cıkmıştır. İşlermi bu yilzden bırakan 114.elekt- rik işcisi başka işyerlerinde kendileri gibi aynı işi yapanların daha yüksek ücret almakta olduklarını iddia et- mişlerdir. : şitli hakkaktır. Ilııkuıııet lıaşl.ııızıçtan- beri Türk-İş” 'i gözle bakmamış, hele ikinci fıulhı-t devresinde âğ kanının milletvekili olarak ayrılma- nel Sekreter İsmail kilâtı “hbağımsız” bir hale getirmek için sarfettiği gayretler İktidarı bir hayli sinirlendirimiştir. Bu bağım- sızlık — politikası sebebi ile genel el birçok — noktalarda hükü- met ve bilhassa Çalışma Bakanlı- ğı jile aynı fikirde olmadığını bil- dirmek zorunda kulmıştır. İşte bu fikir ayrılığı diğer birtakım sebep- lerle beraber İktidarı Türk-İş'e kar- katılmak Icln vaki 195? denberi cevap vermemiş ve hu süretl, memleketimizin Milletlerera. nezdinde Şşi- Ti Haziranda Üçüncü Kımgre—l İktidarın sempati duyduğu bazı şahısları işbaşına ge- tirmekle teşkilâtın kurşılaştığı müs küllerden — birini bertaraf ğini düşünmüştü. — Diğger ayn Kongre — uldığı tarnft n rlurlıı da Türk İşçi hareketinin gellsmenlnl ve küvvetlenmesini sağlamayı iİlmit — etmişti. Teşkilâ- tın mali parlak değildi. Üye sendika ve bir- liklerin bu hususta daha — yakın “ilgi” ızoslı'rmı-lurl ve bütiln — işçi meseleler rk-İş ile işbirliği yapıııaları lsleıımlşll. Memnuniyetle öğrendiğimize gö- re Türk-İş İlyesi sendika ve birlikle- rin çoğu teşkilâtın mali bakımdan kuüvvetlenmesi İcin ellerinden gele- ni yapmışlar ve aralarında bir yıl- lık alidatı toptan ödeyenler bile ol- muştur. Koöngreden bu yana, Baş- kan da çeşitli geziler ve temasluar yapmış ve bu süretle teşkilâtla ta- nıştığı gibi çeşitli iş kollarındaki iş- çilerin hususi dert ve istekleri ile Türk işçisinin de umumiyetle ne gi- bi müşküller ve meselelerle karşı karşıya olduğunu görmek fırsatını bulmuştur. ' Bununla beraber Türk-İş idare- cilerinin halen harekete geçmedik lerini ırnrn insana — üziüntü ver- mektedir. Bir memleketln iktisadi politika- AKİS, 31 AĞUSTOS 1957