Bir Mülâkat «Plân, Sihirli Değnek Değildir!» Devlet Plânlama Teşkilâtı Baş Müşaviri Prof. Tinbergen, görüşlerim pi yama AKİS: e DE ERME ai etmiştir. Milletlerarası şöhrete sahip i, hiç şüphe yok derin yankı 7ar uyandı- Tazak ve bir yandan plân mefhumu, diğer taraftan bunun tatbikatı, nihayet buna duyulan zaruret konusunda zihinlere berraklık getirecektir. Prof. Tinbergen in plânlı devrenin bir başarıyla taçlanması için hangi şartlara ih- tiyaç olduğunu açıklayan satırları, herkesten çok Hükümeti dikkatle düşün- dürmeli ve onu, bu ortamı Türkiyede yaratmaya itmelidir. Türkiyenin kalkınmasının gerçekleştirilmesi için yapı- lan planların başarıyla uygulanması, milli kaynakla, rın rasyonel bir şeklide seferber edilip (geliştirilmesine ilaveten, halkın planları benimsemesine ve planla işbirliği yapmasına bağlıdır. Devlet sektöründeki ve özel sektör- deki müteşebbislerin elden gelen hiçbir gayreti esirge- miyerek planın randımanını en yüksek seviyede tutma- ya çalışmaları gereklidir. İsçiler, plânların kendilerine sağlayacağı faydayı müdrik olmalı, çiftçilere ve renç- berler yeni ve ileri istihsal metodlarını kullanmak hu- -usunda açık fikirli davranmalıdır. Devlet memurları da, plânın yürütülmesi için görevlerini en randımanlı şekilde tanzim etmek yoluna gitmelidir. Plânla ilgili her zümrede bir işbirliği ruhu hâkim olmalıdır ki pla- nm başarısı mümkün olsun. Kısa ve uzun vadeli kalkınma plânları yapılmasını ve memleket ekonomisinin belirli iktisadi yatırım prog- ram ve projelerine göre geliştirilmesini gerek milletler- arası teşekküller, gerek doğrudan doğruya yardım yapar memleketler Türkiyeden defalarca istemiş bulunmakta dırlar. Bu memleket ve teşekküller, ancak iyi koardinas- yonlu bir iktisadi politika programı yapıldığı takdirde Türkiyeye yardım hususunda daha ciddi tasavvurlarda bulunacaklarını belirtmişlerdir. Bu şartlar muvacehesin- de, Türkiyenin plânlı kalkınma gayretlerine önem ver- mesi dış yardımlar sağlamak bakımından gayet müsa- it bir atmosfer yaratmaktadır. Bilindiği gibi, Türlüye ekonomisi kendi kendini besleyebilen bir duruma gelin- AKİS, 19 MART 1962 ceye kadar elzem olan dış yardımların geniş ölçüde şağ- lanması için plân çalışmalarını önemle yürütmek gerek- mektedir. Bu bakımdan, bir Dış Yardımlar Klubü kurulmasında fayda olabilir. Mamafih bunu bütün memleketleri kapsıyan ve gerçek anlamında koordinasyonlu bir mil- letlerarası kalkınma siyaseti ve sistemi kuruluncaya ka- dar müessir olacak bir geçici tedbir olarak düşünmek gerekir. Hâlen, gerekli milletlerarası organizasyon ve ihatalı bir Klüb meselâ Türkiye gibi özel yardımlara ih- tiyacı olan memleketlere çok faydalı olabilir. Geri kalmış bir memleketin kalkınmasına sekte vurma- sı ihtimali bulunan meselelerden biri, nüfus artışıdır. Yüksek bir nüfus artışı nisbeti, memleketin yatırımları- nın önemli bir kısmının artan nüfusu beslemek yolunda harcanmasını gerektirir. Artan bir nüfusun tümünü be- lirli bir yaşama seviyesinde tutmak bakımından zorluk- lar yaratır. Nüfus artışı nisbetinin yılda yüzde S olduğu düşünülürse, milli gelirin yüzde 10'u kadar bir yatırım yapmak gerekir. Nüfus artışı bunun yansı, yani 1,5 olur- sa milli gelirin yüzde 5 ibu maksatla kullanılmalıdır. Şu halde, nüfus artışı nisbeti az okluğu takdirde memleke- tin refah seviyesinin yükselmesi imkânı artar. Meselâ, nüfus artışı fazla olmazsa işgücü de aşırı denecek kadar fazla olmayacak, dolayısiyle maaş ve ücretler seviyesi- nin yükselmesi kabil olacaktır. Şu anda Türkiye, Plân Devresine bu ışık altında gir- mektedir. Prof. Tinbergen