17 Temmuz 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

SİNEMA Filmler Antonioni'nin "La Notte"si Uluslararası büyük (o filmler jürisi başkam James ÇOuinn, mikrofona biraz daha yaklaştı, elinde tuttuğu kâğıttan, birinciliği kazanan filmin adım tane tane okudu: Ayni anda, salonu dolduran seyircilerin büyük çoğunluğundan dalga dalga "yuuu!" ve "bravo!" a yükseldi. Ne u.!"lar ve ne de "bravo!"lar bir- birlerinin pek üstünde değildi. Salon itiye ayrılmıştı ve bir bölüğü, birin- ciliği kazanan Michelangelo Antoni- oni'nin "La Notte - Gece"sini alkış- larken, bir bölüğü de -ki aşırı milli- yetçi Alman seyircisiydi- Bernhard Wicki'nin filmi "Das wunder des Ma- lachias -'Rahip Malachias'ın Muci- zesi"ne birinciliği vermeyen büyük jüriyi yuhalıyordu. Berlin Film Fes- tivalinin son gecesiydi ve Zoo Pa- last sinemasında, kazananlara 'tören- le armağanları dağıtılıyordu. İlk şaş kınlık geçer geçmez o "bravo"cular “yuha"cıları yavaş yavaş bastırdı ve ortalığın sakinleşmesini bir kenarda bekleyen uzun boylu, karayağız ve yakışıklı. bir adam -Michelangelo il kendinden emin adımlar- la sahneye doğru yürüdü, merdiven- leri çabuk çabuk çıktı ve şişmanca, ağzı kalabalık senatörün alinden kü- çük bir altın ayı heykelini -salonun yarısının alkışları arasında aldı ve yine geldiği gibi çabuk çabuk yerine dönüp oturdu. O gece açıklanan sonuçlara göre, oniki gün süren Uluslararası Berlin Film Festivalinde en iyi film Miche- langelo oAntonioni'nin "La Notte - Gece"si; en başarılı kadın oyuncu, “Une Thomas'ın filmi "No Love for John- nie - Johnnie'ye Aşk Yok"daki ro- lüyle İngiliz oyuncusu Peter Finch; en başarılı rejisör, "Das wunder des Malachias - Rahip Malachias'ın Mu- cizesi" ile Bernhard Wicki -uluslar- arası film tenkitçilerine göre ise "La Notte - Gece" ile yine Michelangelo Antonioni- seçilmişlerdi. Uluslarara- sı Katolik Film Bürosunca festivalin er iyi filmi Stuart Rosenberg'in "Ouestion Seven - Yedi Soru"su, U- luslararası Eğitim ve Öğretim Mer- kezine göre ise Daniel Tinayre'nin filmi "La Patota - Sajldırış"ıydı. Böylece onbir yıldan beri yapıla- gelmekte olan Berlin Film Festivali- nin aşağı yukarı en kalitelisi sayılan 1961 yılına ait olanı -en başarılı o- yuncular olarak seçilen Anna Kari- 32 nal ile Peter Finch hariç- yarım bir isabetli değerlendirmeyle (o sonuçlan- du. "La Notte - Gece'nin Moreau'su ile yine ayni filmin ve Elio Petri'nin filmi "L'As- sasino - Katil"in oyuncusu bir Mar- cello Mastroianni'nin görmezliğe ge- lişi, her festivalde daha doğrusu kü- çük hesapların döndürüldüğü festi- vallerde- ile bir mavi boncuk dağıt- mak çabasından öte birşeyle yorum- lanamazdı. Bir büyük sinema, ustası Ünü bir yazar olan Giovanni (Mar- cello Mastroianni) ile karısı Lİ- dia (Jeanhe Moreau) dış görünüşte mutlu bir Çift «teşkil (o ediyorlar. On yıldır süregelen evlilikleri aksamı- yor görünmektedir. Fakat birgün es- ki arkadaşları Tomasso'yu o (Bern- hard Wicki) yattığı hastanede ziya- rete gittiklerinde, her ikisi de aşkla- rının artık bitip tükenmekte' olduğu- nun farkına varırlar. Arada Giovan- ni, ayni Minikte yatan isterik ve çok güzel bir genç kadının (Maria Pia LUZI) çağrısına karsı duramaz. Ka- rısı Lidia bunu hissedince, eski sev- gilisi Tomasso'nun gerçek aşkını ka- bul etmediğine üzülür. Ama karı ko- ca yine de biç birşey olmamışçasına Giovanni'nin yeni yayınladığı kita- bı dolayısıyla düzenlenen imza gü- nünde bulunmak üzere yayınevine İki insanın aralarına girip bir bıçak keskinliğiyle odünyalarım ortadan ikiye bölen çevre, Lidia için son derece yabancı ve can sıkıcıdır. Bu yadırgatıcı havaya dayanamaz ve kendini dışarı atarak şehir dolay- larında bir gezintiye çıkar, Bu, a- maçsız, başıboş ve sıkıntılı bir gezin- tidir. Bomboş sokaklarda dolaşır, kendisine yabancı, hem çekici ve hem de itici yeni bir dünya ile karşı- laşır. Ama bu yeni dünya, Lidia'nın yalnızlığını arttırmaktan başka bir işe de yaramaz. Akşama doğru genç kadın evine döner. Giovanni, hayret ve endişeyle karısına beklemektedir, üzgün ve tedirgindir. Karısının dö- nüşüyle birlikte, her ikisi de birbir- lerine karşı daha da yabancılaştıkla- rını, aralarındaki uçurumun gitgide derinleştiğini anlarlar. Bunun Üzeri- ne yine karşılıklı o birbirlerini aldat- maya, kandırmaya kalkarlar. Bu, gerçekte kendi kendilerini aldatmak, kendi kendilerini kandırmaya çalış- maktır! Aşklarının ölmediğini, dai- ma canlı ve ayakta kaldığını lamak için yeni bir denemeye giri- şirler. Bütün alışkanlıklarından vaz- geçerek, olağanüstü bir gece geçir- meyi kararlaştırırlar. Gittikleri bir gece klübünün kötümser .ve baskılı havası aradaki anlaşmazlığı daha da koyultur. Lidia, Giovanni'den bir büyük iş adamının köşkünde verilen davete gitmelerini ister. Giderler ve oradaki boş ve manasız yaşayışları seyre koyulurlar. Büyük iş adamının köşkünde ve- rilen davet, daha önce Fellini'nin yaptığı "La Dolce Vita - Tatlı Ha- yat"daki davete çok benzemektedir. Fellini ile Antonioni arasındaki tek uçurumlu fark -sinema o ustalıkları- nın dışında-, birincinin suçlayıcı davranışına karşılık, oikincinin çok- luk duruma seyirci kalması ve teşhir ile yetinmesidir. Antonioni, "LA Not- te - Gece"de sosyetenin çılgınca ya- şayışım kendinden hiç birşey katma- dan yalnızca gösterir, karşılığım se- yircisine verdirir. Monica Vitti ve M. Mastroianni "Gece"de Jeanne Moreau, ile üç filmin iyi oyuncusu AKİS, 17 TEMMUZ 1961