1 Ocak 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 16
Şmdi bu ki cetveli birihirile karşılaştıralım : İ dizde Almanva'da | Hark | Yekün | 97.88 5182 | B4.54 | Yekün 1l 19.49 15301 148 Yekâün HI 43.28 2D.48 227i Bu iki cetvelin mukayesesinden çıkan noticeler; 1 — Bizde ücret ve maasşlar Almanya ile ve herhangi difer bir memleketle mukayese edilemiyecek kadar aşağıdır. Maliyet tiyatına nispeti “h 37-38 dir. Halbuki Almanyada bu nishet ©4 61,82 dir. Arada ©4 24.54 lehimize bir fark vardır: Halbuki şirketler, dalma amele ücretlerinin pabalılığııdan şikâyet ederler. Her ne kadar bizde amcle başına randıman vusali B00 kilo vye belki daba aşağı âlmanyada 1-109 kilo ise de bunların birbirine nisşbeli Ço 'R dir. Yani bizde randıman Almanyadakinin €4 18 sine tekabül ettiği hülde, üe- retler ton başına ancak €ç 51 rini tulmuktudır. Ücret faslında biz maaşları da beraber mukayese ettik. Halbuki bizde ma- aşlarımı da yüksek olduğu tddia edilir. Bunun da, varit almadığı açıkça gü- rülüyor. Almanya ve galr kömürcü memleketlerde randımanın bize nisbet- le yüksek olması orada istibsalin rasyonelleştirilmiş ve mukineleştirilmiş olmasından ileri gelir.. Bizde amele ücretleri çok aşağı olduğu için, girketler umumiyetle kol kuv- vetini yeni sermaye yatırımmnlarını İcap etiliren makine kuvvetine tercih ediyorlar. Estihsşa) taramızdaki iptidailiğin sehehini burada aramalıdır. 2 — Direk masrafı Almanyada aşağı yukarı bir buçuk misli fazladır. Bunun da sebebi Almanyır ocaklarında umumiyetle bizden daha derinlerde çalışıl- masındadır. Biz direk işlihlâkimizde rasyoncl çalışma metotları sayesinde daha cok lasarruf edebiliriz. Mevaddı infilâkiye, insaat malzemesi, yağlar salr malzeme — fasıllarında masraflarımız aşağı yukarı müsavidir. Fakat unutulmamalıdır ki, Alman- yada bu Tasıllarda sarfiyat miktar iliburile bizden çok yüksektir. Çünlcü orada mekunitesyon yüzünden malzeme sarfiyalı tablatlle dahn (fazladır. Bizde ise miktar noksanını fiyatların yüksekliği kapatınaktadır. Bu malze- Mayi daha çok ucuza maletmenin imkönı şüphesiz ki, vardır. Bütün havza- nın mülzeme ihliyacı toptan ve muluyussıtsız mübayaa edildiği takdirde fiyatların düşeceği muhakkaktiır.. Buhar ve cereyan musrafı bizde çok yüksektir, Almanyada mekanizasyon yüzünden bu masraf faslınm daha fazla olması icabederken bizde ton ha- Şina 20 kuruş, Almanyad ise $ kuruş buhar ve cereyan masrafı düşüyor. Bu- nun da sebebini acakların çok duğinık olmasmda, iş organizasyonunun bo- zukluğunda anramalıyız. Bizim ocuklurda Istihsalâtın ©, 10 nu dahili İstih- lâke sarfolumuyor. Halbuki başka memleketlerde bu nispel ©» 4 dü geçmez. 3 — Bizde içtimai sigorta yoktur. Buna mukabhil amele birliğine Ücret üze- rinden verilen 96 2 leri, doktor, eczahane ve &air masrafları içtimal masraf- 16 -. K e op YU — v
