14 Temmuz 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

SİNEMA Festivaller Berlin 1959: Neticeler uncu Bertin Festivali yıllardan be- ki ilk defa olarak bir Alman filmi bir" İtalyan rejisörünün çevirdiği Al- man filmi!- ile açıldı ama, film sa- dece festivali açmakla kaldı. Zira Luigi Comencini'nin İngiliz — yazarı Priestley'nin "The Scandalous Affaır of Mr. Kettle and Mrs. Moon" adlı piyesinden aktardığı "Und das am Montagmorgen - Pazartesi sabahın- da", bütün neşeli sahnelerine rağ- men vasat bir eser olmaktan Öteye geçemiyordu. Festivalin başındaki bu seviye, bütün Berlin festivallerinde ki gibi sonuna kadar devam etti. memleketin 29 uzun, 47 kısa filmle katılması Berlin Festivalini "fuka- ra festival” olmaktan kurtaramamış- tı. Bu vasat seviye içinde mükâfata lâyık filmler daha ilk oynatıldıkları vakit anlaşılmış bulunuyordu. Nite- kim neticeler kimseyi şaşırtmadı. Festıvalın büyük mükâfatı olan "Altın ayı", Fransanın en genç re- Jısorlerınden -29 yaşında- Claude Chabrol'un "Les Cousins - Yeğen- ler"ine verildi. Sinemaya tenkidçilik- ten geçen ve ilk uzun filmini geçen yıl çeviren Chabrol, o vakit de rışma dışı katıldıgı Cannes Festıva— linde "Le Beau — Serge - Yakışıklı Serge" ile dikkati çekmişti. "Yakı- şıklı Serge"de çocukluk — yıllarının kahramanı olan arkadaşını bulma için koyune dönen, fakat eski "kah- raman'ın yerine ayyaş, kab kav- acı bir insanı bulan delıkanlının yakışıkh Serge'i ıslah etmek için gi- riştiği teşebbusu anlatan — Chabrol, "Yeğenler'de de biri "kötü" dıgerı "iyi" iki' yeğenin. Pansteki macera- larını hikâye etmektedir. "Yakışıklı Serge"nin iki usta oyuncusu Gerard Blam ile Jean - Claude Brialy'nin, geçen yılın yeni keşfedilen kadın o- yuncusu Jüliette Mayniel ile birlik- te canlandırdıkları hikâye, Chabrol'- un apayrı iki mevzudaki başarısını ortaya koymaktadır. Filmlerinin se- naryolarını kendi hazırlıyan, daha mühimi -büyükçe bir mirasa kon- ması sayesinde- prodüktörlüğünü de kendisi yapan Chabrol, filmlerini hiç bir taviz vermeksizin, ildiği gibi çevirmek imkânına sahıptır ve bu a- vantajından samına kadar faydalan- masını Dilmektedir. Berlin Festivalinin en iyi Trejisö- re verilen Japonla- rın emektar rejisörü Akira Kurosa- waya verildi. Kurosawa, Avrupa fes- tivallerinin hiç de yabancısı değil- di. Japonların dünya festivallerinde tanınması, onun 1 fîlmının İ951 Venedik Festivalinde yült mükâfatı kazanması ile baş- lamıştı Aynı film 1952 yılında en iyi yabancı film Oscar'ını da almıştı 1954 de yine aynı rejisörün "Schic hinin no samurai - Yedi samuray"ı yine Venedik Festivalinin ikinci mü- kâfatı olan gümüş aslanını kazan- yıl Berlin Festivalinde - Yaşamak" ile üçüncü mükâfatı almıştı. Bu yılki Berlin Festivalinde gumuş aslanı alan fil- Kurosawa'nın “mütehassıs" sa- yıldıgı tarihit Japon filmlerinden bi- riydi ve "Kakushitoride no Tayo Gizli define" adım taşıyordu. Zengm buluşlar, son derece güzel fotoğraf- lar ve usta bir sinema dilinin kul- lanıldığı "Gizli define", — Japonların tarihi filmlerde hemen hemen rakip- V Claudf Chabrol "Yeğenler"i çeviiyor En iyi film Shirley Mac Laine En iyi kadın oyuncu siz kaldıklarını ortaya koymaktay- dı. "Gizli define" aym zamanda "Mil- letlerarası Sinema Yazarları Fede- rasyonu" — jürisinin — mükâfatım da kazandı. ÜUç oyuncu estivalde — mükâfat almamasına rağmen öbür Japon film Ha- dako no taiyo - Çıplak gunes "de bü- yük bir takdir topladı. Miyoji Teki'- nin çevirdiği film. Kurosowa'nın ak- ine günümüzde geçen bir mevzuu anlatmaktaydı. Festivalin en iyi erkek — oyuncu mükâfatı. Gilles Grangier'nin çevir- diği "Archimede, le clocahrd - Ser- seri Archimede"deki sempatik ser- seri rolünden dolayı emektar Fran- sız, sanatçısı Jean Gabin'e verildi. Son yıllarda parlıyan Amerikan yıl- dızlarından Shirley Mac Laine, "As Any Girl - Her hangi bir kıza sor" da canlandırdığı, taşradan şehre ge- len saf bir kız rolü için en iyi ka- dın oyuncu mükâfatım aldı. Fakat Berim Festival jürisi, elinde oyun- cular için yalnız iki mükâfat bulun- masına rağmen, İngiliz filmi "Tiger Bay" in hemen her sahnesinde alkış topliıyan — küçük uncu Ha Mills'i de unutmadı. Genç bir katil- le arkadaş olan, hattâ onu himaye eden küçük kız rolündeki Mills, jü- rinin özel mükâfatım kazandı. Uzun dokümanter filmler için ve- rilen büyük mükâfatı, Walt Disney stüdyolarının — hazırladığı "White Wilderness - Beyaz vahşet" adlı. En iyi kültür filmine verilen mükafatı da, Hollandanın hazırladığı — "Prijs de Zee - Denizi, seviniz" kazandı Ayrıca Danimarka st pa Ferle - Bir atın yaz tatili", Almanya "Dâs Kalleidoskop", —Hin distan "Radh and Krischna" ile kısa filmlere fe- rden gümüş ayıları topladılar. İtal- yan dokümantercisi Alberto — Anci-