12 Nisan 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 4

Haftanın içinden Acemilik Devrinin Tuhaflıkları Bir zaman var ki, siyaset edebiyatımızda yeni bir ha- va tutturuldu. İri sayılmasa dahi nihayet Büyük Mecliste temsilcisi bulunan bir partinin lideri çıkıyor, ,partisinin gayesinin iktidarı almak olmadığını, ık— tidar için çalışmadıklarını söylüyor. Bir. başka litikacı bütün kuvvetleriyle iktidardaki part nin ıs— lahı nefsini temin yolunda gayret sarfettiklerini bildi- riyor ve İktidardaki parti ıslahı nefs ederse maksatla- rının hasıl olacağını ifade ediyor. Geçen teşrii devrede milletvekili olan bazı genç. siyaset adamları da sami- miyetlerini ispat babında, orada, burada, milletvekil- liğinde gözleri bulanmadığını, hattâ adaylıklarını koy- mayabileceklerini yemini billâh beyan. etmişlerdi. İ r için çalışmayan bir siyasi partiyi anlamak kolay değildir. Herkesin — bildiği siyasi partilerin ikti- dar için çalıştıklarıdır. Bir muvazene. unsuru olmak gayesiyle, yüksek fikirlerden; diğer kimseleri nasipdar kılmak gayesiyle, politikaya samimiyeti getirmek a- yesiyle, aydın lider yetiştirmek gayesiyle parti kurul- duğu henüz hiç bir yerde * görülmemiştir. 'Partiler ikti- darı alırlar veya almazlar. Fakat her halde, iktidar için çalışırlar. Zira siyasi partilerin hikmeti vücudu budur. Siyasi partiler, yapmak istediklerini en verimli tarzda ancak İktidara geçince yaparlar. Daha teşekkullerı anında İktidara gözlerini dikerler ve orada bulu siyasi partiyi yerinden etmek maksadıyla kollarını sı— varlar.'Tabii, oyunun, kaidelerine itaatkâr olmak sure- tiyle.. Gaye, hemen ilk seçimde işbaşına gelmek ye par- tinin memleketi idare ediş prensiplerini tatbike koymak- tır. Siyasi partiler başka hangi "sebepten kurulur? İktidardaki partinin ıslahı nefsini temin ise, baş- ka partilerin değil, o partinin mensuplarının vazifesi- dir. Yok harıçten müdahale edılmek ıstenılıyorsa yapı- lacak şey siyasi partı yerine, meselâ bir "Siyasi parti- leri ıslah cemiyeti" teşkil etmektır İhtimal ki böyle Ur cemiyet muayyen şartlar altında son derece fayda- l1 işler görür. Ama cemiyet adını taşır. Partiliğe özen- mez. Aksi halde, Demokrasinin mânası kalır mı? Simdi, düşünmek lâzımdır. İktidarı ele geçiren siyasi parti mukemmel bir idare tansı kurdu. Her şey tamam. Refah, saadet, hürriyet... Öteki siyâsi partiler kapıla- rına kılıt mi asacaklardır" Böyle bir şey, ciddi ciddi nasıl hatıra gelebilir? Politikacıların mılletvekıllıgıne ni kabul de aynı derecede imkânsızdır. Bir insan poli- tikacı değildir. Politikacı olmak istememektedir. Hiç kimsenin/söyliyecek sözü bulunmaz. O insan ki millet- vekilliğine heves etmez. Fakat sen bir parti kur, -bu partinin başına geç, mevkiini orada muhafaza için elin- den geleni yap sonra halkın karşısına çıkınca hami- yetının sammiyetinin, ,delili olarak — adaylığını koyma yacağını haykır İnanan çıkar mı, bilin alde, aklı başmda kimselerin bu neviden kurnazlıklar karşı- sında dudak bükmemeleri zordur. Kaldı ki, seçim zama- nı gelip çattı mı. yemini billah edenler adaylıklarını bir değil, İki yerden birden koyarlar ve altı ay millet- vekili olmama ihtimalini bertaraf için memleketin hay- rına açık kalmış son kapılan tekmelerle kaparlar. Tabii o da. isin bir başka tarafıdır. Ama, heyeti umumiyesi itibariyle, iktidar için ça- tışmayan siyasi partiler, milletvekilliğine heves etme- yen politikacılar, başka teşekküllerin İslahı nefsini tek ftavc bilen diğergâmlar galiba bizim, — demokratik ha- -attaki şu acemilik devremizin acaiplikleri. Bunda ik- AKİS, 12 NİSAN 1958 heves etmemeleri- Metin TOKER tadarın, inanılmaz fütursuzlukla yaptığı bir propagan- da da şüp bi phesiz rol sahibi olmuştur. Yalnız İktidar or- ganları değil, Hattâ İktidar büyükleri muhaliflerini sık sık "İktidara gelmek istemekle suçlandırırlar. "Nedir bu, canım?. Ağızlarındaki tek lâf iktidar! İktidara ge- leceklermiş.. Görüyorsunuz değil mi, bunlar . ne kadar muhteris" derler. "İktidara gelmek 1stemek ln niçin suç olacağını kavramak kabil değildir. Siyasi parti, bu! Elbette iktidara gelmek istiyecektir. — Elbette iktidara gelmek için çalışacaktır. İktidara son derece yaklaştı- ğını bildirerek memleket dahilinde kendi lehinde bir psikoz yaratacaktır Kuvvetini, kudretini söyliyecektir. Taraftarlarıma iman verecektir, cesaret verecektir. İlk seçimde iktidarı almak maksadıyla stratejisini — tesbit edecek, plânını yapacak, harekete geçecektir. — Ayıp unun neresinde ve iktidara başka türlü gelmiş bir sir. yasi parti;demokratik rejimlerde olur mu? Buna rağmen, İktidarı elinde tutanın, rakiplerini "İktidara gelmek istemekle suçlandırmasını bir poli- tika taktiği olarak akü alır. Rakip rakibe rahmet oku- yacak değildir. Söylenene inanan çıkar, "bak hınzıra, iktidar için çalışıyormuş diye' kızan olur, militanlar İktidara daha 'sıkı yapışırlar. — Fakat, hem iktidarda olma, hem siyasi parti kur, hem de "benım gayem ik- tidar değil propagandasını yap, işte o bir garip tutum- dur. Böyle söyleyenler ya bunu — söylemeyi kurnazlık addetmektedirler, ya da zıyadesıyle saftırlar. Birincisi samimiyetsizliktir ikincisi itimat vermeyen bir acaip- liktir. Siyaset bir kenara, — siyaset edebıyatımızda dahi daha açık kalpli davranmak lüzumu kendisini "gösteri- yor. Milletvekili olmak için çırpınıp olamamış kimsele- rin, başka politikacılardaki bu arzuyu bir kusur gibi gostermek istemeleri gülünç — düşüyor. — Aynı şkılde bilmem kaç bölgede seçimleri kazanıp en âzından bir koalisyon iktidarına kendilerini namzet sayan Çİ lerden tifodan sonra saçı dokulmuş baş gibi çıkanların "bizim gayemiz iktidar değil” demeleri, bunu meziyet- mis gibi göstermeye çalışmaları insana ciddi gelmiyor. üphesiz ki Demokraside çok yeniyiz, Şüphesiz ki bu rejimin ıcaplannı iyi bilmiyoru Nihayet, birçok peşin 'nükmümüz var. Senelerce ıktıdara başka — yol- lardan hulul edıldıgını gormuşuz da degışık düşüncelerimiz mev demenin, iyi karşılanmayacagını zannediyoruz. Ama hiç olmazsa, samimi davranmak; ama hiç olmaz- sa, ciddi davranmak elimizdedir. Dilimizin döndüğü ka- dar demokratik rejimin — geleneklerini — anlatmalıyız: demagoııyle alaturka, kurnazlıkla mücadele etmeliyiz. İktidarı istemeyen siyası mi olurmuş ve politikacı mil- letvekilliğine heveslenmez miymiş? raside kusur, iktidarı istemek değildir. De- mokraside kusur iktidarı terketmenin intihar mânası- na geldiğini sanmaktır. Demokraside —kusur, her ne pahasına olursa olsun iktidarı bırakmamaya niyetlen- mektir. Demokraside kusur, iktidara geldikten soma iktidara götüren meşru yolları teker teker kapamaya çalışmaktır. Nihayet — Demokr sıde kusur, — rejimin mâhiyetini değiştirmek, — rejim ruhunu yok etmek, rejimin icaplarını bilinemezlıkten gelmektir. İktidarda veya Muhalefette, her ciddi siyasi parti elbette iktidar için .çalışacaktır ve İktidarda — veya Muhalefette her politikacı elbette milletvekilliğine he- veslenecektir. Aksi halde ne siyasi parti ciddi olur, ne de politikacı.