1 Mayıs 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 26

danberi yapagelenler, o lekniğin yardımı ile — meydana getirdikleri — cicilibicili “mamül emtla, yı, — tekniksiz bı- raktıkları berikilerine, karasabanın bağışladığı nefaka ve tırnakların kopması, sırtların bükülmesi pahasına elde edilmiş hammaddeler ile ödetmişlerdir. Bu haksız mübadelenin sırrı, artık anlaşılmıştır. Bu istismarın foyası, artık meydana çıkmışlır. Bunun içindir ki, kapı ve pencerelerini kaparcasına ticaret ve tediye müvazenelerinin arkasına sığınmak cereyanı, bugün varmış olduğu inkişaf merhalesinde dahi. eski cihan mübadelesinin iflâs ve tasfiye- sini müjdelemektedir. Mala mal, para takası, emtla takası, ancak makina ithalâtı uğuruna ithalât anlaşmaları, para kre- disi yerine emtia kredisi gibi yeni yeni tabirler ve yeni yeni iktisadi şiarlar.. döviz, altın, ticaret ve gümrük harplerinin gürültüleri arasından duyulan bu yarı-artiküle sözler, yıkılma- nın onlar için devam ettiğini, kuruluş ve kurtuluşun da bizler için çoktan başlamış bulunduğunu müjdelemekledir. © : Emtia kredileri. Malı malla, alımterini alınteri ile ödemek. İyi amma, malın onlar lehine teesslis etmiş bir fiat kaidesi var ki, irkilse de aksasa da, devam ediyor. Önümüzdeki senelerde, aradaki kıymet farkının, yani şu “Fiat makası,, nın çok daha lehimize kapanması mümkün, hattâ muhtemel: Fakat, ne de olsa, onlarla emlia kredilerine yanaşmak, bir taşlı dikenli ve meşakkatli yol. Bunu, sökcceğiz. Sökmeğe mecburuz. Büyük bir dikkat, âzami açılmış gözlerle. Yalmnız elzemi alacağız. Onlar için mübrem olanla değişeceğiz. Kendi modern, büyük ve milli tekniğimizi tamamlayıncaya kadar, “emtia kredisi,, ne dayanan mübadeleleri diğerlerine tercih edeceğiz. 6 Son zamanlarda Sovyetler İttihadı komşumuzla yapılan an- laşma da, bir nevi “emtia kredisi,, dir. Bir nevi, diyoruz. Çünkü Sovyet mallarının fiat ve kıymet esasları, diğer mem- leketlerinkilerden ayrı mahiyettedir. Soyyetler mal satarken, kârına mı, zararına mı, yoksa hattâ bedavaya mı veriyorlar.. Şu bizim bildiğimiz fiat ve kıymet esaşlarına göre bir şey söylenemez. Bu, büsbütün başka türlü birşeydir. Ve Sovyet Rusya, dost bir memleketle yaptığı bu ilk anlaşmaya, milletler arasında leessüsü lâzım “istismarsız mubadele, nin mahiyetini 26