LİĞİTİZER fızada bulunan program silinmez. Bazı Commodore 64'lerin RESTO- RE tuşu içiçe birkaç tane NMI yara- tıp programın kafasını karıştırabilir. Böyle durumlarda da RESET komu- tunu kullanmanızı tavsiye ederiz. Çünkü bu komut hiç olmazsa bilgi- sayarı belli bir duruma getiriyor. Örnekleme seviyelerini renklerle de belirleyebiliriz. Bunun için örnek ola- rak COLDEFO,11,12,15 komutunu vererek dört değişik gri tonunu iste- diğimiz renk tonları olarak belirleriz. Şimdi HEAR SPEED 1 komutunu verdiğinizde, girilen sesi dinleme du- rumuna geçersiniz. Bu işlem sırasın- da ekran kapanır (kasetten yükleme yapılır gibi) ve tanımlanmış dört renkten birini gösterir. Şimdi trimpo- tu en soldaki pozisyonuna getirip, ya- vaşça en soldaki pozisyonuna doğru hareket ettirirseniz, demin tanımladı- ğımız dört renk aynı sırayla ekranda görünür. Şayet gerçekten bu durum gerçekleşirse devreniz kusursuz çalı- şıyor demektir. Tam kalibrasyonu yapmak için trimpotu bu sefer oldukça yavaş ol- mak üzere tekrar sola çevirin. Kalib- rasyonu gözle izleyin ve 3. renkten, 2. renge (bu örnekte griden koyu gri- ye) geçtiği anda bırakın. Bu nokta si- zin kalibrasyon (sıfır) noktanızdır. Başka bir nokta da kalibrasyonu çok abartmayın. Mesela çok uğraşıp bu iki renk arasındaki çok hassas bir ge- çiş bölgesi bulabilirsiniz. Bu geçiş bölgesi o kadar hassastır ki, digiti- zer'in girişimde hiçbir sinyal olmasa da ekranda her iki renk gidip gelir. Böyle bir durum aşırı hassaslıktan başka bir şey değildir ve her şeyin aşı- rısı gibi o da zararlıdır. Böyle bir ayarla yapacağınız örnekleme sırasın- da bol bol gürültü elde edersiniz, bil- hassa ortamda hiçbir şey yokken. Gi- rişi dinleme moduna bitirmek için boşluk tuşuna basın. Böylece bilgisa- yar normale döner. SESİN ÖRNEKLENMESİ Speech-Basic'in 4 KByte uzunlu- ğunda bir program olduğunu söyle- miştik. Bu program kendi başına ha- fızanın $0800'den $1800 adresine ka- dar kaplar. Bunu hemen arkasından Basic program ve değişkenleri için kullanılan hafıza gelir. Bu hafıza böl- 56 Bu şekilde analog ve digital kavramları arasındaki fark açıkça belli oluyor. gesinin bir sonu vardır ve işletim sis- teminde HİMEM diye adlandırılır. Normal olarak bu sınır SA000 (40960) adresinde bulunur. İsterseniz bu sınırı aynı isme sahip (HİIMEM) komut ile istediğiniz bölgeye (mantık- h olmak koşuluyla) oturtabilirsiniz. Speech-Basic, ses bilgilerini HIHEM değerinden başlayıp hafızanın (aşağı, yukarı) son adresine kadar saklıyor. Böylece HIHEM değerini değiştir- mekle, aynı zamanda hafızanın BA- SIC ve ses bilgileri arasında paylaşım oranını da belirliyorsunuz. Direkt modda yapılan çalışmalarda ne kadar çok ses hafızası ayrılırsa o kadar ra- hat bir çalışma yapıldığı gözlenmiş- tir. Örneğin HIHEM $1A00 aşağı yu- karı 57.5 KByte'lık hafızayı ses bil- gileri için rezerve ediyor. Ayrıca BA- SIC'te yazabileceğiniz kontrol prog- ramı için henüz 512 Byte'lık yeriniz mevcut. Diyelim ki o anlık hafıza paylaşımını bilmiyorsunuz ve bu bil- gi size gerekli. Böyle bir durumda MEM komutunu kullanarak sözko- nusu bilgiyi ekranda görebilirsiniz. Gerçek bir çalışma için dört adet örnekleme değerlerine karşılık gelen, gerek ses değerleri, gerekse renk de- ğerlerini belirlemeniz gerekir. Örnek olarak başlangıçta COLDEFO,11,12, 15 ve VOLDEFÖ,5,10,15 komutları- nı kullanın. Tecrübe ile daha değişik kombinasyonlar bulursanız bunları da kullanabilirsiniz. Diyelim ki WALKMAN ile çalışıyorsunuz. Dev- re ile ses kaynağı (burada walkman) arasındaki bağlantıyı kurun ve kase- ti istediğiniz bir yere sarın. Walk- man'in üzerinden sesi ve bas sesleri Commodore sıfıra indirin (sonuna kadar kısın). Şimdi; HEAR:RECORD SPEED | veya Fd tuşu, verin. Bilgisayar gene dinleme durumuna geçecektir. Fakat bu sefer işlem daha ciddi olarak ger- çekleşecektir. Şimdi teybi (walk- man'i) başlatın ve ses şiddetini yavaş yavaş açın. Bu arada renk bantları- nın ekran üzerindeki dağılımına dik- kat edin. Gözlemler sonucu elde edi- len tecrübeye göre en iyi sonuç tüm renklere ait bantların ekranda aşağı yukarı aynı sıklıkta bulunduğu ses şiddeti değeri sırasında elde edilmek- tedir. Bu arada bas seslerin şiddeti ile oynayın. Bu arada dikkat çeken bir olay bas seslerin belli bir değerin üs- tüne çıktıklarında tüm sesi örttükle- ri. Tüm bunları gözönünde bulundu- rarak bu parça ile ilgili ses ve bas şid- det ayarlarını optimal sonucu elde edene kadar yapın. Optimal ayarı el- de ettiğiniz anda bandı tekrar aynı ye- * re sarıp bir daha başlatın. Şimdi boş- luk tuşuna bastığınızda örneklenen sesler hafızaya kaydedilmeye başla- nacaktır. Aşağı yukarı 14 saniye son- ra hafıza dolacak ve bilgisayar tek- rar ekranını açıp mesaj verecektir. Hafızaya okuma işlemini, ara bir yer- de durdurmak istediğinizde ise yapa- cağınız sadece (RESTORE) tuşuna ((RUN-STOP)'suz) basmak. Böylece direkt moda geri döner ve hafızaya okuma işleminin kesildiği adresi be- lirten mesajı alırsınız. Eğer yapacağınız kaydın tüm ha- fızayı doldurmasını istemiyorsanız, o