13 Kasım 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

YURTTA OLUP BİTENLER İsmet İnönü Maküs talih önünde Bu sırada memleketin pek büyük kısmı, buhranın nihayet sona erdiği ve İkinci Cumhuriyetin kurtulduğu inancı içinde bayram ediyor, bilhas- sa iş muhitlerinde canlılık başlıyor, hatta dertli ailelerin yuvalarında bir ümit ışığı yanıyordu. İsmet Paşayı, pek çok kimse, zaten ne zamandır tek çare olarak görmekteydi. İnönünün niyetleri İnönü, bir hükümet kurma bahis konusu olduğu takdirde ne düşün- düğünü lider arkadaşlarından ikisi- ne, Gümüşpala ile Ali cana, Çankaya- daki toplantıdan iki gün önce, Mec- liste, Başkan Fuat Sirmenin odasın- da anlattı. Gümüşpala ve Alican bu izahları kendi arkadaşlarına naklet- mekten geri kalmadılar. İnönü o gün, va- tandaşlar arasındaki düşmanlık his- lerinin bertarafı olduğunu (o söyledi. Huzur bahis konusu olunca, buna herkesin katıldığını belirtti. Ancak, Bunlara rağmen İsmet İnönü, Kasım olarak ilk temaslara Meclis binasında kendisine ayrılan dairede 11 günü yeni hükümetle ilgili başladı. Bundan pek az bir süre önce, gözü kapamaya dahi lüzum kalmak- sızın Oo hatırlanacak o günlerde bu memleketin siyaset hayatında söz sahibi bir takım kimseler vardı. Bunlar, kendileriyle oturulup kar- şılklı konuşulduğunda son derece makul insanlar oldukları intibaını verirlerdi. Dertleri bilirlerdi, duru- ma doğru teşhis koyarlardı, leri sizinle birlikte söylerlerdi. biri müfrit değildi. Her biri, tah- riklerden şikâyetciydi. Başlarında- ki adamın kendilerini nereye götür- düğünü müdrik görünürlerdi. Üze- Öyle realist davranırlardı ki piştar- larına sizden fazla lânet yağdırır- lar, onun tahakkümünden sızlanır- lar, Gruplarındaki iyi niyet erba- bından, o hizbin genişliğinden bah- sederler, her şeyin iyi olacağı fik- rini savunurlardı. Fakat, hiç bir şey iyi olmazdı. İyi niyet erbabının sesinin, karşı- lıklı konuşmalar dışında o çıktığı duyulmazdı. Bilâkis, her Grup top- lantısında işler biraz daha kötüye gider, ittifakla kaleme alındığı bil- huzur anlayışı herkes için değişiyor- u. İ nönü, bir misal vermekten ken- dini alamadı ve bu misal, bilhassa A. P. milletvekilleri arasında alaka top- ladı: "— Ben huzuru, geçmişten hiç bahsetmemede, o devri kapamada, is- tikbale bakmada görürüm. Bir başka- sı içinse huzur ancak geçmişten hep bahsetmek, o devrin kusurlarım mü- temadiyen yüze vurmak, o hatırlat- makla kabildir. Zira bu başkası dü- mânayı anlatmaya yetmi- İnönü daha sonra, memleketin muhtaç olduğu şeyleri başarmak için kendisine güvendiğini bildirdi. Bu de- mek değildi ki başka partide adam yoktur ve sâdece kendisi vasıf sahi- bidir. İnönü "EL elden üstündür" de- dikten sonra ilâve etti: "— Benini söylemek istediğim şu- dur: Bir vazife verildiği takdirde bu- nu yerine ogetirebileceğim hususun- imanım vardır ve ne yapmak is- tediğimi biliyorum Liderler, Fuat Sirmenin odasın- daki o taplantıdan, İsmet İnönünün kafasından geçenlerin ne olduğu hu- susunda bir fikir sahibi olarak ay- rıldılar. İnönünün düşünceleri, baş- kentin siyasi çevrelerinde hemen o akşam duyuldu ve ilk sempatiyi top- ladı. Hatıra Defterlerine dirilen sert tedbirler birbirini tâkip eder, hep müfritlerin dediği olur, bir gürültücü ekalliyetin ekseriye- te hâkim olduğu anlaşılırdı. O man- tıklı, o aklı başında, o vatansever, o realist, o basiretli oadamlar bir araya geldiklerinde opusulayı şaşı- rırlar, 180 derecelik dönüşler ya- parlar, söylediklerinin tam tersini orada konuşurlar, asmadan, kes- meden, tenkilden bahseden ateşin nutuklar atarlar, kendilerini her şeye muktedir sanırlardı. Bunlar, beş yaşındaki çocukla- rın bile göstermeyecekleri ihtiyat- sızlıkla gittiler, o gittiler, gittiler... Tâ, başlarını Yassıadanın sert ka- yalarına vuruncaya kadar. Ancak zaman öğrendik ki bunlar, güzel kirlerini, sâdece hatıra defterle- rinin beyaz a dökerler miş. O kada Cimdi, A.P. lilerle görüşüyorsunuz Bir şeker, bir tatlı adamlar! Kendileriyle anlaşamayacağınız, ü zerinde ittifak anlayışlılar ki.. munu, gerçek kuvvet müvazenesini size, sizden iyi söylüyorlar. Fena ihtimaller gerçekleşirse ne olacağı- nı mükemmelen tahlil ediyor, anla- tyorlar. Hepsi kinin, intikamın, düşmanlığın en Başgilin bu memlekete Cumhurbaşkanı ya- blm yapılı. Kayseriye kendile- rinin dokunamayacağını, D.P. yi asla hortlatamayacaklarını biliyor- lar, kabul ediyorlar. Aksi yol tut- iŞ MN Hatıra defteri AKİS, 13 KASIM 1961