17 Temmuz 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

lunemas- muhafaza ettiğinin odelili- ni teşkil etmiştir. D.P. nin gayret Referandumun bir başka hususiye- ti eski D.P. teşkilâtının o vesi- leyle tozkoparan bir faaliyete geçmiş olmasıdır. Neticeler göstermektedir ki bu faaliyet, meselâ A.P. gibi D.P. oylarının varisi rolüne çıkan bir par- tinin lider takımının faaliyetini aş- tının kulağına, sandıklardan HAYIR oyu çıkmasının Yassıadadakilere fay da sağlayacağının fısıldanmış olma:? sıdır. Eski D.P. teşkilâtı, D.P. oyla- rına sahip olma iddiasıyla ortaya çık- mış'bulunan partiler mensuplarının tutumuna hiç aldırmaksızın, bir ba- kıma "Bohçacı Kadın Teşkilâtı"nı seferber ederek elindeki gelenin aza- misini yapmış ve halkın D.P. ye bağ- lı kaldığı illerde bir ekseriyet odahi sağlamıştır. o Ancak D.P. oylarının sayısındaki korkunç azalma, yüksek perdeden söylenilen bütün türkülere rağmen gericilerin ve yıldızlarını o arabalara bağlamış bulunanların ku- çimlerde o İstikamete gidecek oyla- tın sayısı hakkında aşağı yukarı ilk esaslı fikri vermiştir. Bu yüzdendir ki C.H.P. Genel Merkezinde Refe- randum neticeleri ilk ciddi tahlile ve İlmi değerlendirmeye tâbi tutulduk- tan sonra Ulus gazetesinde şu teşhis açıkça ilân olunmuştur: o "Sonuçlar, C.H.P. nin seçimleri serbestçe kaza- nacağını gösteriyor!" Tabii, bu teş- hisin söylenmeyen şartı, C.H.P. nin iyi çalışması şartıdır. Rakamların dili.. Haftanın sonunda (Yüksek Seçim Kurulu Referandumun sonucunu rakam olarak, ancak "geçici" kay- dıyla ilân etti. İllerin hepsinde tas- nif sona ermiş, sonuçlar telgrafla Yüksek Seçim Kuruluna gildirilmis- ti. "Geçici" kaydının konulmasının sebebi sonuçları bildiren resmi tuta- naklardan bir kısmının henüz Kuru- lun eline vasıl (olmamasından ileri geliyordu. Gerçi bildirilen rakamlar- la, postadan gelen resmi tutanaklar arasında bir ayrılık olması uzak ih- timaldi. Ama ne olursa olsun, mua- melenin resmiyet kazanabilmesi tu- tanakların Yüksek Seçim Kuruluna varmasıyla mümkün olacaktı. Bildirilen rakamlardan EVET oy- larının toplamının 6 milyon 348 bin 715 olduğu anlaşılmaktadır. HAYIR oyları ise 3 milyon 935 bin 253 dür. Bu hesaba göre aradaki fark EVET'- ler lehine 2 milyon 413 bin 462 ye ba- AKİS, 17 TEMMUZ 1961 Kulağa Küpe Bu sıcak havalarda... Ş" günün konusu kırmızı oy- lar var ya! Mesulü nihayet, bizim politika yetimleri tara- Jından bulundu. C. H. P. nin İhtilâlden bu yana tutumunun protestosuymu Ece, bunların nisbeti yüzde 35. Demek ki, C, H. P. memle- kette yüzde 65 nisbetinde tutu- luyor! Yoo! Kırmızı oyları halk, C. H. P. beyaz oy kampanyası yaptığı izin attı ama, beyaz oy atanla C. H. P, beyaz oy kam- panyası yaptığı ÖN atmadı ki.. a, niçin 4 (vıp pe yo oksa Aydın li derin makalelerini siz de mi okumuyorsunuz ? liğ olmaktadır. Halbuki 1957 seçim- lerinde D.P. nin aldığı 4.394,893 oya mukabil Muhalefet 4.766.926 oy top- lamıştır. Referandum sonuçlarının alınma- sı pek kolay olmamıştır. Bazı iller- de tasnif haftanın sonuna kadar, sür- müş, bu iller alınan rakamları ancak perşembe hattâ cuma gecesi bildire- bilmişlerdir. Tasnifi en geç bildiren il Karstır. o EVET'çi iller arasında, yaptığı farka göre beşinci sırayı iş- gal eden Kars ilinin telgrafı cuma akşamı Yüksek Seçim (Kurulunun eline yarabildi, Tasnifin bilhassa odoğu illerinde haberleşme ve münakale imkânları dolayısıyla geçikmesi son bir ay için- de hayli yorulan Yüksek Seçim Ku- rulunun nefes almasına da imkân verdi. Nitekim Referandumun yapıl- dığı pazar günü Kurul akşam yeme- ğini nöbetleşe yemeği tercih etmiş, ama sabaha kadar çalışmayı zait ad- dederek gece saat 24 de üyeler evle- rinin yolunu tutmuşlardır. Tasnifini süratle bitiren ve Ku- rula sonucu telefonla hemen o gece bildiren il Nevsehirdir. Resmi sonu- -u İhtiva, eden telgraf da ilk olarak Nevşehirden gelmiş ve Kurulun meş- hur kara tahtasına ilk olarak, adı geçen ilin sonuçları asılmıştır. Referandumun Oo yapıldığı oOpazar günü başkent Ankara oldukça hare- ketli bir gün geçirdi. Hele P.T.T. teşkilâtı için o gün dayanılır gibi de- YURTTA OLUP BİTENLER ğildi. Şehirlerarası servisinde çalışan nöbetçi memureleri ertesi sabah gö- renler, telâşın ne kadar büyük oldu- gunu derhal anladılar. en azından 200 civarında mükaleme temin etmiş, illeri başkente bağlıyan kanallar bir dakika olsun boş kal- mamıştı. Bu telâşa saat 23 sıraların- da kanallarda başgösteren (oumumi bir arıza da eklenince P.T.T. cilerin analarından emdiği süt burunların- dan geldi. Bu arada Çankaya köşkü- nün de telefonları kesilmiş ve Cum- hurbaşkanlığı köşkü dakikası odaki- kasına almakta olduğu haberlerden birmüddet için uzak kalmıştır. Eğlenceli haberler ütün yurtta Anayasanın oylaması devam ederken, pek yakın bir köyden gelen haber başkentte olduk- ça büyük akisler yarattı. Bıyık al- tından, gülenler, başlarını manalı ma- nalı sallıyanlar tek kaşlarını kaldırıp “demedik mi?" dercesine gülümsiyenler çoğaldı. Haber sürat- le etrafa yayıldı, daha doğrusu fısıl- tı gazetesi faaliyete geçti. Sarayköy- e sonuç erkenden alınmıştı. 140 seç- menden 22'si EVET, 118'i ise HA- YIR demişti. Başkente 30. kilometre mesafede böyle bir netice alınırsa, diğer illerde ne olacaktı? Ama tat- lısu kahramanlarının ümitleri çabuk suya düştü. Akşama doğru gelen ha- berler dudaklarındaki tebessümü si- lip götürdü, sevinçlerini kursakların- da koydu, Türk milleti sağduyusuy- la hareket etmiş. Anayasaya EVET demişti. Nisbet üçte iki civarınday- dı. Başkentte Referandumun sonucu beklenirken eğlenceli hikayeler an- latılıyordu. o Hikâyelerin en güzeli muhakkak ki bohçacı kadınlara ait- olanıydı Anayasanın Halkoyuna su- nulmasına takaddüm den günlerde nedense bohçacılık endüstrisi büyük bir inkişaf kaydetmiş ve bu meslek. kolunda çalışanların adedi yükseli- vermişti! Hele köylere giden bohçacı kadınlar sayılamıyacak kadar çoktu. Her eve giriyorlar, her evde alışveriş yapıyorlar ve memnun, geri dönü- yorlardı. Ancak sattıkları meta en- teresandı. nn Referandum satıyorlardı! Köylere dağılan Referandumcula- rın dillerinden düşürmedikleri, C.H. P. idi. Anayasa kelimesi ortadan kalkmıştı. EVET denirse, C.H.P. ik- tidara gelecekti! EVET denirse, A- dadakilerin hepsi asılacaktı! Çabucak Tayan propaganda, oy- lamayı C.H.P. - D.P. mücadelesine çevirdi. D.P, de arta kalanlar, Ana- yasaya EVET demekle C.H.P. ye oy verileceği dolabıyla kandırılmağa ça- lışıldı. Ancak Türk köylüsünün sağ- 7