17 Temmuz 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

YASSIADA DURUŞMALARI Duruşmalar Maraton bitti harflerini G gibi telâffuz eden in- ce sesli adam cümlesini bitirince, büyük salon, birkaç, saniye ölü ses- sizliğine gömüldü. adanın üstünde uçuşan martıların çığlıkları bozdu, sonra salonun dip tarafından birkaç hıçkırık m Ardından, alışılan tok bir ses: — Gereği düşünüldü" dedi. Salon, Yassıadanın jimnastikha- neden bozma meşhur duruşma salo- nuydu. Başsavcı Egeselin 21 saattir devam eden iddianame maratonu Sso- na ermişti. Egesel Anayasayı İhlâl Dâvası sanıklarından 107'sinin ida- mını, diğerlerinin 5 ilâ 15 yıl hapsini, 8 kişinin de tahliyesini talep ediyor- du. Egesel, cümlesini bitirdiği oanda, sanık sandalyalarında oturanların halleri, doğrusu görülmeğe değerdi. Bir zamanların şaşaalı Tahkikat Ko- misyonu Başkam Sancar, uzun boyu- na rağmen, âdeta silinmişti. Omuzla- rı iyiden çökmüştü. Cakalı Tahkikat şaşkın gözlerle Komisyonu üyeleri Sessizliği önce,. birbirlerine bakıyorlardı. Bayar ba- şını önüne eğmişti. Menderese gelin- ce Oo, tam bir zavallıydı. Bakanlar Kurulunun bulunduğu ön sırada öne eğik bir yığın baş, korku ve pişman- lığın buruşturduğu bir yığın yüz, suç- luluğun ıstırabıyla kıvrılan bir yığın dudak mevcuttu. Bir zamanların ka- na susamış putları, şimdi sâdece bi- rer et yığınından, birer korkuluktan ibarettiler. Başsavcı Egesel iddianamesini o- kumağa başladığında, salondakiler bunun büyük bir emek ve tetkik mahsulü olduğunu anladılar. Savcı, Yassıada dâvalarının kilit noktası ci- lan Anayasa Dâvasına doğrusu iyi hazırlanmıştı. İddianame baş aktörlerden figü- ranlara doğru tanzim edilmişti. Ba- yar ve Menderesin sorumluluğu ayan beyan ortadaydı. Bir dikta rejimine gidilmek istenmişti. Çıkarılan ve Tahkikat Komisyonuna geniş yetki- ler tanıyan kanun, bunun başlangı- cıydı. Bayar dikta rejiminin Öncü- süydü. Bütün deliller bunu gösteri- yordu. Diktatörlük oyunu oynamağa kalkan Menderese gelince, o, Bayarın bir kuklasıydı. Bakanlar Kurulu Hessel, Bakanlar Kurulunu teşkil eden şahısları tek tek ele atmış ve suça iştiraklerini incelemişti. Dev- let Bakam Akçalın, olaylara sâdece bir Devlet Bakam sorumluluğu ile katılmadığı, aksine Menderesi teşvik ettiği ve parlâmento hayatı boyuncu Muhalefet için tedbirler alma taraf- tarı olduğu belirtiliyordu. Adalet Ba- kanı Yardımcının durumunu ele alan Egesei, Yardımcının Anayasaya ay- kırı kanunların altında imzası bu- lunduğunu belirtiyor ve şöyle diyor- du: "— Tren kalkarken diktacıların kabinesine Adalet Bakanı olarak gi- ren Yardımcının durumu tetkik edi- lirse, kendisinin bir dikta idaresinde gerçekten Bakanlığa , yaraşacak bir tip olduğu anlaşılır... Üçüncü olarak ele alınan Bakan, Etem Menderesti. Devrin Savunma Bakanının diktaya giden bütün kanunlarda omüsbet oyu olduğu belirtiliyor, olaylara fiilen karıştığı, talebeyi bombalattığı (anlatılıyordu. Hükümet üyesi olarak suça iştirak etmişti. Zorlu hakkında da ilgi çeki- ci iddialar ortaya konuyordu. Zorlu AKİS, 17 TEMMUZ 1961 19