16 Haziran 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 33
sayfasında yer alabilecek mahiyette bir haber değeri kazanmıştı. Tasav- vura göre NBC Operası ismini taşı- yan ve malt bakımdan RCA kum mpan- yasınca da desteklenen trup, önü- müzdeki sonbaharda en az sekiz haf- ta sürecek seyahatine başlıyacaktır. Repertuarda şimdilik iki opera var- dır: Puccini'nin ünlü operası "Ma- dame Butterily ve Mozart'ın "Figa- ro'nun Düğünü".. Gelecek yıl turne repertuarına iki opera daha eklene- cek ve her yıl bu sayı artacaktır. Tercüme opera meselesi Televizyon — operasının gördüğü rağ- eti, eserlerin İngilizce olarak temsil edilmesinde arayanlar çoktur. Amerikanın başlıca — kumpanyaları, operaları çok defa asıl dillerinde oy- Wagner Almanca, Verdı İtalyanca, Debussy Fransızca temsi Operanın, oynandığı memleketin dılınde mi, yoksa yazıl- dığı dilde mi temsil edilmesinin daha doğru olacağı hususu henüz bir mü- nakaşa mevzuudur. İki tarafın da kuvvetlı taraftarları vardır ve tatbi-, atta her iki fikir de tatbik sahası bulabılmektedırler Mamaüh televiz- yon, tercümesi itina ile, halk. diline uyarak yapılmış operaların çok bü- yük rağbet gördüğünü isbat etmiş- tir. Milyonlarca Amerikalı, her mem- leket halkı için olduğu gibi, anlaya- zevkle dinlemektedirler. yedi yıllık çalışması, bu gerçeği or- taya koymuştur. Televizyonun, opera yayınlarım idare edenler, tabif ve ra- hat bir konuşma diliyle hazırlanmış tercumeleı'ın ve müzikal icra güzelli- ğinin göze hitap eden ve gerçeklık duygusu veren mizansenle- ri, bugünün seyircileri tarafından ya- dırganmıyacak çağdaş oyun tarzını, bundan başka televizyon kamerası- verdiği hareketten ve e- fektlerden faydalanmayı ihmal et- memektedirler NBC-TV nin repertuar politikası, hele birçok opera umpanyasının kurtulamadığı kuru gelenekçiliğe kı- yasla, son derece canlı ve tazedir. Diğer kumpanyalar, rağbet görmez zannıyla alışılanların dışında opera oynamakta büyük cesaretsizlik gös- terdikleri halde televizyon, mode operayı bile hem de sık sık - halka sunmakta tereddüt göstermemiş, hat- tâ birçok bestekâra opera sıparışlerı yapmıştır. Şüphesiz ki, herkesin bil- diği ve sevdiği operalar ıhmal edıl- gibi çağdaî, operalar da repertuara alınmıştır. İlerde, gittikçe artan sa- yıda yeni veya tanınmamış oper: televızyon perdesıne çıkarılması ta- savvur dahilindedir. AKİS, 19 HAZİRAN 1956 Mozart Televizyonda Mozart'ın "Sihirli Flüt” ünü tem- sil etmekle, Salzburg'lu üstadı 200 üncü doğum' yılında televizyon da andı: Hem renkli ve hem de si- yah-beyaz olarak yapılan iki saat- lik yayında, Mozart'ın son şaheserle- rinden biri olan bu nefis o| binlerce kişi tarafından seyredıldı NBC kumpanyası, bu temsil için mu- azzam para harcamış, en yetkili şa- yılan şahısları angaje etmiş, yani İn- gilizce metnin hazırlanmasını iki ün- lü yazara, W. H. Auden ile Chester Kallman'a vermiş, mızansen ve kore- grafi işleri için de dans üsta- dı George Balanchıneı vazifelendir- mişti. Netice gerçi, harcanan gay- ret, zaman ve para ile mütenasip de- gıldı Bununla beraber eseri çok ya- kından tanımayanlar NBC-TV "Sihirli Flüt” ünü zevkle seyrettıler. Diğerleri, Schikaneder'in livresi u- mumiyetle pek saçma sayılmakla be- MUSİKİ raber, Auden ve Kallman'ın yaptığı değişiklikleri — uygunsuz buldular. Çünkü eninde sonunda Mozart'ın, mu- siki yapısı bozulmuş oluyordu. İkin- ci perdede aryaların ve toplulukla- rının sırasının değiştirilmiş — olması Mozart'a hürmetsizlikti. Hele uver- türün bıtışte temsilde rol alanların isimleri perdede gösterilirken - çalın- ması herkesi hayrette bıraktı. Or- kestra şefi Peter Herman Adler'in i- daresi, gerçi muntazam, fakat çok hareketsizdi. Başrollerde Leontyne Price (Pamina), William Lewis (Ta- mino), Yi-Kwei-Sze (Sarastro), Lau- rel Hurley (Gece Kraliçesi) ve John Reardon (Papagena) gibi usta ses sanatkârları, kendilerinden beklenen teganninin acak asgarisini verdiler. Fakat bu gibi kifayetsizlikler gene de Mozart hayranlarının sayısını art- tırmaktan geri kalmadı. Televizyo- nun daha iyi Mozart temsillerine ze- min hazırlandı.
