1 Mayıs 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 23

rına borç tarikile veya hammadde iştirası suretile iktısaden bağlanmıştır. ö. — Mutavassıt tüccar, her müstahsile işi, parça olarak tevzi eder. Hammadde hattâ bazan istihsal vasıtaları bile - tüccara aittir. Bilhassa İstanbuldaki cv trikoltaj işinde bu usül poek müte- ammimdir. Evlere parça dağıtan tüccar, ev işçilerini hem hammadde iştirası, hem satış cihetinden kendine bağlamıştır. Bu tarz, ev işçisini ezen bir usuldür. Tabi tipte dokumacıların fabrika amelesinden farkı evlerinde çalışmalarıdır. 2. — Serbesi dokumacilar, hammaddeyi kendileri tedarik eder- ler. Dokumalarını istedikleri tüccara satmakta serbesttirler, Bunlar iktısaden kavi munsurlardır. Fakat serbest dokumacıla- rın tabi dokumacılara tahavvül ettiği de görülmektedir. Meselâ son buhranlı seneler, Boldanın birçok dokumacılarının istik- lâlini elinden almış, onları borç ilh. tarikile tüccarlara bağ- lamıştır. Ev işçiliğinin gençlik çağları Türkiye'de birka —asır evvele çıkar. Bilhassa Avrupa piyasalarile temasa ge < islihsal şubelerinde el işçiliği sür'atle ev işçiliğine istihale — 'miştir. “Şarl Teksiye,, yi dinliyelim: “Bursa şehrinin şöhretine bais olan ipekçilik san'atinin hiçbir büyük fabrikası yoktur. Amele liyonda olduğu gibi odalarda çalışırlar. Kumaşçılar | bunlara tartı ile ipek verirler. Bunlar da bu ipeği dokuma farkı ile heraber işlenmiş bir halde iade ederler,, 1). “Deb- bağlık san'atından başka Aydın'ın pamuk mensucat işi de vardır. Bundan maksat evler ve odalardaki tezgühlardır. Çünkü Fransa'da olduğu gibi büyük imalâthaneler, şarkta malüm değildir,, (97. & Burada tarif ettiğimiz manada Türkiyede kaç el işçisi bulun- duğunu rakamla göstermiye imkân yoktur. Anadoluda kasabu ve köylerde bulunan el işcilerinin hattâ ev işçilerinin mühim bir miktarı ayni zamanda ziraatle mesyuldür. Meselâ Boldan dokumacıları bağcılıkla da uğraşırlar, Bunun için birçok yer- lerde çiftçi ile el işçisininin tefriki güçtür. G. ua 1) Küçük Asya, Cdt L S U2 Dize> , » HiS. H4 23