20 Nisan 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

mel Zadil, İstanbul Bölge Çalışma Müdü Bedii Süngütay gibi konfe- ransçılar Çalışma Bakanlığının kade- melerinde vazife almış memurlardı. Onun içindir ki, hiç olmazsa bu zeva- tın konferanslarında değil yabancı ide olojilere. Çalışma Bakanının hoşuna gitmiyecek herhangi bir meseleye da- hi dokunmayacakları muhakkaktı. Bu na rağmen Nedim Güvenin 22 M taki konferansım vermemesi asıl mak- sadı izah ediyordu ve bundan sonra karda adları geçen Bakanlık me- da konferans tarihlerinde ileri süörerek konuşma- yacakları anlaşılıyordu. Artık herhal- de işçiler, Sosyal Siyaset konferansla- rına kendi başlarına devam etmek sorunda kalacaklardı, Işçiler İş uyuşmazlıkları T ürkiye Maden - İş Sendikasının çeşıtlı işyerlerindeki uyelerının ta- lebi ile ücret arttırması için çıkarı- lan 5 uyuşmazlıktan sadece Nurmetal ile olanı geçen hafta bir anlaşmaya baglanabıldı Sendikanın 95 75 zam talebine rağmen varılan anlaşmaya göre alınan neticeler şunlardı 1 Haftada normal ücret olarak 37 lira ve daha az ücret alan işçilere yüzde 20 2 ftada 37 ile 65 (dahil) lira ücret alanlara yüzde 15; 3 — Haftada 65 - 85 (dahıl) lira üc- ret alanlara yüzde aftada 85 - 105 (dahil) lira ücret alanlara yüzd. —- 106 liradan daha fazla alanla- ra yüzde 5 nisbetinde zam yapılacak- tı. Bu rakkamlar da gösteriyordu ki, ya pılan zamlara ragmen işçilerin eline geçen ücretler hiç de "tatminkâr" ğildi. Fakat uyuşmazlığın Hakem Ku- ruluna aksettirilmesi halinde de neti- ce bundan farklı olmıyacak, üstelik, bunun için işçilerin 6-7 ay bekle- meleri gerekecekti. Otomakas fabri- kası ile olan uyuşmazlık için yapılan ilk toplantıda bir neticeye varılama- mıştı. <<Dıgerlerme gelınce, Bölge Ça- lışma Mü ğü bugüne kadar uyuş- mazlık toplantılarına tarafları da- vet edebilmek için gonderecegı mek- tuplara yapıştıracak resmi posta pullan bulunmadığını ü- ğünden uyuşmazlık toplantıları ay- lardanberi — yapılamıyordu. Fakat "resmi posta pullan'mn — müdür- lüğe bu ay başında gelmesi de duru- mu değiştirmemişti. Aynı sendika tarafından çıkarılan ve İl Hakem Kuruluna aksettirilen iki uyuşmadık da 6 aya yakın bir zamandanberi ka- rara bağlanamamıştı Bu uyuşmazlık- lardan biri Makine a Endüst- TİSİ Kurumuna baglı olan Av Fişeği Fabrikası ile işçileri arasında çıkmış- tı. Bu fabrikanın temsl sı hakem urulunda ücretlerin ttırılmasına itiraz etmişti. İleri surdugu iddia da AKİS, 20 NİSAN 1957 şuydu; Bir yıl evvel ücretler saat ba- şına 40 kuruştan 50 kuruşa çıkarılmış- tı Yemek Ücretleri günde 7 kuruşta 10 kuruşa yukseltılmıştı Üstelik, Mıllı Korunma Kanunu da ucuzluk getırdı- gınden ışçılere bu uc uzluk" kara- sında zam yapılamazdı! Hakem Kuru- lu da Işçilere karşı hiç cömert dav- ordu. Kabul edeceği zamlar yuzde olarak ne kadar yüksek görü- lürse görülsün neticede madeni eşya işçisinin gündelik ücreti 6.50 liradan yukarı çıkamıyordu Halbuki madeni eşya işçilerinin çoğu en ağır şartlar altında çalışıyorlardı Akkor halinde- mirin karşısında çıplak vaziyet- te ancak 15 dakika dayanabiliyorlar- dı. İşyerlerindeki çalışma şartları- nın hiçbiri kanun ve nizamlara uymu- yordu. Meselâ bir fabrikanın fırınla- rından çıkan zehirli duman, işçilerin ÇALIŞMA hisarındaki kendir fabrıkası ışçılerı- nin teşkil ettiği bu şubenin kongre de bir hayli hararetli geçtı Sendika Genel Sekreteri Avni E- rakalının başkanlığında toplanan kon- grede söz alan isçiler Kendir Halat Fabrikasında 10 yıldanberi saatte 68 kuruşa çalışan işçiler bulunduğunu, günde 600 kuruş olan asgari ücretin fabrikaca uygulanmadıgı gibi, yetki- lHi — makamları bu hususdaki muracaatlara ragmen fabrikayı zor- lamadıklarım belirterek — tenkitlerde bulunuyorlardı. Bu tenkitleri cevaplandıran Sendi- ka Başkam Bahir Ersoyla Genel Sek- reter Avni Er akalın kollektif muka- veleler ve grev olmadıkça İşçi istek ve haklarının gerçekleştirilmesine im- kân olmadığını tekrarlıyorlardı. Madeni eşya sanayii ışçılerı Çalışma şartları kötü, Cıgerlerıru dolduruyordu. Aspiratörle- ve fenni hava tertibatının bulun- maması neticesinde dumanın çıkması için pencereler açılıyor ve çıplak vü- cutla binlerce hararet derecesindeki ateşe karşı çalışan işçiler cereyanda kalıp hastalanıyorlardı Bu rika- nın bulunduğu semt kaymakamlığı ile Bölge Çalışma Mudurlugune yapılan şikâyetler bir netice vermemişti. So- yunma yerleri, tuvaletler, duşlar en basıt sağlık kaidelerine aykırı ve ye- tersizdi. Bazı işçilerin üstündeki iş el- biseleri ise yamadan görünmüyordu. Tekstil işçileri e I stanbul Tekstil ve örme Sanayii işçileri Sendikasının Anadoluhisarı kongresi de geçen hafta Pazar gunu Kandilli caddesindeki ı bir kahvede yapıldı. Çogunluğu Anadol ücretler de az.. Tekel işçileri. ürkiye Müskirat, Tütün ve Yar- dımcı İşçi Sendıkaları Federasyo- nu yönetim kurulu 20 bin Tekel işçi- sini ılgılendıren ehemmıyetlı mesele- leleri duyurmak ıçın geçen hafta Ba- kan Hadi Tekel Genel Müdürü Ömer Retîk Yaltkaya ile gö- rüştüler. Bu toplantıda işçiler kendi- lerine çocuk ve aile zammı verilmesi- ni ve ücretlerine i zam yapıl- masını istiyorlardı. Bu istekleri ka- bul edılmedıgı takdirde derhal toplu- lukla iş uyuşmazlığı çıkaracaklarını Federasyon yönetim kurulu açıkça belirtmişti. Bu durum karşısında Ba- kan aile ve çocuk zamlarının verilece- ğini vadetmiş, fakat umumi zam ya- pılmasına ımkan gorulmedıgını söyle- mişti. Tekel işçilerinin asıl derdi ücretlerin düşüklüğü idi. 23