14 Ocak 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 5

ADNAN BEY, Bundan iki ay evvel Demokrat Partinin Meclis Grubu coşkun tezahürat arasında bütün bakan- larınızı düşürdüğünde, yapmanız lâ- zım gelen şey Adnan bey, onların hepsini teker teker feda etmek de- ğil, kürsüye çıkıp istifa etmekti. Herkes biliyordu ki beş sene evvel tealim aldığınız memleketin ve ikti- dar partisinin bugünkü vaziyetleri- ne gelmesine sebep olanlar ne Ma- liye Bakanları, ne Ticaret Bakan- ları ve ne de Başbakan Muavinleri- dir. Sebep, sizsiniz Adnan bey. Hü- kümetinizin — umumi polıtıkasını, hattâ partinizin program ve seçim aldırmaksızın İ oli- denleri istifaya mecbur bırakma- dınız mı? Takışan, Meclis Gurubun- da bakanlarınız hücuma uğradığın- da herkesin bildiği bu hakıkatlerı a- çıkça ifade edıp bir mesuliyet varsa bunun size raci olduğunu söylemek ve ona göre davranılmasını iste- mekti. Halbukı SİZ akanlarınız hakkında "bir suçları varsa, istifa etsinler; ben hiç bir şey bilmi yo— rum; ben sizden şahsen itimat i tiyorum dediniz ve sandalyanızdan ayrı için pek çok şeyi göze alabılecegınız fikrini herkesin kafa- sına soktunuz. Sandalyanızı bu kadar çok sev- menize lüzum Adnan bey. Za- ten lüzum olsa bile, fayda yok. İn- sanlar " ben kendime sabık başba- kan dedirtmiyeceğim" demekle sa- bık başbakan olmaktan kurtulmaz- lar. Devlet idaresinde, eğer rejim demokrasi ise, iktidarda kalmanın tek çaresi muvaffak olmaktır. ise muvaffak olamadınız. beş buçuk senelik idarenizden sonra etrafını- za bakınız. Göreceğiniz dertli bir vatan ve çökme tehlikesiyle burun buruna bir partidir. Kendinizi al- datamazsınız, "Kalkınma" dediğiniz iktisadi siyasetinizin meyvalarını görmemezlikten gelemezsiniz. Bu, halkın — ıstırabıyla alay etmekten ceğinize dair haberleri milletin se- vinçle karşıladıgını soyleyenlere, bu ihtimalin bir ümit olduğunu yazan- lara inanmıyabilirdiniz. Am şimdi, sizi ikna edecek maddi deliller var- ır. Bütün memleketlerde hüküm buhranları altın t"ıyatlarının yuksel- mesine sebep olur; siz Meclis guru- bundaki hadiseden sonra ıstıfanızı verince altın fiyatları düştü. un manasına niçin gözlerinizi kapıy r- D için a ak i İ düzelmesi, hem de parti ışlennın AKİS, 14 OCAK 1956 HALA MI ÇEKİLMİYECEKSİNİZ? Neden ısrar ediyorsunuz, demokra- sinin en tabii icabı, çekilme size ni- çin bu kadar sor geliyor? * Beş buçuk sene evvel demokrasi oluna girmiştik. 25 senelik bir iktidar, bütün bir devrin kapanma- sı sayılacak şekilde çekılıp gıtmıştı Milletin tam ve itimadına mazhardınız. Meclis Grubunuz sizi tekâmül yolunda takip etmeğe ha- zırdı. Hatta bu, onun vazifesiydi. Halbuki siz bir duraklama devre- sinden sonra tekrar otoriter rejime dönmek istediniz. Bunun bütün me- suliyeti şahsen size aittir, zira iç politikayı daima bizzat idare ettiniz. Bir hukuk devletinin teminatlı ida- resini kurabilirdiniz. mevcut temi- natları bile yokettiniz. Size, neler yapabilirdiniz, hatırlatmak — belki güçtü neler yapmamalıydı- nız, bunun cevabını dördüncü kabi- nenizin programında bulabilirsiniz. Devlet adamları fikir ve prensip sahibi olmalıdırlar. Dünyanın hiç bir tarafında hükümet başkanları- nın bütün icraatım inkar edip "ha- ta etmişim, kusu! bakmayınız" dıyerek yaptıklarının tamamen ak- sini de denedikleri görülüp işitilmiş şey değildir. Başbakan olan her devlet adamı bir muayyen polıtıka- nın şampiyonudur. Onu, andığı İ- çin, memleket hayrına buldugu için kullanır Yoksa, icraatı sandalyada mak için vasıta saymaz ve şu ıcraatla sandalyaya yapışmak güç- leşti diye bu icraatı denemez. İstifa eder Adnan bey, istifa eder. Devlet adamlarının politik hayatları böyle vikaye edılır onlar hoyle seneler se- adı nesi gün amı" olarak kalırlar. Zamanında ayrılmayı bilmek, ikti- dardayken de sadece ve sade ka- naatini fiillerle aksettirmek! Ispat hakkına taraftar olabileceğinizi söy- lüyorsunuz Adnan bey, 6334 sayılı kanun çıkarken Meclis kursusunden ptığımı ko nuşmayı zabıtlardan m sıldıreceksınız Seçim kanunu ndakı tadilâtı mahzurlu buluyorsunuz. Aynı kürsüden o tadilâtın çıkması için sarfettiğiniz sözleri bize nasıl unutturabılırsınız Gözlerinizi kapa- yınız onun parti menfaatle- rine alet edılmıyeceğı hususunda kaç kere temınat verdiğinizi hatır- layınız. Bu teminatı bir kere daha vermeniz, kımın gönlüne — ferahlık serper ? Eğer 1950 nin başında cebınde bir iki buçukluğu bulunan ideal a kadaşlarınızın bugün buyuk servet- lere sahip olmalarını kıstas diye a- liyor ve onlar kalkındı diye vatan kalkındı zannedıyo sanız, yanılıyor- büyük sunuz. Milletimizin çok ekseriyeti bilmediğiniz, — ta h yyul e medıgınız tarıf edilmez sıkıntılar içindedir. Yalnız iktisadımız, yalnız malıyemız, yalnız ticaretimiz bozul- madı; sis Adnan bey, piyasanın alt- üst olmasından şahsen mesulsünüz. Piyasanın altüst olması demek, lâk telâkkilerinin değişmesi demek- tir, ticaret usullerinin başkalaşması demektir, para kazanma yollarının tuhaf istikametler alması demekti Dış borçlar ödenir, enflasyon dur- durulabılıı', tıcaret muvazenesi te- min edilebilir ama manevi yıkıntı- yı çok zor tamır edebılecegız, bu- nun farkında mısın Melodrama duşmek istemiyoruz ama, Korede şehit olan kahraman Mehmetçiğin kanıyla parlak safha- sına giren dış polıtıkamız sizin ha- talı usulleriniz, ileriyi görmemeniz yüzünden iflâsın eşiğine gelmiştir. Bu millet 6-7 eylul karasını silmek ıçın sizden sonra çok, ama pek çok uğraşmak zorunda kalacaktır. Bal- kan paktında Mareşal Titonun, Bağ- dat paktında Nuri Said Paşa ile Londra hükümetinin oyununu oy: nadık. Onlar her şeyi kazandılar, biz hiç bir şeyi.. Kıbrısa gelince, a- danın elden gitmek üzere bulundu- ğunun farkında mısınız? z sadece memleketi geriletme- diniz; 1950 de hiç bir kuvvet tara- fından yıkılamıyacak gibi görünen Demokrat Partiyi perişan ettiniz. Bu partının saflarındaki kıymetleri, si- zin her dedıgınızı peygamber kelâmı saymadıkları için elinizin tersiyle Ur kenara ittiniz, onları partiden kov- dunuz. nin bütün hatalarını teker teker tekrarladınız, kendinize müşavir olarak, ideal arkadaşı ola- rak öyle kımseler seçtiniz ki 1946 ile 1950 arasında canlarını dişlerine takarak mücadele eden ve n kazanı lmasın sağlayan hakıkı demokratlar “bütün bunlar bir kerrem Sarol için miydi, bir Fatıh Rüştü Zorlu için miydi, bir Mithat Dülge için miydi" diye kendi ken- dilerine sormak mevkiinde kaldılar. Oyle gunler oldu ki siz partinizi Ah- min Yalmanların, Nihad E- rı mlerin, Sefa Kılıçlıogluların tav- sıyelerıyle idare ettin n bun ların neticesi 0rtadadır Adnan bey Bugün dini po ltıkaya âlet etmeye çalışıyorsunuz yarın daha başka fhumları veya varlıkları kullan- maya çalışacaksınız. Hi iç biri para etmiyecek, hiç bırı sızı mukadder akıbetınızden kurtaramıyacaktır. aybeden, memleket olacak- kimsenin sizin şahsınızla bir alıp veremediği yoktur. Görmüyor usunuz, anlamıyor musunuz ki Muvaffak olamadınız. Hissetmiyor musunuz ki herkes sizin çekılmen VA için dualar edecek hale gelmiştir. Memleketin menfaati, partinin men- faati, hatta ve hattâ kendi menfa- atiniz hükümetin başından ayrılma- nızı gerektiriyor. Bu millet D. P. ye rey vermiştir, sıze değil. Siz D.P. değilsiniz. Hiç kimse D.P. değildir. D.P. bir ide ldır Sız onu yıktınız. Hala mı çekilmiyeceksiniz, Ad- nan bey?