2 Kasım 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

içinde orasını yapmaya kaydolmuş, Uç sene bitirerek siyasi kariyerini koyulmuştur. Adnan Menderes yıllarca sesi pek duyulmayan, ama müstait ve yerini muhafaza etmesini bilen bir millet- vekili olarak kalmıştır. 1941 yılından sonra Mecliste kendisine bir muhit edinmiş, arkadan da Bakan olmak istemiştir. Bu sırada bir çok genç milletvekili kabinelerde yer almaya başlamış bulunuyorlardı. Fakat Ad- nan Menderes, nedense, bir türlü on- ların arasına katılamamıştır. Bunda, genç politikacıların birbirlerini çe- kememelerinin büyük rolü olmuştur. İnönü, Aydının kıymet ve meziyet ta- şıyan milletvekilini farkedememiştir. 1945'e böylece gelinmiştir. Top- rak kanunu, İnönünün çok partili re- jime geçme kararı, Dörtlü Takrir, Demokrat Parti, 1946 seçimleri, 1950 seçimleri ve nıhayet Başbakanlık! Adnan Menderesin hayatının bu kıs- mı bilinmektedir.. Heyecanlı bir hafta şte bu haftanın başında, Tür- kiyede pek çok gözün çevrik bu- lunduğu insan buydu. Adnan Mende- res bir defa daha İktidarı muhafa- za ediyordu. Acaba ne yapacaktı? Fakat bu sualin cevabı alınmadan bir takım dertler gelip çattı. Yer yer pek çok sayıda vatandaş seçimlerin cereyan tarzından memnun değildi. Adnan Menderes Salı günü İstanbula gitmek kararı vermiş olduğu halde, urdun bazı köşelerinden gelen ha- berler karşısında başkentte kalmak zorunda olduğunu anladı. Ortalık ka- rışmıştı. Bu arada İsmet İnönü ile a- rasında telgraflar teati edildi. H. P. Genel Başkanı cereyan eden hâdi- selerin vehametine hükümet başka- nının dikkatini çekiyordu. Adnan Menderes büsbütün sinirlendi. Bu hafta boyunca Cumhurbaşkanı — ve Başbakan bir çok defa bir araya ge- lerek vaziyeti mütalâa ettiler. D. P. için zor bir devre başlıyordu. İktidar fiilen ekalliyette olduğu halde mem- leketi idare etmenin ilk müşkülleriy- le karşı karşıyaydı. Seçim sistemi- mizin acaipliği D. P. yi yerinde tut- muştu ama, şimdi büyük mahzurla- rı, teker teker meydana çıkacaktı. Bunları halletmek için serinkanlılığa ihtiyaç vardı. Halbuki Adnan Men- deres son seçim kampanyası sırasın- da ziyadesiyle yorulmuştu. Yorgunluğu bu hafta içinde de devam etti. Vaktinin büyük kısmı Başbakanlıkta geçiyordu. Uyku mak için dahi fazla zaman bulamı— yordu. Allahtan ki sabahları son de- rece erken kalkan ve geceleri umu- miyetle son derece geç yatan Adnan Menderesin belki de ömründe en az vakit ayırdığı şey, uykudur Hemen yirmidört — saatli günün yirmi saatini uyanık geçiren — Menderes, şayet bir seyahatte değilse ekseriya Bakanlıklardaki Başbakanlık bina- sındadir. Zaten Başbakanlıktaki husu si dairesi adetâ bir ev gibi tanzim e- dilmiştir. İç içe bir kaç salon ve oda- AKİS, 2 KASIM 1957 sı olan Başbakanlık makamı, vazi- yete göre Menderesin daima vazifesi başında kalabilmesi için en ince te- ferruatına kadar düşünülerek tanzim edilmiştir. Gömme ve fayans kaplı banyosundan tutun da, yatıp uyuya- bilmek veya uzanıp dınlenebılmek i- çin divanlarla kaplı odalara kadar her türlü ihtiyaç göz önünde tutul- muştur. Menderesin, Başbakanlıkta- ki gardrobunda çeşıth yerlerde giyil- mek üzere yarım düzine elbisesi bu- lunur. Menderes burunları pırıl pırıl boyalı pabuçlara düşkündür. Gard- robunda boyalı duran bir kaç çift pabucu vardır. Daha ziyade siyah a- yakkabıları tercih eder. Elbiseleri vü- cuduna göre biraz dar dikilmiştir. Giyindiğinde vücudunun hatlarının belli olmasından hoşlanır. Bütün ce- ketlerinin kolları mutaddan dar ve kısa, gömleklerininki ise aksine u- YURTTA OLUP BİTENLER verecek ve Cumhurbaşkanı grene Ad- nan Menderesten hükümeti teşkil et- menini isteyecekti. Menderes V. kabi- nesi nasıl olacaktı? Bunu herkes me rak ediyordu, zira hükümetin şekli Iktıdarın tutacağı yolu gösterecek- Bir takım kimseler, "vaziyete ha- kim olabilmek" için sertlik tavsiye ediyorlardı. Seçimler 1946 seçimleri ni aratmamıştı. O zaman P. Peker hükümetini kurmamış mıydı Aynı sakilde bir deneme yapılabılır— di. Gerçi Menderes kabinelerinin ta nınmış bakanlarından Prof. Göktürk Prof. Özel, Mümtaz Tarhan, Cem Bengü gibi kimseler milletin büyük sevinci ve neşesi içinde milletvekili dahi seçilmemişlerdi. Böyle bir ka binede e kadar faydalı olabi- lirlerdi! Ama Adnan Menderes adarı yaratmakta son derece mahirdi. Bi Menderesin Kavaklıderedeld evi Tamir ve tanzimi zundur. Beyaz gömlek giymeyi se- ver. Gömlekleri hususi surette diki- lir. Kravatları Paristen — getirtilen Sulka markalı nadide kravatlardır. Smokin ve frakları çoktur. Giyimi- ne, kuşamına son derece düşkündür. Terzi İzzette veya Kemal Milaslıda daima hazır bir kaç elbisesi var- dır, Son bir kaç yıldır hafif tertip şişmanlayıp göbeklenmesi belli baş- lı dertlerindendir. Kabine meselesi akat bu hafta içinde böyle küçük dertlerin hepsi unutulmuştu. Ev- velâ memleket içinde huzuru temin etmek lazımdı. Onu müteakip kabi- ne kurma meselesı vardı. Cuma gü- nü Meclis toplanacaktı. Cumhurbaş- kanlığına yenıden Celâl Bayar seçi- lecekti. Bunun üzerine Menderes IV. kabinesi istifasını Cumhurbaşkanına bir türlü bitmiyor Medeni Hukuk Profesöründen Adalet Bakanı Göktürkü , çıkarmak kolay mıydı? Aynı şekilde, şu ilk günler atlatacak bir muvakkat hükümeti mensuplarını 400 milletvekili arasın dan bulabilirdi. Umumi kanaat o tak dirde Menderes V. hükümetinin uzun ömürlü olmayacağı — merkezindeydi vaziyete hakim olunduktan sonra re jimi ister istemez normalleştirecek bir yola Menderes VI. kabinesiyle girilebilirdi. Buna mukabil başka bir fikir Menderes V. hükümetinin havayı zorbalıkla değil, munis şekilde ya tıştıracak simalardan teşekkül et- mesiydi. Muhalefetle anlaşarak, se çimlerin verdiği dersten faydalanıla rak gayret gösterilebilirdi. — İsmet İnönünün seçim kampanyası boyun ca tekrarladığı şıkayetlere el atıla bilirdi. Mesela siyasi suçların derhal