22 Mayıs 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

YURTTA OLUP BİTENLER yapılan tadilâtı gözden geçirmek üze- re geride bıraktığımız hafta, humma- lı bir faaliyete girişti. M.B.K. nin A- nayasa üzerinde yaptığı değişiklik- lerden bâzıları hakikaten münakaşa edilmiyecek kadar küçük ve basit de- gişikliklerdi. Meselâ, siyasi partiler- le ilgili bölümde iki kelime arasına eklenen bir virgül elbette ki Anayasa Komisyonu üyelerini ouğraştırmıya- cak ve bu değişiklik hemen kabul e- dillverecekti. Ama bazı maddelerde M.B.K. nin yaptığı tadilat Komisyon üyeleri arasında, uzun tartışmalara sebep oldu ve üyelerin çoğunluğu ilk fikirlerinde ısrarı lüzumlu buldular. Komisyonda ilk fırtına, M.B,K. nin 2. maddedeki "milli devlet" “milliyetçi devlet" olarak i koptu. Anayasa lerinden Oo birçoğu, tâbirinin Atatürk Devriminin anladığı manadaki "mil- liyetçillik" Oomefhumunu daha iyi ifade ettiği fikrindeydi. Nitekim tar- tışmaların sonunda Komisyon, "milli devlet" tâbirinde 2 çekimser ve 4 muhalife karşı 8 oyla ısrar etti. Milliyetçilik kelimesinin Anayasaya an Muhalif oylardan 3 tanesi bu temsilcilere aitti. Komisyonun üzerinde ısrarla dur- duğu ve uzun tartışmalara sebep o- lan maddelerden biri de Cumhuriyet Senatosun artırılması meselesi oldu. Komisyon- da ve Temsilciler Meclisinde bu wi tenjan 10 olarak kabul edilmişti. M, B.K. bunu 18'e çıkarmıştı. Anayasa Koma Cumhurbaşkanına tanı- lan bu kontenjanın fazla olduğunu ve hiç bir demokratik devletin Anayasa- sında Cumhurbaşkanına bu derece geniş yetki (tanınmadığım savunu- yordu Komisyon aynı maddede M.B.K. nin ikinci tâdiline de itiraz ediyordu. Üç yıl Genel Kurmay Başkanlığı ya- panların otomatikman Cumhuriyet Senatosu üyeliğini kazanmasını A- nayasa Komisyonu kabule şayan bul- mamıştı. Komisyon, gerekse olarak, Genel Kurmay Başkanlığında seçkin hizmeti görülen şahısların diğer branşlarda seçkin hizmetleri görülen- ler gibi Cumhurbaşkanlığı kontenja- nından Senatoya dahil edilmesi imkâ- lifi büyük bir çoğunlukla ll Aynı maddenin e fıkrası bir ilâve ise, Komisyon 18 apılan itlafından uygun görüldü.' Bu, Cumhuriyet Se- natosunun tabii üyelerinin bir siyasi partiye intisabıyla bu sıfatlansın kalkması -M.B.K, üyeleriyle ilgili bir maddedir- kaydının, eski Cumhurbaş- kanlarına da teşmilini sağlayan bir ilâveydi. Komisyon tarafından itiraza uğ- rayan ve eski şeklinin muhafazasın- da ısrar edilen maddelerden biri de M. madde oldu. M.B.K. bu maddede, milletvekilli (o seçilebilmeye engel se- bepler içinde 5 yıldan fazla hapis ce- zası almamış olma kaydım "2 yıldan fazla" şeklinde değiştirmişti. Komis- yon bunu kabul etmiyor ve 5 yılda ısrar ediyordu. Aynı maddeyle ilgili bir başka değişiklik, gene Komisyo- nun itirazıyla karşılaştı, M.B.K., ke sin- hüküm giymiş olanların genel af- fa uğramış dahi olsalar, milletvekili seçilmelerini imkânsız kılan bir ilâ- ve yapmıştı. Komisyon bu değişikli- ğe, Genel Affın suçu bütün neticele- riyle ortadan kaldırması ilkesine ay- kırı olduğu gerekçesiyle itiraz ediyor ve maddenin aynen kalmasını istiyor- du. Aynı maddede. Anayasa Kormis: 9) Kulağa Küpe Uğurlar ola, aslanım / Temsilciler gieciisinde bir al- kış, bir alkış! Sebeb! İhtilal sonrasının eksantrik tipi xwe bugün iç işlerimizde uğraşmak zorunda olduğumuz Bin türlü derdin başarılı yaratı- cısı Muharrem İhsan Kızıloğhı pek hevesli olduğu bir "dışgö- rev"aldığından istifa etmiş, gi- diyor. Kürsüye çıkıyor ve teşek- küre pa ür m Başkan, aziz arkadaş, gösterdiğinin ge kezahürüne çok teşekkür ederim Aman efendim, estağfurlah!. Estağfurlak!. Bizim için sizi u- Şgurlamak dünyanın en zevkli, en eğlenceli, en memnun edici, en sevindirici, en şeref verici, en keyifli, en mesut vazifesi.. Güle güle gidin. Yolunuz açık olsun .... PE Allah Papayı Korusun! yi üyelerinin çoğunluğunun M.B. .K nden ayrıldıkları bir nokta daha Yrd “Hâkimlerin adaylıkları mese- lesi,.. M.B.K. hakimlerin aday ola- bilmeleri için latifa etmelerini şart koşuyordu. Komisyon buna şiddetle muarızdı. Anayasa Komisyonu, M.B.K. nin 109. madde üzerinde yaptığı değişik- liği fazla müzakere etmeden ve tar- tışmadan reddetti. M.B.K., Genel Se- çimlerde iki Bakanın -İçişleri ve A- dalet- tarafsız kişilerden seçilmesini ve seçimlerin bu iki tarafsız Bakanlı kabineyle idare edilmesini istiyordu. Komisyon üyelerinin büyük çoğun- luğu, böyle bir değişikliğin aleyhin- deydi, Hatırlanan rapora herhangi deyle ilgili şu ibare konuldu: misyonumuz, bu maddede M.B.K. nce yapılan değişikliklerin uygun olmadı- ğı kanaatindedir," Karma komisyona doğru Geride bıraktığımız hafta «onunda Anayasa Komisyonunun, . nin tekliflerini inceleyerek hazırladı- martesi ve tatil olmasına rağmen Temsilciler Meclisi toplandı ve büyük bir itina ve süratle Anayasa tasarı- sını görüşmeğe başladı. Temsilciler Meclisinde çoğunluk Anayasa Komisyonu ile hemfikir ol- duğu için müzakereler büyük bir sü- ratle ilerledi, Böylece Anayasa Ko- misyonunun hazırladığı yeni rapor fazla iltifata mazhar oldu. Bu satır- ların yazıldığı sıralarda Temsilciler Meclisinde müzakereler devam et- mektedir. Rapor umumi olarak ka- bul edilince M. B. K. den ve Tem- silciler Meclisinden 7 şer kişilik komisyonlar seçilecek ve bunlar komisyonu meydana geti- receklerdir. Karma komisyon deği- şiklikleri yeniden, gözden geçirecek ve hazırladığı raporu Kurucu Mecli- se arz edecektir. Bundan sonra mese- le Temsilciler Meclisiyle M. B. K. nin- müştereken konuyu müzakerele- rine kalmaktadır. M.B.K çevrelerinde, yapılan bâ- zı değişiklikler üzerinde ısrar edile- ceği belirtilmektedir. Bunlardan biri Cumhurbaşkanma tanılan kontenjan- dır. M.B.K. 18 kişilik kontenjanı uy- gun görmekte ve gerekçe olarak ta. Cumhuriyet Senatosuna böylece bi- raz daha fazla bağımsızın gireceği hususunu ileri sürmektedir. İkinci husus. Genel Kurmay Başkanlığına Başbakanlığa bağ konusudur. AKİS, 22 MAYIS 1961