17 Temmuz 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

YURTTA OLUP BİTENLER dim, halka denmişti ki: "Bakın, bü- tün parti liderleri hayırlı oy temen- ni ettiler. Bu demektir ki, HAYIR diyeceksiniz". Bir başta tarafta, HA» YIR'daki hayırın gözönünde tutuldu- gu bildiriliyordu. oKırmızı, bayrağı- mızın rengiydi. (o Kırmızı, kanımızın rengindeydi. o Türkler hep, "kırmızı Kuvvetler" olarak gösterilmez miy- di? Köylü kadınlar, renkli olduğun- dan kırmızı o pusulaları 'Hattâ, meşhur Mister efsanesi bile, oyların rengini kızart- mıştı. Bohçacılar, kuyruklar, düşük yakınları ev ev dolaşarak uğraşmış- lar, bin yalan söylemişlerdi. Kırmızı oylar, işte bunların neticesiydi. Yok- sa, millet EVET diyecekti! Referandum neticeleri iliştirildiğinde. e öyle olmadığı ve memle- kette bir Seçim .Coğrafyasının vücut bulmuş olduğu görüldü. Kırmızı oy- lar son derece mantıki, dikkatle in- celenmesi gereken ve bir sosyal ha- disenin tamamile ifadesi olan bir se- bepten ileri geliyordu. Haritaya bir göz atmak, bunu açıkça ortaya koy- du. 24 İlin 19'u 17 seçimlerinde, Muhalefetin al- dığı oyu ,D,P. tam 24 ilde geçmiş, yani 24 ilde D.P. tek başına C.H.P.. C.K.M.P.ve Hür, P. nin aldığı oylar- dan daha fazlasını o toplamıştır. Bu illerin 19 tanesi, memleketin batısın- dadır. Hattâ kuzeyden itibaren Kas- tamonu, Çankırı, Ankara, Bilecik; Afyon, Uşak. Burdur illerinin batı hudutları bir çizgi halinde birleştiri- lirse, bu çizginin batısında kalan 19 ilde P.P. tam bir hakimiyet göster- haritanın miştir. Bu iller Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Sakar- ya, Bolu, Zonguldak, Bursa, Balıke- sir Çanakkale, Eskişehir, Kütahya, Manisa, İzmir, Aydın, Denizli, Muğ- la ve Antalyadır. D.P. nin ekseriyet aldığı diğer 5 il memleketin en doğu- sundadir ve bir şerit halindedir: Ri- ze. Erzurum, Ağrı, Bitlis, Hakkâri. Referandumda, HAYIR oyları 11 İlde EVET oylarını aşmıştır. Bu İlle- rin 9 tanesi, yukarda bahsedilen çiz- ginin batısında, yâni 1957'de D.P. nin tam ekseriyet, aldığı bölgede kalmak- tadır. Bu iller Aydın,, Bolu, Bursa, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa. Sa- karya ve Zonguldaktır. Bu illerin hepsi D.P. hinterlantına 'dahildir. Sa- dece son iki il. Çorum ile Samsun 1957 de Muhalefet lehine oy kullan- 'Referandumda HAYIR Buna mukabil, D.P. nin koyu taraftan 24 ilden 15 tanesi ve bu arada Doğudaki 5 ilin hepsi saf değiştirerek D.P. den ayrılmışlardır. Referandumda P.P. bölgesinin Ağrı, Antalya, Balıkesir, Bi le, Edirne, Erzurum, Eskişehir, Hak- kâri İstanbul Kocaeli, Kırklareli, Muğla, Rize ve Tekirdağ illeri EVET oyu kullanarak başı koparılmış D.P. teşkilâtının Oo gayretlerine iltifat et- memişlerdir. Üstelik, meselâ İstan- bulda EVET miktarı 545.523'u bul- muş, HAYIR'lar (o 155.227de kalmış- tır. HAYİR diyen İzmir gibi iller- de ise, fark bir kaç bine kadar inmiş- tir.. Bu açık netice göstermektedir ki seçmenler tam bir sağduyu içinde, düşünerek ve taşınarak, bir takım mülâhazaları gözönünde tutarak A- nayasaya EVET veya HAYIR demiş- lerdir. Yoksa, sâdece 11 ilde seçme- nin kandırıldığı ve Çorumdaki köy- lüyle İzmirdeki köylünün masallara. İnanıp Hakkârideki köylüyle Edirne- deki köylünün bunlara aldırış etme» digini söylemek, için deli olmak la- zımdır. Gerçi, o neviden propaganda-» nın hiç, ama hiç tesir yapmadığı söy- lenemez. Ancak bu..ciddi bir faktör, memleket çapında bir mesele ma- hiyeti almamış, mahalli kalmış, bel- kı HAYIR/lan biraz arttırmıştır. . Orman meselesi Referandum neticelerini daha. ince- den tetkik edenler ve ilçelere ka- dar inenler Anayasanın sâdece bir tek maddesinin bazı bölgelerde âde- ta veto edildiğini görmüşlerdir. Bu. orman, suçlarının asla affedilemeye- ceğini kendileri için fazla sert bulan ormanlık bölgelerdir. e Oralarda bir çok vatandaş, partisi ne olursa ol- sun, oyunu kırmızı kullanmıştır. Bu- nun tipik misali, Adanadaki üç ilçe halkıdır. Ormanlık olan o kısımda, oylar 1957'de CHP. li çıkmışken Re- ferandumda kırmızı oy kullanılmış- tır. Nitekim ormanlık bölgelere gi- den partili heyetler oralarda "Komü- nistleri affedeceksiniz, bizleri affet- le .tarafından , ciddiyetle ele alman; ve reddedilen tek madde olmuştur. Onun "dışında, HAYIR'lar Anayasa- ya karşı bir davranış, tutum değil,'o bölge halkının D.P. ye bağlılığını -türlü sebeplerle ve bunların içinde makbulleri bulunduğu asla inkâr o- Referundum haritası AKİS, 17 TEMMUZ 1961