17 Nisan 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

Kendimi iyi hissediyorum. Yaram, be- rem yoktur." Bu haberi duyan yabancı gazeteci- lerin ilk işi, hemen Sovyet makamla- rıyla temasa geçip yolculuk ve yol- cu hakkında geniş bilgi toplamak ol- du. Sovyet makamları yolculuk ko- nusunda başlangıçta fazla bilgi ver- meye istekli görünmediler. Halbuki gazetecilerin bu konuda öğrenmek istediği pek çok şey vardı. Bir kere ilk atmosfer ötesi yolcusunun feza nasıl sağlanmıştı? Sonra feza gemi- sinin yeryüzünün bu kadar ötesine gönderilmesi için nasıl bir yakıt kul- lanılmıştı? Nihayet, gemi bir kere atmosfer dışına atılıp mahrekine yer- leştirildikten sonra, bu mahrekten çıkarılıp yeniden yeryüzüne dönme- si nasıl temin edilmişti? Gazetecilerin ısrarla üzerinde dur- dukları bu teknik sorular Sovyet ida- recileri tarafından büyük bir dikkat- le savuşturuluyordu. Gazeteciler şim- dilik, o sabah radyodan verilen bil- giyle yetinmeliydiler. Radyonun ver- diği bilgi ise söyle o özetlenebilirdi: İlk feza yolcusunu atmosfer öte- sine götüren gemi, o sabah Moskova saat ayarıyla 9.07 de atılmış ve 10.55 de geri dönmüştür. "Vostok" adım taşıyan geminin 108 dakikalık uçu- şunun 79 dakikası atmosfer dışında geçmiştir. "Vostok" un hızı saatte 17 bin mil, ağırlığı ise beş tondur. Bu hız, şimdiye kadar uçan bir in- sanın ulaştığı en büyük hızdan altı defa daha fazladır. 'Vostok" mah- rekine yerleştikten sonra 89 dakika- da dünya etrafındaki turunu ta- mamlamış, sonra geri dönmek için hız kesmeye başlamıştır. Dünya et- rafındaki (turunu sırada, “"Vostok" i yaklaşmış, dünyadan en çok da 188 mil uzaklaşmıştır. Sovyet idarecilerinin yaptıkları açıklamalara göre, 'Vostok" atıldık- tan 15 dakika sonra Güney Amerika. 68 dakika sonra Afrika üzerinden geçmiş, bundan biraz sonra da yer- den idare edilen bir sistem, feza ge- misinin hızım keserek Binbaşı Ga- garinin sağ salim yere inmesini sağ- lamak üzere harekete geçirilmiştir. Uçuşun bundan sonraki kısmı için resmi hiçbir açıklamada bulunulma- mışsa da, bundan önceki inişler hak- kında Sovyet bilginlerinin verdiği bilgilere dayanılarak, geminin para- bolik bir yol takibederek yere indiği tahmin edilmektedir. Bu yol, Batılı bilginlerin hesaplarına göre, altı bin mü kadar tutmuş ve yarım saat sür- müştür. Haftanın sonunda bir Mos- kova haberi, Gagarinin yere paraşüt- le indiğini bildirdi. AKİS, 17 NİSAN 1961 Gene Batılı bir bilgine göre, için- de insan bulunan Sovyet feza gemi- sini harekete getiren füzenin nükleer bir itme sistemi ile işlemiş olması kuvvetle o muhtemeldir. Almanların V-2 füzelerinin imalinde çalışmış o- lan ve bugün de Amerikada ünlü fü- ze bilgini Von Braun ile beraber çar lışan Profesör Oberth'e göre, füzenin birinci katı, muhakkak katı bir ya- kıtla çalıştırılmış, fakat sonuncu kat oksijen ve hidrojen karışımından meydana gelen bir nükleer yakıtla harekete getirilmiştir. Bu iddiaların doğru olup olmadığım tahkik etmek isteyen gazetecilerin hepsi, Moskova- da kalın bir sessizlik duvarıyla kar- şılaştılar. Kapsülden çıkan adam üzenin özellikleri ve işleyiş pren- sipleri konusunda fazla ketum gö- rünen Sovyet makamları, gazetecile- re ilk feza adamı hakkında bilgi, ver- mekte o kadar çekingen görünmedi- ler. Anlaşılan, bu konuda önceden hazırlıkları bile vardı. İlgili Sovyet memurlarına koşan her gazetecinin eline ilk feza adamı Gagarin hakkın- da bastırılmış broşürler tutuşturulu- yordu. Broşürlerde yazıldığına göre, fezaya giden ilk insan olan Binbaşı Yuri Aleksiyeviç Gagarin 27 yaşın- dadır. 27 Mart 1934 de Smolenksde doğmuştur. Bir çiftçi ailesinin çocu- gu olan Gagarin 1941 yılında okula başlamış, fakat Sovyetler Birliğinin Alman işgaline uğraması üzerine tahsilini bırakmak zorunda kalmış- tr. İkinci Dünya Savaşı bittikten sonra Moskova yakınlarındaki Libe- retskde bir sanat okuluna girmiş, bir yandan bu okulda, okurken, diğer yandan da işçiler için açılan gece kurslarına devam etmiştir. Gagarin, okulu ve kursları iyi de- rece ile bitirdikten sonra, hayata bir dökümcü ustası olarak (atılmıştır. Fakat dökümcülük Gagarin! tatmin etmiyor, geleceğin ilk feza yolcusu daha o sıralardan havacılığa merak sarmaya başlıyordu. Bütün emeli bir havacılık okuluna girebilmekti. Ni- hayet, uzun uğraşmalardan sonra, Gagarin 1957 yılında Orenburg Hava Okuluna kabul edildi ve kısa bir müddet sonra pilot brövesini alarak hava kuvvetlerine katıldı. Sovyetler Birliğinin ilk feza pilotları seçildiği zaman, bunların arasında gözüpek, bünyesi sağlam Gagarin de yer aldı. İlgili Sovyet memurlarının söyle- diklerine bakılırsa, atmosfer dışında yaptığı birbuçuk saatlik geziden dönen Gagarin şimdi bu şerefe eriş- tiği için hayatından çok memnun- dur. Hele Krutçefin, Gagarinin sağ Gagarin büyük maceradan sonra kızıyla İnsanlaşan makine