SKT Ş a Buşar e c —i bugün bu ihracat, beş bin balyaya çıkamaz,, (. XVHL inci asrın sonlarına doğru Türkiyede yaşamış ve Türkiye hakkın- da kıymetli bir eser yazmış olan “Eliss Abessi, , Garp sana- yilnin rekabetini daha XV- inci asrın ikinci nısfında gör- müştü: “Halkın istimal ettiği ve orduya sarfolunan yün çuha- lar, Edirne ve Selânikte imal olunur. Bunlar son zamana kadar İstanbulda da yapılırdı. Fakat bu sanayi, kendi çuha- larma mahreç arıyan Avrupalıların rekabetile sukut etti,, İ71. b. — İpekli imal eden sanayi, ham ve yahut işlenmiş ipek ihraç eden sanayie istihale etti. Dahilde Avrupa ipekli men- sucatı revaç bulunca, milli sanayiin yaşama imkânlarını kay- betmemek için hiç olmazsa ham veya işlenmiş ipek veren hammadde sanayiine ricatı gayet tabiidi. Ğ Rir kısım mensşucat sanayii, başta ipek olmak üzere geniş İstihlâk piyasalarının mevzuu olmıyan şarka mahsus nadir kumaşlar imal eden sanayi işinde spesyalize olarak kaldı. Bütün sanayi sahalarında gördüğümüz bu mevi bünye tahav- vüllerinin neticesi olarak milli iktisadiyatımız, sanayileşme imkânlarını kaybetti ve Türkiye ham ve zirai madde veren bir köylü memleketi haline geldi. 2. — Yapıcı lesir, ehemmiyetini memleketin coğrafi şartlarına medyun olan muayyen milli mahsulâtımızın ham ve yarı iş- lenmiş bir halde dünya ticaretinde mübadele mevzuu olmasile milli istihsal ve mübadelenin cihan ticaretinin kanuniyetlerine göre inkişafı ve köy iktısadiyatında “ Zati iktisat sistemi" nin (Eigenvwirtschaft - pazar için istihsalde bulunmıyan iktisat tarzı) yıkılarak cihan piyasaları için çalışan bir “ Emfia - mü- badele iklisadı sistemi . nin tbeessüsüdür. Türkiye kendi içinde sanayi ve ziraat faaliyetleri halinde keskin bir farklı- laşmıya (differenciation) tabi olacağı yerde, cihan mikyasında sanayi memleketlerine nazaran bir köylü memleketi olarak differansiye olmuştur. 3, — Bağlayıcı desir, Türkiye milli iktisadiyatının istiklâlini kaybetmesidir. Türkiye, kapitalist sanayi memleketlerine ham ve zirai madde veren bir memleket olduktan sonra kapita- 1 Küçük fısya. Sarl 'I'—.—ks'._.'ı;îlrı I.S. 447 1802 Türkçeye wrelimesinden 1922 (2* L'Etât actucl de 1.'Empir Ottoman. Pur Eliss Abessik & 1L p. 291. 1792 20